Zabytki

W 1629 roku w ostródzkim zamku kwaterował król szwedzki Gustaw Adolf. W latach 1633 – 1639 zamkiem zarządzał książę Jan Chrystian – śląski Piast, książę na Brzegu i Legnicy

Publikacja: 05.06.2009 02:43

Zabytki

Foto: Fotorzepa

[srodtytul]Zamek krzyżacki, ul. Mickiewicza[/srodtytul]

XIV-wieczny zamek, którego budowę rozpoczął w 1349 r. komtur Günther von Hohenstein, zbudowano na planie czworoboku. Od strony północnej wyposażony był w wysunięty dansker – wieżę ustępową, pełniącą funkcję w systemie obronnym zamku, która spełniała też często funkcję donjonu, czyli ostatniego punktu obrony, a południowo-wschodni narożnik budowli wieńczyła wieża.Do dziś zachowały się ceramiczne profilowane portale na wewnętrznych elewacjach. Komunikację w obrębie zamku zapewniały drewniane krużganki dostawione do elewacji. Gotycki charakter budowli do dziś zachowały piwnice, gdzie przetrwały sklepienia krzyżowe na gurtach. Natomiast w przyziemiach skrzydeł północnego i południowego zastosowano sklepienia krzyżowo-żebrowe. Pomieszczenia te przeznaczone były do celów gospodarczych.Po bitwie pod Grunwaldem ostródzkim zamkiem na krótko władał książę Janusz Mazowiecki, który otrzymał go od króla Władysława Jagiełły. Jego rządy skończyły się 19 września 1410 roku, kiedy to zamek ponownie przejęli Krzyżacy.

W 1629 roku w ostródzkim zamku kwaterował król szwedzki Gustaw Adolf. W latach 1633 – 1639 zamkiem zarządzał książę Jan Chrystian – śląski Piast, książę na Brzegu i Legnicy. W Ostródzie zmarła jego żona księżna Jadwiga, którą pochowano w krypcie ostródzkiego kościoła – dziś pod wezwaniem św. Dominika Savio.

W czasie pożaru miasta w 1788 roku płomienie przedostały się do zamku, gdzie we wschodniej części magazynowane były zapasy prochu. Wybuch spowodował zniszczenie wschodniego skrzydła.

Od 21 lutego do 1 kwietnia 1807 roku w ostródzkim zamku kwaterował Napoleon Bonaparte.

Zamek w XIX wieku pełnił funkcję siedziby starostwa, sądu oraz służył jako mieszkanie dla urzędników. W 1945 roku, po wkroczeniu wojsk Armii Czerwonej, zamek został spalony. Odbudowę rozpoczęto w 1974 roku. W chwili obecnej mieszczą się w nim Centrum Kultury, galeria, biblioteka oraz muzeum. Obok murów zamkowych znajdują się fundamenty danskera.

[srodtytul]Kościół pw. św. Dominika Savio, plac Tysiąclecia Państwa Polskiego[/srodtytul]

Kościół pochodzi z XIV wieku. Dokumenty lokacyjne Ostródy już w 1335 roku wymieniają murowany kościół w Ostródzie. Do średniowiecznego kościoła przylegał cmentarz miejski. Możniejszych mieszkańców grzebano w kryptach kościelnych. W 1639 roku spoczęło tu ciało księżnej Jadwigi, żony Jana Chrystiana z Brzegu, który w latach 1633 – 1639 był starostą Ostródy. W latach 1835 – 1848 pastorem polskiej gminy ewangelickiej przy ostródzkim kościele był Gustaw Gizewiusz. W 1788 roku kościół spłonął w czasie wielkiego pożaru miasta. Drugi raz średniowieczny kościół spłonął podpalony przez żołnierzy Armii Czerwonej w 1945 roku. Kościół znajdował się w ruinie do roku 1980. Odbudowę zabytku rozpoczęto w 1981 roku i dziś jest on siedzibą parafii pod wezwaniem św. Dominika Savio. Z dawnego wyposażenia kościoła nie zachowało się nic poza kamiennymi chrzcielnicami pochodzącymi z XIV wieku. Na uwagę zasługuje architektura bryły kościoła, w tym szczególnie gotycki portal drzwi wejściowych.

