Małgorzata Ostrowska: PiS może złamać wielu ludziom życie

Plus Minus: W kwietniu 2015 roku, po zakończonym procesie o korupcję, na pytanie, czy nadal będzie pani aktywna na scenie politycznej, odparła pani: „Polityka, a po co, dla kogo, jestem teraz kamienicznikiem i jest mi z tym dobrze". A jesienią wzięła pani udział w wyborach parlamentarnych. To jak to jest z tą polityką?

Małgorzata Ostrowska: Tamte słowa wynikały z mojej sprawy sądowej, która toczyła się osiem lat. Byłam wtedy naprawdę zniechęcona do polityki. Ale zwierzę polityczne we mnie tkwi i bardzo szybko dało o sobie znać. Nie jestem w stanie zrezygnować z działalności publicznej.

Została pani oskarżona o przyjęcie łapówki od członka mafii paliwowej, nazywanego królem Sztumu.

On się nazywał Piotr Komorowski. Faktycznie był członkiem mafii paliwowej. Wpadł na tym procederze i mając w perspektywie odsiadkę, został małym świadkiem koronnym. Zeznawał w kilku procesach. Moim zdaniem odbywało się to tak, że prokuratorzy podsuwali mu nazwiska, którymi byli zainteresowani, a on jako inteligentny facet trafnie odczytywał ich intencje i opowiadał o rzekomych łapówkach. W tamtym czasie, w 2007 roku, było zapotrzebowanie na aferę z udziałem SLD, żeby tej partii za dobrze nie poszło w wyborach, i padło na mnie.

Dlaczego uważa pani, że była to akcja polityczna?

Na początku tak nie myślałam, ale któregoś dnia w Sejmie podszedł do mnie Jacek Kurski z PiS i powiedział, żebym się nie zdziwiła, gdy zostanę twarzą kampanii Prawa i Sprawiedliwości. Nie chciałam w to wierzyć, ale gdy pojawił się wniosek o uchylenie mojego immunitetu, to już nie miałam żadnych wątpliwości. Oczywiście dzisiaj Kurski w życiu się do tego nie przyzna, ale tak było. I pewnie rzeczywiście byłabym „gwiazdą" ich kampanii, gdyby na moje szczęście nie pojawiła się sprawa Beaty Sawickiej.

Przecież śledczy nie wymyślili sobie zarzutów pod pani adresem. Ktoś panią obciążył.

Oczywiście, zrobił to Piotr Komorowski. Powiem pani, jak wygląda mechanizm takiej akcji: bierze się człowieka, sprawdza, z kim go można połączyć, żeby rzucić na niego jakieś podejrzenie, a potem do akcji wkraczają dziennikarze i wszystko samo się nakręca. Ja miałam to szczęście, że nikt nie rzucił mi się do gardła, tylko rzetelnie przedstawiano fakty. Ale prokuratura szła w zaparte. Pani prokurator z Krakowa, wykorzystując tego „mafiosa", ułożyła historyjkę, że on chciał wyprać brudne pieniądze, kupując ziemię w moim rodzinnym Malborku, a ja za łapówkę miałam mu to ułatwić. To oczywiście nie miało miejsca. Owszem, poznałam tego człowieka. Przyprowadził go do mojego biura poselskiego powiatowy komendant policji, a więc osoba publicznego zaufania. Przedstawił mi go jako biznesmena, który chce zainwestować w Malborku. Co może być bardziej wiarygodnego? Komendant, być może żeby uwiarygodnić Komorowskiego, powiedział, że razem chodzili do szkoły, co później okazało się nieprawdą. Łączyła ich tylko wspólna kochanka.

Mówi pani o komendancie policji, który najpierw panią oskarżył o wzięcie łapówki, później się z tego wycofał, a na koniec popełnił samobójstwo?

Tak. On mnie przeprosił na sali sądowej. Z powodu tej historii życie wielu ludzi legło w gruzach. Ja przez osiem lat tułałam się po sądach, zanim zostałam oczyszczona prawomocnym wyrokiem.

A jak to się stało, że znała pani to szemrane towarzystwo?

Proszę pani, w małym miasteczku lokalna posłanka i komendant policji nie mogą się nie znać, skoro spotykają się na wszystkich oficjalnych uroczystościach. Ale to nie znaczy, że wszystko o sobie wiedzą. Nie miałam pojęcia, że biznesmen, z którym prowadzał się komendant policji, jest członkiem mafii paliwowej. Obserwuję teraz działania PiS i boję się, że znowu wielu ludzi będzie miało złamane życie. Oni za wszelką cenę chcą udowodnić, że jako jedyni są ci dobrzy i walczą ze złem. Robią z tego igrzyska dla ludzi, a u siebie nie widzą żadnych grzechów, żadnego kolesiostwa.

Co pani zdaniem można nazwać igrzyskami? Komisję reprywatyzacyjną?

Z warszawską reprywatyzacją nie miałam nigdy do czynienia, więc trudno mi to ocenić. Jeżeli gdzieś zostało przekroczone prawo, to kara musi być. Nie podoba mi się, że prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz odmówiła udziału w pracach komisji. Powinna wziąć odpowiedzialność za to, co się działo w urzędzie, którym rządzi od tylu lat.

To gdzie są te igrzyska? W komisji śledczej badającej aferę Amber Gold?

Nie. Nie chcę nikogo pomawiać, bo sama wiele przeszłam. Przestrzegam tylko, że takie rzeczy jak za pierwszych rządów PiS znowu mogą się wydarzać, bo ta partia ma inklinacje do tego typu działań.

Zasiadała pani w Sejmie 14 lat, od 1993 do 2007 roku. Jakie to były dla pani lata?

