Stosownie do przepisów § 6 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=73958]rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. nr 60, poz. 281 ze zm.)[/link] pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownika od pracy na czas niezbędny do stawienia się na wezwanie organu administracji rządowej lub samorządu terytorialnego, sądu, prokuratury, policji albo organu prowadzącego postępowanie w sprawach o wykroczenia. Za czas tego zwolnienia pracodawca nie wypłaca pracownikowi wynagrodzenia, a jedynie wystawia zaświadczenie o utraconych zarobkach (jeśli przepisy wewnątrzzakładowe nie przewidują zachowania prawa do wynagrodzenia).
Pracownik bowiem może uzyskać rekompensatę pieniężną za utracone wynagrodzenie od organu (instytucji), który go wezwał na podstawie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=71688]dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. nr 49, poz. 445 z późn. zm.)[/link] oraz [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=71719]rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 4 lipca 1990 r. w sprawie wysokości należności świadków i stron w postępowaniu sądowym (Dz.U. nr 48, poz. 284 z późn. zm.)[/link].
Obliczenia utraconego wynagrodzenia przez pracownika, który został wezwany przez sąd w charakterze świadka pracodawca dokonuje w sposób określony przepisami art.85 § 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=179014]ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U nr 167, poz. 1398 ze zm.)[/link], który stanowi, że wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód za każdy dzień udziału w czynnościach sądowych na wezwanie sądu przyznaje się świadkowi w wysokości jego przeciętnego dziennego zarobku lub dochodu. W przypadku świadka pozostającego w stosunku pracy przeciętny dzienny utracony zarobek oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu należnego pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za urlop. W każdym jednak przypadku górną granicę należności za utracony dzienny zarobek lub dochód stanowi równowartość 4,6 % kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość, ustaloną według odrębnych zasad, określa ustawa budżetowa.
W sytuacji kiedy pracownik wynagradzany jest według zmiennych lub też według stałych i zmiennych składników wynagrodzenia, składniki zmienne naliczamy z okresu 3 miesięcy poprzedzających dzień zwolnienia od pracy, a stałe wynagrodzenie - podobnie jak przy wynagrodzeniu urlopowym przyjmujemy w wysokości obowiązującej w dniu zwolnienia od pracy.
Jednocześnie należy zaznaczyć, że rekompensata utraconego zarobku od sądu nie przysługuje pracownikowi stawiającemu się na rozprawie w charakterze strony postępowania sądowego, a nie świadka. W takim przypadku pracownik będzie mógł domagać się rekompensaty utraconego zarobku tylko wtedy, gdy wygra sprawę. Utracony zarobek oraz inne koszty (np. podróży na rozprawę) zwróci pracownikowi w takiej sytuacji nie sąd, lecz druga (przegrana) strona sporu sądowego.
