Jeszcze niedawno pieniądz kojarzył się wyłącznie z banknotem lub monetą, dziś przewidujemy, że środki płatnicze niebawem będą wyłącznie wirtualne, jak bitcoin. Kiedy w ogóle ludzkość zaczęła posługiwać się środkami płatniczymi?
Piotr Dyczek: Z całkowitą pewnością stało się to w drugim tysiącleciu przed naszą erą, czyli we wczesnej epoce brązu. Skoro jednak nadwyżki produktów pojawiły się już w neolicie, więc środki płatnicze mogły się pojawić nawet 15 tys. lat p.n.e. Sposób wymiany handlowej był różny dla różnych kultur. Tam, gdzie mieliśmy do czynienia np. z hodowlą, tam środkiem płatniczym były skóry. Stąd u Homera pojawia się opis, że jedna zbroja kosztowała dziesięć skór wołowych. Przed pojawieniem się prawdziwych pieniędzy istniały więc rozmaite przeliczniki barterowe.
To prawda, że pieniądze wymyślili Fenicjanie?
To jedna z teorii. Sądzimy, że pierwsze pieniądze pojawiły się ok. VII wieku p.n.e. W grę wchodzi właśnie Fenicja, czyli okolice dzisiejszej Syrii, albo Lidia, czyli kraina w Azji Mniejszej. Ta druga koncepcja jest o tyle prawdopodobna, że w Lidii były złoża różnych metali, np. srebra z domieszką złota. Tyle że pieniądz mógł się pojawić równolegle i tu, i tu, zresztą jak wiele innych wynalazków. Faktem jest, że z obszaru wschodniej części Morza Śródziemnego pieniądz bardzo szybko został przejęty przez Greków.
Kiedy trafił do Polski?