Bardzo fajne. Po pierwsze, ogromnie dużo się nauczyłam. Po drugie, w tamtej kadencji było dużo życzliwości. Ludzie do siebie lgnęli. Nie było żadnych dyktafonów, zdjęć, setek w telewizji, gorących informacji na kolorowych paskach. Świat wyglądał zupełnie inaczej. Ludzie nie bali się siebie nawzajem. Dziś się boją, dlatego obecne ugrupowania mają taki sekciarski charakter. Ale były też przykre historie, np. oskarżenie naszego premiera Józka Oleksego o szpiegostwo. Przeżyliśmy to bardzo, bo znaliśmy go dobrze i lubiliśmy. Jednak w niektórych ludziach oskarżenia Andrzeja Milczanowskiego zasiały ziarno wątpliwości.

A pani wierzyła w winę Oleksego?

Nie. Nigdy nie miałam wątpliwości, że jest niewinny. Wiedziałam, że jest gawędziarzem, czasami nagina fakty, bo miał bujną fantazję ale nigdy nie sprzeniewierzyłby się Polsce. Zresztą te oskarżenia były tak grubymi nićmi szyte, że dziecko by rozpoznało prowokację. Uważałam, że z powodu tych oskarżeń Oleksy nie powinien był odchodzić z urzędu premiera. Pozbawił się narzędzi do wyjaśnienia sprawy. Poza tym był naprawdę dobrym premierem. Świetnie potrafił zarządzać państwem.

Po odejściu Oleksego z rządu wybraliście go na przewodniczącego waszej partii, ale uczestnicy Rady Krajowej, na której się to odbyło, nie wyglądali wówczas na szczęśliwych.

Nie było powodów do radości. Trzeba pamiętać, że po raz pierwszy zetknęliśmy się z taką aferę. Jak już mówiłam, część posłów zwątpiła w uczciwość Oleksego. To, że wtedy wybraliśmy Józka, było przejawem koleżeńskości, bo wiedzieliśmy, że ta sprawa może nas „zdołować". Ale postąpiliśmy słusznie. Szkoda, że tak się nie zachowaliśmy, gdy Leszek Miller był w kłopotach.

Ma pani na myśli ten czas, gdy rządziliście po raz drugi i kierownictwo SLD pod wpływem afery Rywina zmusiło Millera do wyboru, czy chce być szefem rządu czy partii?

Tak. Pamiętam doskonale ten smutny dzień. Wszystko działo się na Rozbrat. Gdy Leszek zrezygnował z kierowania partią, odniosłam wrażenie, że sami przeraziliśmy się tego, co zrobiliśmy. Na tamtą Radę Krajową przybyło wielu działaczy terenowych i widziałem, że dla nich to było smutne i przygnębiające zdarzenie.

Dlaczego pani zdaniem Miller się ugiął i ustąpił z funkcji szefa partii?

Jego racji do końca nie poznałam. Nie wiem, może zrobił to, bo był rozżalony. Może liczył, że w tamtej chwili zachowamy się tak, jak kiedyś przy sprawie Józka Oleksego, że staniemy za nim murem. A tymczasem okazało się, że każdy myślał głównie o sobie i chciał bronić przede wszystkim siebie. Odejście Millera to był początek końca naszej formacji. Trudno było przekonywać wyborców, że jesteśmy w porządku i nasz premier też jest w porządku, skoro sami pozbawiliśmy go funkcji szefa partii.

Czyli Miller został zrzucony z sań na pożarcie wilkom?

Tak to wyszło. I wcale się nie dziwię, że potem był szczerze rozgoryczony i odszedł z SLD. Człowiek, który budował formację od zera, zasługiwał na coś więcej.

Czy na tamtej Radzie Krajowej wyraziła pani swój sprzeciw wobec odsunięcia Millera od kierowania partią?

Nie. Ci, którzy byli po stronie Millera, nie mieli odwagi tego powiedzieć, bo przewaga przeciwników była zbyt duża. Większość z nas i ja także – co przyznaję ze wstydem – okazaliśmy się zwykłymi tchórzami. Wie pani, ja nie byłam w PZPR i nie znałam tych ludzi. Ale pamiętam, jak przyjechali w 1991 roku do Malborka szukać kandydatów do parlamentu. Nie bali się kontaktu z ludźmi, szukali osób wyróżniających się, które dałoby się przekonać do ich wizji Polski. I to im się udawało, bo byli autentyczni. Miller, Oleksy, Jerzy Szmajdziński, który mnie wciągnął do polityki – ci ludzie wykonali gigantyczną pracę na rzecz formacji i byli autentycznie przyjaciółmi. A późnej zaczęli się podgryzać i to było smutne.

To podgryzanie zaczęło się chyba od konfliktu Aleksandra Kwaśniewskiego z Leszkiem Millerem. Kwaśniewski inspirował rozmaite działania przeciwko Millerowi.

To prawda. Chcę wierzyć, że nie chodziło o małostkowe ambicje, tylko o przeprowadzenie lewicy przez kryzysy. Stąd się wzięła najpierw Socjaldemokracja Polska, która powstała po rozłamie w SLD, a potem rozmaite koalicje. Oddawaliśmy na rzecz koalicjantów najlepsze miejsca na listach, by na koniec zostać z ręką w nocniku. Kwaśniewski na pewno miał dobre intencje, starał się podtrzymać porozumienie okrągłostołowe, poza tym nie chciał, żeby SLD stał samotnie w kącie z etykietą formacji postkomunistycznej. Pytanie, czy ludzie dorośli do takiego długofalowego myślenia. Bo poza ideą jest życie codzienne. Jeżeli ludzie angażują się w jakieś działanie, to patrzą też, czy ich życie dzięki temu będzie lepsze. A w koncepcjach Kwaśniewskiego nie było miejsca na takie myślenie.