Rynek sztuki: ożywienie na światowych aukcjach w 2010

– Jaka recesja? – dziwią się zachodni obserwatorzy, zapominając, że w 2009 roku kryzys budził powszechną panikę.

Podsumowanie 2010 roku brzmi optymistycznie. Agencja Bloomberg informuje, że największe światowe domy aukcyjne odnotowały doskonałe rezultaty. Christie's z aukcji i sprzedaży uzyskał 3,1 mld funtów (5 mld dol.), co oznacza 52-proc. wzrost w stosunku do 2009 roku. Jego rywal Sotheby's tylko na aukcjach osiągnął 4,2 mld dol., blisko dwukrotnie więcej niż rok wcześniej.

[srodtytul]Aukcyjni liderzy[/srodtytul]

Top listę 2010 otwierają dzieła Picassa i Giacomettiego. Biją wszelkie dotychczasowe rekordy. Pochodzący z okresu błękitnego obraz "Nude, Green Leaves and Bust" (1932), namalowany przez Picassa jednej nocy, przedstawia malarza i jego kochankę Marie-Therese Walter. Na aukcji Christie's w Nowym Jorku wyceniono go na 80 mln dol., a sprzedano za 106,5 mln dol.

Licytacja rzeźby "Maszerujący człowiek I" (1961) Giacomettiego trwała zaledwie 8 minut w Sotheby's w Londynie. Jest to jedna z dziesięciu figur z brązu wykonana za życia artysty. Na aukcję wystawił ją Dresdener Bank, a kupiła milionerka Lily Safra – za 104,3 mln dol.

[srodtytul]Malczewski górą[/srodtytul]

Polski rekord aukcyjny 2010 należy do obrazu Jacka Malczewskiego, sprzedanego w Domu Aukcyjnym Agra-Art za 530 tys. zł (wywoławcza 450 tys. zł). Przedstawia artystę i jego muzę – Marię Balową. Kolejne miejsca na polskiej liście zajmują "Garbuska" Andrzeja Wróblewskiego, sprzedana w Rempeksie za 390 tys. zł, i "Trzy kobiety na drabinie" Leopolda Gottlieba, które na aukcji Polswiss Art osiągnęły 335 tys. zł.

Ceny pokazują, jak skromny jest polski rynek i z jakim opóźnieniem reaguje na wahania globalnej koniunktury.

– Rok 2010 był kryzysowy dla polskiego rynku sztuki – ocenia Konrad Szukalski z Agry-Artu. – Widać to po wynikach naszych kolejnych aukcji – w marcu mieliśmy jeszcze "półmilionowego" Malczewskiego, a potem – do końca roku – sukcesem było sprzedanie obiektu powyżej 100 tys. zł. W czerwcu tylko Łempicka ("Hortensje w wazonie") osiągnęła 116 tys. zł; w październiku Fałat ("Polowanie") – 142 tys.; w grudniu Wierusz-Kowalski ("Sanna w słoneczny dzień") – 150 tys. zł. A jeszcze rok wcześniej padały ceny milionowe: w 2009 roku najdrożej sprzedany w Polsce obraz "Pochód z łupami" Józefa Brandta (także w Agrze) osiągnął 1 mln 100 tys. zł.

Polscy kolekcjonerzy, niepewni stabilizacji, zachowują ostrożność i nie wyzbywają się najdroższych dzieł. Malczewskiego, Wierusza czy Matejkę traktują jako pewną lokatę. Jednak w niższych przedziałach cenowych widać spory ruch.

[srodtytul]Dobre inwestycje[/srodtytul]

– Nie ma w tym sprzeczności – zapewnia Konrad Szukalski. – Sztuką interesuje się coraz więcej ludzi. Do magicznej granicy 100 tys. w sztuce dawnej i 30 tys. zł we współczesnej rynek rozwija się dynamicznie. Stale zwiększa się liczba transakcji, choć nie ich wartość.

– W 2010 roku nasza sprzedaż utrzymywała się na tym samym poziomie co w poprzednim – mówi Anna Bielawska z Rempeksu. – Polecamy wartościowe dzieła najlepszych artystów. Ich ceny zawsze będą rosły. – Choć kolekcjonerzy obecnie ostrożnie wydają pieniądze – dodaje Tatiana Rasała z Polswiss Artu – nadal kupują Szkołę Paryską, Młodą Polskę, Malczewskiego, Fałata...

[srodtytul]Ekscytacje i komfort[/srodtytul]

– Rynek sztuki w Polsce to nie tylko aukcje, również obrót galeryjny – zwraca uwagę Jan Koszutski, dyrektor domu aukcyjnego DESA Unicum. – W końcu 2010 roku sprzedaliśmy w galerii np. znakomity obraz Jacka Malczewskiego za 1 mln złotych. Nie najlepsza koniunktura gospodarcza oznacza nieraz możliwość okazyjnych zakupów – wytrawni kolekcjonerzy szukają cenowych okazji. W minionym roku pojawiło się kilka prac artystów rzadko spotykanych w obrocie, m.in. Edwarda Okunia, Ludomira Ślendzińskiego czy sprzedana na naszej aukcji praca Jana Zamoyskiego.

Rynek sztuki rządzi się własnymi prawami, więc prognozowanie, jak będzie wyglądał za pewien czas, jest trudne. Zakładam jednak, że 2011 rok będzie dla niego dobry – mówi dyrektor DESY Unicum.

[ramka][b]Rekordy aukcyjne 2010 w Polsce [/b]

1. „Zauroczenie. Autorportret z Marią Balową"(1906), Jacek Malczewski; Agra-Art, 530 tys. zł.

2. „Garbuska" (1955), Andrzej Wróblewski; Rempex, 390 tys. zł.

3. „Trzy kobiety na drabinie”(1932), Leopold Gottlieb; Polswiss Art, 335 tys. zł.

4. „Ogrodniczka"(ok.1920), Jacek Malczewski; Rempex, 310,5 tys. zł.

5. „Akt kobiecy”- rzeźba z brązu (1948/1989),Katarzyn Kobro; Rempex, 270 tys. zł.

6. „Uwaga nadchodzi" (1955), Andrzej Wróblewski; Rempex, 250 tys. zł.

7. „Ondyna-rybak i chimera” (ok.1920), Jacek Malczewski; Polswiss Art, 235 tys. zł.

8. „M53”(1968), Wojciech Fangor; Polswiss Art, 232 tys. zł.

9. „Babunia”(„Niania”,przed 1932), Jan Zamoyski; DESA Unicum , 200 tys. zł.

10. „Portret mężczyzny” (1926), Mela Muter; Polswiss Art, 179 tys. zł. [/ramka]

[ramka] [b]Rekordy aukcyjne 2010 na świecie [/b]

1. Obraz „Nude, Green Leaves and Bust”(1932), Pablo Picasso; Christie's w Nowym Jorku, 106.5 mln dol.

2. Rzeźba z brązu „L'Hommee qui Marche I”(1961), Alberto Giacometti; Sotheby’s w Londynie, 65mln funtów (104.3 mln dol.).

3 Chińska waza (XVIII wiek); Bainbridge Auctioneers w Londynie, 51.6 mln funtów ( 83.2 mln dol.).

4. Obraz „Nu assis sur un divan” („La Belle Romaine”,1917) Amadeo Modigliani; Sotheby’s w Nowym Jorku, 68.96 mln dol.