"Rzeczpospolita": Kilka dni temu Arnold Schwarzenegger został zaatakowany przez fana. Czy tylko znane osoby są narażone na stalking?
Musimy pamiętać, że atak na aktora, wokalistę czy ogólnie mówiąc celebrytę nie musi być oznaką stalkingu. Poza tym osoby znane wcale nie są najczęściej ofiarami stalkingu. W dużej mierze ofiarą tego zjawiska padają kobiety. Na podstawie badań wiemy, że najczęściej stalkerami zostają mężczyźni, którzy się rozstali ze swoją partnerką. W większości przypadków ofiarę i sprawcę coś łączyło. Mogły to być bliskie relacje lub zupełnie luźne. Przypadki, w których sprawcę i ofiarę nic nie łączy, to właśnie sytuacje nękania celebrytów. Często ich sposób rozmowy z fanami czy pokazywanie swojego życia prywatnego powoduje tworzenie mylnego wrażenia, że piosenkarz czy sportowiec wydaje się być nam znany, a przecież wcale tak nie jest.
Jak objawia się stalking?
Zaczyna to się dość niewinnie. Taki człowiek wysyła wiadomości, proponuje spotkanie itp. Kontaktuje się dość regularnie, co samo w sobie jest czymś miłym, pod warunkiem że nie przekracza pewnej granicy i jest akceptowane przez drugą stronę. Brak akceptacji ofiary dla tych kontaktów sprawia, że niezobowiązujące na pierwszy rzut oka pisanie i rozmawianie przeradza się w coś irytującego, niechcianego, a niekiedy nawet groźniejszego. Z biegiem czasu zachowanie prześladowcy staje się coraz bardziej natrętne. Stalker dąży do spotkania i do zbliżenia, także emocjonalnego. Później często pojawia się przemoc słowna: obelgi i wulgaryzmy.
Co jest celem stalkera?
Najczęściej jest to odbudowanie lub zbudowanie jakiejś relacji. Stalkerzy to ludzie, którzy dążą do bliskości. Napędzają ich bardzo silne emocje i adrenalina. Innym typem stalkera jest osoba, której celem jest przemoc i zastraszenie ofiary.
Czy stalking jest zdefiniowany jako zaburzenie psychiczne?
Stalking sam w sobie nie jest stwierdzonym zaburzeniem psychiki. Nierzadkie są jednak przypadki, w których stalkerzy mają pewne zaburzenia psychiczne lub zaburzenia osobowości. Bardzo wielu sprawców to osoby, które są pod presją emocjonalną, z którą nie potrafią sobie poradzić. Większości z nich przydałoby się wsparcie terapeutyczne. Niestety w Polsce wizyta u psychologa czy psychiatry źle się kojarzy, ludzie krępują się korzystać z tego typu pomocy. Poza tym dostęp do takiego specjalisty w ramach NFZ jest mało realny, zwłaszcza że pomoc powinna być udzielona szybko.
Jak przeciwdziałać stalkingowi?
Jeśli jasne oznajmienie tego, że dana osoba nie życzy sobie kontaktu z drugą osobą nie skutkuje, wtedy należy zgłosić to na policję. Problem w tym, że policjanci często takiego zgłoszenia nie traktują poważnie. Zdarza się, że sugerują, aby spotkać się z osobą, która nas nęka. Zwyczajnie bagatelizują ten problem. Warto jednak dodać, że wielu stalkerów zaraz po zgłoszeniu po prostu odpuszcza, ponieważ mają świadomość, że ich działanie może mieć konsekwencje prawne.
