Natura wzorem dla inżyniera

Wydajniejsze, tańsze, lepsze – w poszukiwaniu nowych pomysłów inżynierowie podglądają żywe organizmy

Publikacja: 10.05.2012 02:31

Turbiny elektrowni, ekrany tabletów, panele słoneczne, kształt pojazdów, nawet faktura powierzchni – „technologie" wypracowane przez naturę trafią do urządzeń produkowanych przez ludzi. Bionika – nauka analizująca zasady działania organizmów i wykorzystująca je do budowy maszyn – przeżywa rozkwit.

– Natura przejawia nieskończoną cierpliwość w rozwijaniu i udoskonalaniu procesów prowadzących do pozyskiwania energii – mówi Marc Thomas, szef firmy Dyesol, która produkuje panele słoneczne naśladujące liście drzew.

Najnowszym przykładem takiego rozwiązania jest kamuflaż wykorzystujący mechanizm podobny do działania skóry głowonogów. Zwierzęta te są mistrzami zmiany koloru ciała – w porównaniu z nimi kameleony mogą co najwyżej pokryć się rumieńcem wstydu. Według naukowców z Uniwersytetu w Bristolu, którzy stworzyli taką tkaninę, technika aktywnej zmiany ubarwienia wbudowana w odzież może być wykorzystana przez wojsko. W przyszłości może również trafić do ubrań cywilnych – umożliwiając zmianę barwy w zależności od np. temperatury.

Pomysł opiera się na użyciu syntetycznych mięśni – elastycznych włókien, które kurcząc się lub rozszerzając, uwalniają barwnik zamknięty w mikroskopijnych woreczkach – tak, jak dzieje się to w skórze kryjącej się przed niebezpieczeństwem ośmiornicy.

– Naśladujemy naturalne działanie mięśni, a to ma silny efekt wizualny – mówi sieci BBC dr Jonathan Rossiter, którego zespół pracuje nad rozwiązaniami z dziedziny bioniki. – Ten pomysł sprawdzi się w ubraniach zmieniających kolor lub maskowanie czy nawet tkaninach, które w zimne dni będą nas grzać, a w gorące chłodzić.

Wykorzystanie rozwiązań zapożyczonych od natury wcale nie jest takim science fiction, jak by się mogło wydawać. Powszechnie używane w ubraniach taśmy velcro (rzepy) to właśnie efekt podglądania biologii – a ściślej irytacji szwajcarskiego inżyniera Georges'a de Mestrala wyciągającego haczyki łopianu z sierści psa. Patent na zapięcie na rzep naukowiec zdobył jeszcze w 1951 roku.

Efektem badań faktury skóry rekina (zaopatrzonej w rowki) były „szybkie" kostiumy pływackie pozwalające urwać dodatkowe ułamki sekundy (produkowała je firma Speedo). Były tak skuteczne, że zakazano ich używania. Z kolei kanadyjska WhalePower z powodzeniem sprzedaje turbiny wiatrowe wyglądające jak płetwy waleni. Charakterystyczne guzki i ząbki pomagają utrzymać optymalny przepływ powietrza.

Faktura liści lotosu, które nie brudzą się i nie zatrzymują wody, posłużyła za wzór do produkcji farby Lotosan (stosowanej również w Polsce) do pokrycia elewacji budynków. Na rynku są już czytniki e-książek z ekranami Mirasol produkowanym przez firmę Qualcomm, wyświetlającymi kolory na zasadzie podobnej, co połyskujące ubarwienie skrzydeł motyli. Przód japońskich pociągów Shinkansen uformowany został na kształt ptasiego dzioba.

– To ważne, żeby uczyć się od natury – mówi Janine Benyus, szefowa Biomimicry Institute, który zajmuje się upowszechnianiem bioniki w przemyśle. – Miała w końcu 3,8 mld lat, żeby dopracować pewne pomysły.    —na podst. bbc

Turbiny elektrowni, ekrany tabletów, panele słoneczne, kształt pojazdów, nawet faktura powierzchni – „technologie" wypracowane przez naturę trafią do urządzeń produkowanych przez ludzi. Bionika – nauka analizująca zasady działania organizmów i wykorzystująca je do budowy maszyn – przeżywa rozkwit.

– Natura przejawia nieskończoną cierpliwość w rozwijaniu i udoskonalaniu procesów prowadzących do pozyskiwania energii – mówi Marc Thomas, szef firmy Dyesol, która produkuje panele słoneczne naśladujące liście drzew.

Pozostało 85% artykułu
Materiał Promocyjny
Kod Innowacji - ruszył konkurs dla firm stawiających na nowe technologie w komunikacji z konsumentami
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
Polska na czele rewolucji technologii kwantowych
Materiał partnera
Technologie kwantowe: nauka tworzy szanse dla gospodarki
Nowe technologie
Niewykrywalny bombowiec strategiczny Sił Powietrznych USA odbył pierwszy lot
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Nowe technologie
Co mówią kury? Naukowcy opracowali tłumacza, użyli sztucznej inteligencji