Maciej J. Nowak: Strategia, czyli wyzwanie dla polskiego systemu

Strategiczne planowanie przestrzenne to kluczowa część całego systemu planowania przestrzennego, nie zawsze doceniana z prawnej perspektywy. Odgrywa ono zasadniczą rolę w znaczącej liczbie państw. Można odwołać się chociażby do najnowszych, międzynarodowych badań porównawczych (opublikowanych w projekcie kierowanym przez prof. Vincenta Nadina). Wynika z nich, że zwłaszcza w Unii Europejskiej zwraca się coraz większą uwagę na wskazany aspekt. A jak jest w Polsce?

Najpierw kilka niezbędnych wyjaśnień. Strategiczne planowanie przestrzenne powinno udzielać odpowiedzi na pytania: dlaczego, po co i w jaki sposób chcemy osiągać najważniejsze cele przestrzenne. Odpowiedzi powinny być udzielane odpowiednio na szczeblu krajowym (w dokumencie koncentrującym się na strategicznych aspektach planowania przestrzennego; w Polsce wciąż go nie ma) oraz na poziomie regionalnym i lokalnym. Zgodnie z reformą planowania przestrzennego z 2023 r . instrumentami strategicznego planowania przestrzennego na obu wskazanych szczeblach mają być strategie rozwoju, z rozbudowanym wymiarem przestrzennym. Teoretycznie wytyczne powinny być następnie przenoszone w sferę prawnoregulacyjną, np. poprzez wdrażanie do powszechnie prawnie wiążących planów przestrzennych.