Skarby sztuki w Pałacu Biskupa Erazma Ciołka

Po rocznej przerwie można znów zwiedzać Pałac Biskupa Erazma Ciołka w Krakowie.

Aktualizacja: 17.04.2015 14:41 Publikacja: 17.04.2015 14:04

Piękna Madonna z kościoła w Krużlowej Wyżnej, około 1410, wł.

Piękna Madonna z kościoła w Krużlowej Wyżnej, około 1410, wł.

Foto: Muzeum Narodowe w Krakowie

W tym Oddziale Muzeum Narodowego zgromadzono wspaniałe skarby, przede wszystkim sztuki średniowiecznej i renesansowej, ale także późniejszych epok. Wnętrza też przykuwają uwagę polichromiami z różnych epok, średniowiecznymi i renesansowymi oknami, autentycznymi belkami stropu, pięknymi detalami architektonicznymi.

W Galerii Sztuki Dawnej Polski. XII-XVIII wiek można zobaczyć trzysta dzieł, wybranych ze znakomitej kolekcji sztuki staropolskiej MNK, liczącej około dwa tysiące obiektów. Są wśród nich prawdziwe perły, jak piękna Madonna z Krużlowej, rzeźba Wita Stwosza Chrystus w Ogrójcu, czy najstarsze polskie epitafium wykonane dla Wierzbięty z Branic, stolnika krakowskiego i starosty sanockiego.

Madonna z Krużlowej jest jednym z najwybitniejszych przykładów tzw. stylu pięknego w gotyku międzynarodowym około roku 1400. Figura Marii z Dzieciątkiem została wycięta w drewnie lipowym i polichromowana. Szaty Madonny ozdabia bogactwo draperii. Twarze matki i syna opromienia delikatny uśmiech. Tchnąca liryzmem kompozycja zdradza rękę mistrza, choć nie znamy jego imienia.

Z kolei galeria Sztuka Cerkiewna Dawnej Rzeczypospolitej - jedna z najstarszych i najcenniejszych w Europie Środkowej kolekcji - obejmuje trzysta wybranych dzieł, pochodzących z południowo-wschodnich terenów przygranicznych dawnej Rzeczypospolitej. Główną częścią zbioru są XV-XVI-wieczne ikony z Karpat, zwane zachodnioruskimi. Aranżacja ekspozycji, dzięki wykorzystaniu ikonostasu z Lipowca na Kijowszczyźnie, upodabnia tę przestrzeń do cerkiewnego wnętrza.

W piwnicach Pałacu znajduje się ekspozycja „Kraków na wyciągnięcie ręki. Rzeźba architektoniczna ze zbiorów MNK". Obejmuje ona osiemset fragmentów najcenniejszych rzeźb z całej Polski, m.in. pochodzących z kościoła Mariackiego, katedry krakowskiej i katedry gnieźnieńskiej. Są to wykonane z kamienia elementy oryginalne lub gipsowe odlewy rzeźb z portali, zworników, nagrobków królewskich.

Pałac został wzniesiony w latach 1501-1503 dla biskupa płockiego Erazma Ciołka, sekretarza króla Aleksandra Jagiellończyka, a także dyplomaty, humanisty i mecenasa sztuki. Architektura budynku przy Kanoniczej 17 nosi cechy gotyckie oraz wczesnorenesansowe. W początkach wieku XVI mieściła się tutaj, obok rezydencji biskupiej, drukarnia Floriana Unglera. Przez dwa ostatnie wieki budynek zmieniał często użytkowników i tak został zdewastowany, że stracił reprezentacyjny charakter i popadł w ruinę. W 1996 roku przekazano go Muzeum Narodowemu. Po kilkuletnim remoncie odzyskał blask i został w 2007 roku udostępniony publiczności. Obecna roczna przerwa była spowodowana względami konserwatorskimi

Z okazji ponownego otwarcia na weekend MNK przygotowało specjalny program, obejmujący zwiedzanie z przewodnikiem, wykłady i koncert. A także prezentację wyjątkowego dzieła: cyborium czyli tabernakulum z katedry na Wawelu. Jego twórcą był renesansowy włoski artysta Jan Maria Padovano. Wykonał je na zlecenie biskupa Piotra Tomickiego, królewskiego powiernika i mecenasa sztuki. Pierwotnie tabernakulum stało w prezbiterium katedry, niedaleko nagrobka Władysława Łokietka. W XVII wieku przeniesiono je do kaplicy Mariackiej, a potem jego elementy uległy rozproszeniu. Teraz cyborium wawelskie po raz pierwszy poddano rekonstrukcji i w Pałacu Erazma Ciołka będzie można zobaczyć część w formie małej kolistej świątyni wraz z adorującymi aniołami.

W tym Oddziale Muzeum Narodowego zgromadzono wspaniałe skarby, przede wszystkim sztuki średniowiecznej i renesansowej, ale także późniejszych epok. Wnętrza też przykuwają uwagę polichromiami z różnych epok, średniowiecznymi i renesansowymi oknami, autentycznymi belkami stropu, pięknymi detalami architektonicznymi.

W Galerii Sztuki Dawnej Polski. XII-XVIII wiek można zobaczyć trzysta dzieł, wybranych ze znakomitej kolekcji sztuki staropolskiej MNK, liczącej około dwa tysiące obiektów. Są wśród nich prawdziwe perły, jak piękna Madonna z Krużlowej, rzeźba Wita Stwosza Chrystus w Ogrójcu, czy najstarsze polskie epitafium wykonane dla Wierzbięty z Branic, stolnika krakowskiego i starosty sanockiego.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Rzeźba
Nagroda Europa Nostra 2023 za konserwację Ołtarza Wita Stwosza
Rzeźba
Tony Cragg, światowy wizjoner rzeźby, na dwóch wystawach w Polsce