– W ciągu pierwszych trzech miesięcy 2016 r. w całej Polsce deweloperzy oddali do użytku jedynie ok. 30 tys. mkw. powierzchni centrów handlowych – podaje Dominika Jędrak, dyrektor działu doradztwa i badań rynku w Colliers International.

Na koniec pierwszego kwartału tego roku w budowie było ponad 600 tys. mkw. centrów handlowych, z czego ukończenie blisko 60 proc. planowane jest do końca tego roku. Oznacza to spadek rocznej podaży o blisko połowę w stosunku do roku 2015 – wynika z danych Colliers International.

Eksperci tej firmy zwracają też uwagę na spadek roli dużych operatorów spożywczych jako głównej atrakcji centrów handlowych. W budowanych obecnie obiektach – takich jak Wroclavia, Galeria Metropolia i Forum Gdańsk, Serenada w Krakowie czy Gemini Park Tychy – sklep spożywczy zajmuje jedynie ok. 2 tys. mkw. powierzchni.

Poza tym na rynku nadal dominują modernizacje i remonty starych centrów handlowych.

– Chodzi o dostosowywanie infrastruktury do potrzeb dzieci i niepełnosprawnych, o remonty powierzchni wspólnych i stref gastronomicznych, wprowadzanie bezpłatnego Wi-Fi, nowoczesnych systemów nawigacji i identyfikacji wizualnej, interaktywnych punktów informacyjnych, stref wypoczynku, a także modernizacje parkingów i fasad obiektów – wymienia Dominika Jędrak.

Dodaje, że swoje sklepy modernizują również najemcy.

Nowe projekty i marki

W pierwszym kwartale tego roku ukończony został jeden znaczący projekt handlowy – Galeria Glogovia (ok. 21 tys. mkw.), gdzie swoje sklepy otworzyły między innymi sieci Piotr i Paweł, Media Expert, C&A, grupa LPP, Martes Sport, a także operator kinowy Cinema 3D.

Nie można nie wspomnieć o otwarciu kolejnej fazy rozbudowy warszawskiego centrum Atrium Promenada (ok. 3,5 tys. mkw.), gdzie swoje miejsce znalazł jeden z największych w Polsce sklepów sieci H&M.

– W minionym kwartale rozpoczęły się modernizacje kilku centrów handlowych, np. Galerii Słowiańskiej w Zgorzelcu. Trwają remonty centrów handlowych Morena, Auchan i ETC w Gdańsku, centrum ETC w Swarzędzu, Silesia City Centre w Katowicach i Pasażu Grunwaldzkiego we Wrocławiu – wyliczają analitycy Colliersa.

W pierwszych trzech miesiącach tego roku w Polsce zadebiutowało kilka nowych sieci handlowych, m.in. w Galerii Bałtyckiej otwarty został pierwszy salon nowej marki grupy LPP – Tallinder. Nowa polska marka pojawiła się także w Galerii Riviera w Gdyni – Up8 (moda sportowa). W styczniu pierwszy sklep franczyzowy amerykańskiej sieci Skechers (obuwie i akcesoria) został otwarty w warszawskiej Galerii Mokotów.

– Wśród zapowiadanych na początku roku umów najmu warto wymienić: kino Helios w Blue City w Warszawie (8 sal), supermarket Alma w Galerii Libero w Katowicach (1 900 mkw.), H&M w Nowej Stacji w Pruszkowie (2 180 mkw.), TK Maxx w Manufakturze w Łodzi (2,2 tys. mkw.), Sports Direct w Galerii Metropolia w Gdańsku (1,6 tys. mkw.) i P&C w Poznań City Centre (4,5 tys. mkw.) – wylicza Dominika Jędrak.

Szyte na miarę

Największym budowanym obecnie obiektem handlowym w kraju jest Posnania (ok. 100 tys. mkw.). Inne znaczące centra handlowe w budowie to: Wroclavia (64 tys. mkw.), Galeria Północna w Warszawie (64 tys. mkw.) i Forum Gdańsk (62 tys. mkw.).

– Większość projektów zrealizowanych w małych miastach jest szyta na miarę i dostosowana do wielkości danego rynku. Z kolei obiekty powstające w głównych miastach nie tylko wypełniają geograficzne luki na swoich rynkach, lecz także proponują szeroką ofertę rozrywkową, w tym klubów fitness czy strefy restauracyjnej – mówi Edyta Potera, dyrektor działu wynajmu powierzchni handlowych w JLL.

Opowiada, że coraz większą wagę deweloperzy przykładają do estetyki przestrzeni publicznych w bezpośrednim sąsiedztwie swoich projektów.

Rosnąca konkurencja przyspiesza zmiany na rynku, głównie w centrach o słabszej pozycji. Stąd rewitalizacje, przebudowy i rozbudowy.

– Na rynku coraz częściej pojawiają się propozycje obiektów wielofunkcyjnych, oferujących powierzchnie handlowe i usługowe w budynkach mieszkalnych, w kompleksach biurowych czy jako element hubów komunikacyjnych. Trend ten widać najbardziej w głównych miastach, gdzie nowe projekty o mniejszej skali elementu handlowego powstają na terenach poprzemysłowych, wykorzystując historyczny kontekst miejsca do kreacji atrakcyjnej przestrzeni do zakupów i rozrywki – mówi Anna Bartoszewicz-Wnuk, dyrektor działu badań rynku i doradztwa w JLL.

Pusto w Poznaniu

Jak podaje JLL, tzw. czynsze prime, które dotyczą najlepszych lokali handlowych o powierzchni 100 mkw. przeznaczonych dla branży moda i dodatki, zlokalizowanych w wiodących centrach handlowych, są tradycyjnie najwyższe w Warszawie. Wynoszą 130 euro za mkw. miesięcznie.

Wskaźnik powierzchni niewynajętych w centrach handlowych wyniósł 2,9 proc. (pod koniec 2015 r.). Najwięcej pustostanów wśród największych miast ma Poznań – 5 proc. Na przeciwnym biegunie znajduje się Warszawa z wynikiem jedynie 1,5 proc. – podaje JLL.

Natomiast wśród miast mających 200–400 tys. mieszkańców, najwięcej wolnej powierzchni jest w Bydgoszczy (6 proc.), a najmniej w Lublinie (1,6 proc.) – wynika z danych Colliers.

Opinia

Agata Sekuła, dyrektor działu rynków kapitałowych nieruchomości handlowych w Europie Środkowo-Wschodniej w firmie JLL

Całkowita wartość transakcji inwestycyjnych w segmencie handlowym w I kwartale 2016 r. wyniosła ok. 130 mln euro. Największą z nich był zakup przez Mayland centrum Krokus w Krakowie.

Warto zauważyć, że w I kwartale 2016 r. na rynku pojawiło się wiele ciekawych opcji inwestycyjnych: zarówno portfeli, jak i pojedynczych obiektów dostępnych na sprzedaż. Biorąc pod uwagę duże zainteresowanie inwestorów, spodziewamy się wzrostu wartości transakcji na polskim rynku nieruchomości handlowych w nadchodzących miesiącach.