Dmytro Boyarchuk: Ukraiński sektor IT odporny, ale stracił blask

Firmy IT pracujące dla zachodnich rynków mówią o 10-proc. spadku sprzedaży. Te skupione na lokalnych mogą doświadczyć jej spadku nawet o 50 proc. – pisze ukraiński ekonomista.

Publikacja: 09.05.2022 21:00

Dmytro Boyarchuk: Ukraiński sektor IT odporny, ale stracił blask

Foto: Adobe Stock

Przed wojną branża IT była jednym z najszybciej rozwijających się sektorów ukraińskiej gospodarki. Przez ostatnie pięć lat wpływy z eksportu usług IT rosły średnio o 28,3 proc. rocznie.

Branża okazała się odporna na pandemię Covid-19. W roku 2020 mimo powszechnych trudności na całym świecie eksport usług IT wzrósł o 20,4 proc. W zeszłym roku ich eksport skoczył o 35,9 proc. i sięgnął 6,8 mld dol., stanowiąc 36,7 proc. całego eksportu usług w 2021 r. i 8,4 proc. eksportu ogółem.

Branża IT zatrudnia stosunkowo niewielką część ukraińskich pracowników – 285 tys. spośród 20 mln osób w wieku produkcyjnym – ale liczba specjalistów IT rosła szybko: o 20–40 tys. osób rocznie.

Branżowe przenosiny

Wojna boleśnie uderzyła w branżę IT, mimo że firmy z tego sektora zaczęły przygotowywać się do agresji zawczasu i programiści byli w stanie dość szybko przenieść się w bezpieczne miejsca.

Z danych Narodowego Banku Ukrainy wynika, że w marcu 2022 r. wpływy z eksportu usług IT spadły o 4,4 proc. licząc trok do roku. To może się wydawać niewiele w porównaniu z 30–50 proc. spadku całego PKB, jednak trzeba brać pod uwagę blisko 30-proc. wzrost branży IT przed wybuchem wojny 24 lutego. Dla porównania, wpływy z eksportu usług IT w marcu były o 37,8 proc. mniejsze niż w lutym 2022 roku.

Firmy IT zgłaszają, że wielu klientów wycofuje lub zamraża swoje operacje z ukraińskimi podwykonawcami. Powód jest jasny – boją się, że projekty nie zostaną zrealizowane. Przedsiębiorstwa, którym udało się przenieść pracowników na zachód, np. do Polski lub krajów bałtyckich, mogą dać gwarancje, że ich praca będzie przebiegała bez zakłóceń. W przypadku pozostałych firm wiele projektów zostało wstrzymanych. Przedsiębiorstwa, które produkowały na rynek lokalny, doświadczają gwałtownego spadku, niektóre całkiem zawiesiły działalność.

Czytaj więcej

Ukraińska firma IT obnaża rosyjskie kłamstwa wojenne

Badania wśród pracowników zamówione przez IT Ukraine Association pokazują, że blisko 70 proc. specjalistów IT przeniosło się do zachodniej Ukrainy i kontynuuje pracę. Około 16 proc. wyprowadziło się za granicę, w większości przypadków są to kobiety.

Blisko 2 proc. specjalistów IT wstąpiło do wojska. Przedsiębiorstwa z branży informatycznej zgłaszają problemy z rekrutacją, ponieważ w tym niepewnym czasie zachodnie firmy przyciągają specjalistów.

Trudno się skupić na pracy

Pracownicy wszystkich firm IT zgłaszają, że produktywność znacznie spadła wskutek szokujących wydarzeń, przez które musieli przejść Ukraińcy. Nawet ci, którzy pracują w zachodniej Ukrainie lub zza granicy, doświadczają trudności w skupieniu się na swoich zadaniach. Wielu angażuje się w wolontariat, pomaga w sprawach cyberbezpieczeństwa lub w ten czy inny sposób uczestniczy w walce z wojną informacyjną.

Według sondaży, 80 proc. firm z sektora IT było w stanie utrzymać swoje operacje. Nie przewiduje się jednak żadnego wzrostu. Przeciwnie, przedsiębiorstwa pracujące dla zachodnich rynków mówią o 10-proc. spadku sprzedaży. Te, które skupione są na rynkach lokalnych, mogą doświadczyć jej spadku nawet o 50 proc.

Mimo to w porównaniu z resztą ukraińskiej gospodarki branża IT jest w dużo lepszym stanie i zachowuje znaczącą odporność na wstrząsy.

Autor jest dyrektorem wykonawczym CASE Ukraina, think tanku zajmującego się badaniami ekonomicznymi, analizami i prognozami makroekonomicznymi. CASE Ukraina jest częścią sieci CASE, utworzonej przez CASE – Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych z siedzibą w Warszawie.

Przed wojną branża IT była jednym z najszybciej rozwijających się sektorów ukraińskiej gospodarki. Przez ostatnie pięć lat wpływy z eksportu usług IT rosły średnio o 28,3 proc. rocznie.

Branża okazała się odporna na pandemię Covid-19. W roku 2020 mimo powszechnych trudności na całym świecie eksport usług IT wzrósł o 20,4 proc. W zeszłym roku ich eksport skoczył o 35,9 proc. i sięgnął 6,8 mld dol., stanowiąc 36,7 proc. całego eksportu usług w 2021 r. i 8,4 proc. eksportu ogółem.

Pozostało 85% artykułu
Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Gospodarka wciąż w strefie cienia
Opinie Ekonomiczne
Piotr Skwirowski: Nie czarne, ale już ciemne chmury nad kredytobiorcami
Ekonomia
Marek Ratajczak: Czy trzeba umoralnić człowieka ekonomicznego
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Klęska władz monetarnych
Opinie Ekonomiczne
Andrzej Sławiński: Przepis na stagnację
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił