Jan Maciejewski: Sprawy, dla których się klęka

Symbolem człowieka Zachodu jest dziś człowiek w pędzie, tak jak niegdyś był człowiek trzymający książkę. Symbolem człowieka Wschodu jest modlący się człowiek". Kiedy Sándor Márai niemal sto lat temu wyruszył w podróż po Bliskim Wschodzie (relacja z niej znajduje się w wydanej właśnie przez Czytelnika książce „Śladami bogów"), największe wrażenie zrobiły na nim nie krajobrazy ani zabytki, przeszłość zaklęta w kamieniu i ziemi, tylko ludzie. Przyszłość zapowiedziana przez gest. Ten, do którego Europejczyk przestał być zdolny, na widok którego coś w nim w środku skręcało się z zażenowania. Gest modlącego się człowieka. W biały dzień, na środku ulicy, pośród straganów i w bramach. Potrafiącego uklęknąć w kurzu i brudzie, skrzyżować ręce na piersi, pochylić głowę aż do ziemi. Referując tym samym istnienie czegoś dużo ważniejszego niż obyczaj, rytuał, a nawet religijna gorliwość. Zdając sprawę z gotowości i motywowanego przez nią stałego napięcia ciała i woli.

Publikacja: 18.06.2021 18:00

Foto: Fotorzepa/ Robert Gardziński

Jan Maciejewski

Człowieka potrafiącego upaść na kolana można łatwo zbyć, ale nie wolno go lekceważyć. Europejczyk, człowiek Zachodu, potrafiący co najwyżej uchylić kapelusza damie z towarzystwa, musiał odczuwać wyższość nad człowiekiem klęczącym przed czymś, czego nawet nie widać. A jednocześnie kiełkować zaczynała w nim już świadomość własnej słabości. Miał tylko maniery i czyste spodnie. Tamten natomiast – swojego Boga. Wschód przygotowywał się na coś, czego Zachód zdecydowanie wolałby uniknąć. Triumfalny powrót religii.

Pozostało jeszcze 84% artykułu

Dostęp na ROK tylko za 79zł z Płatnościami powtarzalnymi BLIK

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.
Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Plus Minus

Jakub Ekier: Chluba niczyja

Po kampanii i wyborach pomyślałem słowami Juliana Tuwima: „Przechodzę, mijam, milczę: obcy, zimny, smutny”. Więc...

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Lokata do 2 mln zł w Ofercie Powitalnej. Ważne do 08.07.2025

Czy Róża Luksemburg (niższa, w białej bluzce; zdjęcie z 1910 r.) wybrałaby komunizm? Jej niepokorny

Plus Minus

Dlaczego nie należy brać Róży Luksemburg na sztandary

Mam poważne wątpliwości, czy Róża Luksemburg to wybór najlepszej tradycji, do której warto się dziś odwoływać. K...

Obraz współczesnego społeczeństwa rosyjskiego w „Borysie Godunowie” według Kiriłła Sieriebriennikowa

Plus Minus

Czy bojkot rosyjskich artystów ma jeszcze sens?

W czwartym roku wojny w Ukrainie coraz mocniej brzmi pytanie, czy bojkot rosyjskiej kultury ma nadal sens. Kirił...

Bp Sławomir Oder (na zdjęciu) zastąpił prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka na czele komisji ds. ped

Plus Minus

Tomasz P. Terlikowski: Ateiści kupują popcorn i patrzą, jak Kościół sam się pogrąża

Z ostatnich zapowiedzi biskupów cieszyć się mogą jedynie ateiści i antyklerykałowie. Kościół pogrąża się sam, a...

Materiał Promocyjny

Firmy, które zmieniły polską branżę budowlaną. 35 lat VELUX Polska

VELUX Polska, obchodząca w tym roku 35-lecie obecności na rynku jest jedną z tych firm, które współtworzyły polską branżę budowlaną. Od podstaw budowała kategorię użytkowych poddaszy, inwestując w przemysł, rozwijając lokalnych dostawców i kształtując standardy zrównoważonego rozwoju.