Carla del Ponte – kobieta, przed którą drżeli zbrodniarze

Wsadziła za kratki blisko 100 bałkańskich bandytów. Naraziła się mafii i politykom. Teraz zmienia fach

Publikacja: 31.12.2007 01:40

Carla del Ponte – kobieta, przed którą drżeli zbrodniarze

Foto: AP

Prokurator generalna Międzynarodowego Trybunału Karnego ds. Zbrodni w byłej Jugosławii od 1 stycznia zostaje ambasadorem Szwajcarii w Buenos Aires. Dla 60-letniej Carli del Ponte to nie lada wyzwanie. – Ona nie jest dyplomatą, nawet nie potrafi być grzeczna – mówią jej współpracownicy. Niektórzy zastanawiają się, czy będzie w stanie usiedzieć spokojnie kilka lat, bo od 1981 roku, gdy porzuciła prywatną praktykę prawniczą w Szwajcarii, nieustannie kogoś ścigała. Na wszelki wypadek nauczyła się nawet strzelać.

Zaczęła od mafii sycylijskiej i pralni brudnych pieniędzy. Jako prokurator generalny Szwajcarii zamroziła konta oskarżanej o korupcję na wielką skalę byłej premier Pakistanu Benazir Bhutto. Borysa Jelcyna oskarżyła o powiązania z rosyjską mafią. Cosa nostra miała jej tak dość, że pod jej domem w Palermo mafiozi podłożyli pół tony ładunków wybuchowych. Zostały odkryte, nim zdążyły eksplodować. Tyle szczęścia nie miał jej kolega sędzia Giovanni Falcone. Gdy zginął, del Ponte przysięgła, że nie przestanie ścigać przestępców.

W Afryce tropiła członków plemienia Hutu oskarżonych o ludobójstwo na Tutsich w 1994 r. W Hadze od 1999 r.

– zbrodniarzy wojen bałkańskich. Była trzecim prokuratorem generalnym trybunału, ale pierwszym, który nadał mu taką rangę. – To dzięki niej większość zbrodniarzy stanęła przed sądem – mówi „Rz” prof. Roman Wieruszewski, były członek Komitetu Praw Człowieka ONZ.

Do ostatnich godzin jej urzędowania w biurze wisiał plakat z wizerunkami trzech największych bałkańskich zbrodniarzy. Każdy to symbol porażki. Slobodana Miloszevicia, choć trafił do celi w Hadze, nie zdążyła osądzić. – Umarł jak anioł. Położył się spać i nie wstał. To największy cios w mojej karierze – mówiła del Ponte. Przez osiem lat kierowania trybunałem nie zdołała zatrzymać przywódcy bośniackich Serbów Radovana Karadżicia i jego prawej ręki gen. Ratko Mladicia. Wielu komentatorów uważa, że jej obsesja na punkcie Karadżicia i Mladicia była tak duża, bo bała się, że świat zapamięta ją nie dzięki osiągnięciom, lecz dlatego, iż nie zdołała ich złapać. A przecież trybunał udowodnił ludobójstwo w Srebrenicy, gdzie Serbowie zabili 8 tys. muzułmańskich mężczyzn i chłopców.

Nie jest lubiana na Bałkanach. „To wcielenie tego, czego nie lubią bałkańscy macho: jest silna, wpływowa, skuteczna, ma ostry język, a jednocześnie jest kobietą” – pisała o niej serbska gazeta „Vreme”. – Uwielbia być w centrum uwagi i ma obsesję na punkcie polityki, a nie prawa. Była kiepskim, nieprofesjonalnym prokuratorem – ocenia w rozmowie z „Rz” Luka Misetić, prawnik chorwackiego generała Ante Gotoviny, którego klienta też zatrzymała.

Carla del Ponte twierdzi, że bez politycznego wsparcia trybunał nie mógłby działać, bo żadne z bałkańskich państw nie chciałoby z nim współpracować. Oskarżano ją też, że najbardziej zależało jej na zatrzymywaniu zbrodniarzy, a nie na ich osądzaniu. – Ściganie i aresztowanie przestępców to praca policji. Prokurator ma ich oskarżać. Mam nadzieję, że jej następca będzie zdecydowanie bardziej profesjonalny – mówi Misetić.

W Hadze del Ponte zastąpi 45-letni Belg Serge Brammertz.

Prokurator generalna Międzynarodowego Trybunału Karnego ds. Zbrodni w byłej Jugosławii od 1 stycznia zostaje ambasadorem Szwajcarii w Buenos Aires. Dla 60-letniej Carli del Ponte to nie lada wyzwanie. – Ona nie jest dyplomatą, nawet nie potrafi być grzeczna – mówią jej współpracownicy. Niektórzy zastanawiają się, czy będzie w stanie usiedzieć spokojnie kilka lat, bo od 1981 roku, gdy porzuciła prywatną praktykę prawniczą w Szwajcarii, nieustannie kogoś ścigała. Na wszelki wypadek nauczyła się nawet strzelać.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1164
Świat
Swiatłana Cichanouska: Jesteśmy otwarci na dialog z reżimem Łukaszenki
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1162
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1161
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
podcast
Jędrzej Bielecki: Blackout w Hiszpanii - najprawdopodobniej zawiniło państwo
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne