Reklama
Rozwiń

Aukcja Sztuki Dawnej

Już jutro w Domu Aukcyjnym Rempex odbędzie się Aukcja Sztuki Dawnej. Licytowany będzie "Ogrodnik" Władysława Podkowińskiego

Aktualizacja: 16.11.2010 19:27 Publikacja: 16.11.2010 19:06

„Ogrodnik” Władysława Podkowińskiego

„Ogrodnik” Władysława Podkowińskiego

Foto: materiały prasowe

Pochodząca z ostatniego okresu twórczości artysty praca, wcześniej znana jedynie ze wzmianek w prasie ok. roku 1895, jest prezentowana po raz pierwszy po niedawnym powrocie do Polski.

Władysław Podkowiński był postacią wyjątkową w polskiej historii sztuki. Pierwsze lekcje pobierał w Klasie Rysunkowej u Wojciecha Gersona i Aleksandra Kamińskiego, następnie w Akademii Petersburskiej w pracowni batalisty Bogdana Willewaldego.

W 1889 roku udał się wraz z przyjacielem Józefem Pankiewiczem do Paryża, gdzie miał nadzieję podjąć pracę jako ilustrator. W stolicy Francji rozwijał się już impresjonizm, nurt zupełnie odbiegający od nadal popularnego w Polsce akademizmu czy monachijskich „Stimmungów”.

Pankiewicz, w przeciwieństwie do Podkowińskiego, dość szybko zachwycił się tą nową dla niego sztuką. „Tymczasem Podkowiński nie tylko nie uznał impresjonizmu, ale pokłócił się o nowe malarstwo z Pankiewiczem do tego stopnia, że mieszkając razem nie odzywali się do siebie. Zapewne przeszkodą w natychmiastowym przyjęciu zasad impresjonizmu za własne było przywiązanie Podkowińskiego do anegdoty w malarstwie. […] Wreszcie jednak wychowanie Gierymskiego i wrażliwość młodego malarza zrobiły swoje: po miesiącu swarów, wróciwszy z wystawy Moneta, Podkowiński podał rękę Pankiewiczowi i odtąd było już dwóch polskich impresjonistów” - czytamy w "Epizodzie impresjonizmu warszawskiego (1890-1894)" Andrzeja Osęki.

Po powrocie do Warszawy obaj artyści próbowali pokazać swe dzieła z podróży do Paryża w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych, gdzie jednak spotkali się z odmową. Wystawili je rok później w Salonie Krywulta, wzbudzając nieprzychylne komentarze krytyki i publiczności. Podkowiński nie zraził się tym jednak i nadal tworzył prace, w których mocnym akcentem odzywał się impresjonizm. Za przykładem mistrzów francuskich studiował światło i zmieniające się pory dnia i roku, w czego efekcie powstały takie dzieła jak "Ulica Nowy Świat w Warszawie w dzień letni" (1892, olej na płótnie, 120 x 84 cm, Muzeum Narodowe, Warszawa), "Ulica Nowy Świat w Warszawie w dzień zimowy" (1892, akwarela na papierze, 74 x 60 cm, Muzeum Narodowe, Kraków). Artysta coraz chętniej eksperymentował także z barwą i sposobem kładzenia farby, co zaowocowało przepojonymi słonecznym światłem pejzażami – na przykład „Chłopiec w stawie – Mokra Wieś” (1892, olej na płótnie, 72 x 91 cm, Muzeum Narodowe, Poznań), „Dzieci w ogrodzie” (1892, olej na płótnie, 47 x 62 cm, Muzeum Narodowe, Warszawa).

W 1892 artysta zaczął tworzyć prace zgoła inne. Wystawiony w tym samym roku „Taniec szkieletów”, przedstawiający nagie kobiety tańczące z kościotrupami, mieścił się nurcie znanego od średniowiecza tematu danse macabre. Podkowiński namalował w tym czasie więcej symbolicznych i ekspresyjnych prac, pełnych niepokoju, których głównym tematem jest śmierć i miłość. Był to wynik jego załamania nerwowego, nieuleczalnej choroby, nieszczęśliwej miłości. W 1894 roku stworzył dzieło, poprzedzone licznymi szkicami, „Szał uniesień” (olej na płótnie, 310 x 275 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie), którego wystawieniu w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych towarzyszyła atmosfera wielkiego skandalu wynikająca najpierw z samego tematu pracy, a następnie szeroko komentowanego zniszczenia płótna przez samego artystę, tuż przed planowanym zamknięciem wystawy.

Równolegle Podkowiński nadal tworzył odznaczające się niebywałym urokiem, nasycone słonecznym światłem pejzaże. Jak pisała o nim Elżbieta Charazińska: „Od 1892 roku Podkowiński przeżywa niejako rozdwojenie osobowości, odnajduje na wakacjach swoje afirmatywne „ja”, które dopełnia pesymistyczną część jego osobowości”. Tytus Czyżewski natomiast zwracał uwagę, że „oeuvre Podkowińskiego jest niepodzielne i jako takie jest świadectwem czasu”

Licytowana 17 listopada praca znana w literaturze pod tytułami „Ogrodnik” oraz „Ogrodnik z taczką” jest jedną z ośmiu namalowanych podczas ostatnich wakacji malarza w 1894 roku. Artysta spędzał je częściowo w Sobótce i pod Warszawą – w Radachówce w pobliżu Kołbieli. „Ogrodnik” wystawiony był we wrześniu tego samego roku w Zachęcie, gdzie została doceniona i zakupiona przez Adama hr. Krasińskiego. Poza „Ogrodnikiem” artysta zaprezentował także m. in.: „Zakątek. Bróg. Krajobraz ze stogiem” (olej na płótnie, 65 x 54 cm, Muzeum Narodowe w Poznaniu, wcześniej w zbiorach Raczyńskich w Rogalinie), „Pejzaż. W ogrodzie” (olej na płótnie, 22 x 29 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie, dar Feliksa Jasieńskiego), „Widok na łąki” (olej na płótnie, 62,5 x 50,5 cm, miejsce przechowania nieznane), „Młode dęby” (olej na płótnie, 62,5 x 50,5 cm, miejsce przechowania nieznane). Większość z tych prac sygnował pseudonimem „Andrzej Ansgary”, co jednak nie utrudniło odbiorcom identyfikacji artysty. Dotychczas znane były jedynie dwa płótna z tej słynnej wystawy, oba znalazły swoje miejsce w polskich muzeach.

[link=http://www.rempex.com.pl/terminarz_aukcji]www.rempex.com.pl[/link]

Pochodząca z ostatniego okresu twórczości artysty praca, wcześniej znana jedynie ze wzmianek w prasie ok. roku 1895, jest prezentowana po raz pierwszy po niedawnym powrocie do Polski.

Władysław Podkowiński był postacią wyjątkową w polskiej historii sztuki. Pierwsze lekcje pobierał w Klasie Rysunkowej u Wojciecha Gersona i Aleksandra Kamińskiego, następnie w Akademii Petersburskiej w pracowni batalisty Bogdana Willewaldego.

Pozostało jeszcze 92% artykułu
Rzeźba
Anatomia antyku na Zamku Królewskim z kolekcji Stanisława Augusta
Rzeźba
Rzeźby Abakanowicz wkroczyły na Wawel. Jej drapieżne ptaki nurkują wśród drzew
Rzeźba
Salvador Dalí : Rzeźby mistrza surrealizmu
Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu