Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Zdrowia o podjęcie działań w celu zmiany obecnych przepisów.
W zainteresowaniu RPO wciąż pozostaje sprawa zwrotu kosztów ustanowienia obrońcy lekarzowi lub lekarzowi dentyście, prawomocnie uniewinnionemu w postępowaniu dyscyplinarnym.
Wątpliwości budzi niezapewnienie takiej osobie gwarancji wynikających z Konstytucji RP (art. 42 ust. 2 oraz art. 2). Stanowią one, że każdy przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Może on w szczególności wybrać obrońcę lub na zasadach określonych w ustawie korzystać z obrońcy z urzędu.
Gwarancję tę wzmacnia zasada demokratycznego państwa prawnego. Wynika z niej stosowanie - także w postępowaniu dyscyplinarnym - standardów Konstytucji RP. Odnoszą się one do wszelkich postępowań represyjnych, których celem jest poddanie obywatela jakiejś formie ukarania. Chodzi o zapewnienie obwinionemu praw i gwarancji w postępowaniu dyscyplinarnym.
W okresie stosowania przepisów ustawy o izbach lekarskich wykształciła się linia orzecznicza tych sądów, wskazująca że w obecnym stanie prawnym brak jest podstaw zwrotu stronom postępowania kosztów według zasad Kodeksu postępowania karnego. Zgodnie z tą ustawą, do spraw odpowiedzialności zawodowej, w kwestiach nieuregulowanych w ustawie, stosuje się odpowiednio Kodeks postępowania karnego. Zwrot ten oznacza, że przepisy Kpk można stosować wprost, z odpowiednimi zmianami lub nie stosować ich w ogóle. W orzecznictwie sądów lekarskich wykształcił się jednak pogląd, iż charakter, cele i funkcje odpowiedzialności zawodowej lekarzy i lekarzy dentystów są odmienne niż postępowania karnego.