[srodtytul]Fontanna Trzech Cesarzy, plac Tysiąclecia Państwa Polskiego[/srodtytul]

Odsłonięcie tego pomnika nastąpiło 19 sierpnia 1907 roku. Granitowy pomnik poświęcony był trzem cesarzom Niemiec, którzy w 1888 roku rządzili państwem niemieckim: Wilhelmowi I, Fryderykowi III i Wilhelmowi III. W latach 60. XX wieku granitowy obelisk zdemontowano. W miejsce kilkutonowej iglicy wstawiono betonową rzeźbę Trzech Syren. 1 maja 2004 r., gdy Polska przystąpiła do Unii Europejskiej, przywrócony został pierwotny wygląd fontanny. Od tego momentu nosi ona nazwę Pomnika Jedności Europejskiej, a zamiast wizerunku trzech cesarzy widnieją na niej herby Ostródy, Osterode am Harz (miasta partnerskiego Ostródy) oraz Unii Europejskiej.

[wyimek]Czy wiesz, że...

[ul][li] W Ostródzie urodził się Hans Helmut Kirst, znany pisarz niemiecki, a w Hotelu Drwęckim (jednym z najstarszych w Polsce) mieszkał przez wiele lat Paul von Hindenburg, prezydent Niemiec w latach 1925 – 1933[/wyimek][/li][/ul][srodtytul]Kamień plebiscytowy, ul. 3 Maja[/srodtytul]

Kamień plebiscytowy poświęcony plebiscytowi na Warmii i Mazurach w 1920 roku. Na kamieniu znajduje się data 11.07.1920. Jest to jeden z niewielu pamiątkowych głazów z tego okresu, które przetrwały do naszych czasów.

[srodtytul]Urządzenia Kanału Ostródzko-Elbląskiego, ul. Szosa Elbląska[/srodtytul]

28 października 1844 roku w Ostródzie inżynier Jacob Georg Steenke uroczyście rozpoczął budowę Kanału Ostródzko-Elbląskiego. Jedną z odnóg tego kanału jest Kanał Ostródzki prowadzący do Starych Jabłonek. Śluza „Ostróda” jest jedną z czterech czynnych śluz Kanału Ostródzko-Elbląskiego. Długość śluzy „Ostróda” mierzy 29,3 m, szerokość wrót 3,25 m, różnica poziomów wody wynosi 1,6 m.

[srodtytul]Pomnik Tadeusza Kościuszki, ul. Mickiewicza[/srodtytul]

Przed rokiem 1945 na zachowanym do dziś postumencie znajdował się pomnik poświęcony żołnierzom poległym w wojnach austriacko-pruskich w latach 1864, 1866 i wojnie francusko-pruskiej 1870 – 1871. Po II wojnie światowej na oryginalnym postumencie ustawiono pomnik Tadeusza Kościuszki, naczelnika insurekcji z 1794 roku, wykonany przez pracowników PKP.

[srodtytul]Cmentarz Polska Górka, ul. Olsztyńska[/srodtytul]

Najstarszy cmentarz Ostródy z XVIII wieku. Niektóre zachowane nagrobki pochodzą z XIX wieku. Wśród szczególnie wartościowych można zobaczyć macewy żydowskie, nagrobek masoński, pomnik ostródzkiego pastora Gustawa Gizewiusza oraz bramę cmentarną z 1834 roku.

[srodtytul]Wieża Bismarcka, ul. 3 Maja[/srodtytul]

Wieża Bismarcka była pierwszą tego typu budowlą w Prusach Wschodnich poświęconą kanclerzowi Niemiec Ottonowi von Bismarckowi. Została zbudowana w 1902 roku z ciosanych kamieni narzutowych. Wysokość około 10 m.

[srodtytul]Zabytkowe kamienice[/srodtytul]

Zespół zabytkowych kamienic w Ostródzie, m.in. na ulicy Mickiewicza, Sienkiewicza, Jana Pawła II, Czarnieckiego, Słowackiego, 11 Listopada, Armii Krajowej.

[srodtytul]Wieża Ciśnień, ul. Drwęcka[/srodtytul]

Zbudowana w 1904 roku przez berlińską firmę Grove, wykonawcę systemu ostródzkich wodociągów w latach 1903 – 1904.

[srodtytul]Zespoły koszarowe[/srodtytul]

Zespół koszarowy w kwartale ulic Czarnieckiego, Jagiełły, Pieniężnego i Kościuszki.

Koszary oddano do użytku w 1913 roku. Budowę ukończono w 1927 roku. W związku z restrukturyzacją Sił Zbrojnych RP rozformowano stacjonującą tu jednostkę wojskową. 7 czerwca 2001 roku odbyła się uroczystość pożegnania sztandaru JW 3732.

[wyimek]Czy wiesz, że...

Tylko w Ostródzie możesz zobaczyć Dni św. Jerzego, przeżyć ucztę średniowieczną na zamku i zjeść jajecznicę z 2000 jaj[/wyimek]

Zespół koszarowy przy ulicach Grunwaldzkiej i Demokracji. Zbudowany w latach 1890 – 1898. Pierwszym patronem koszar był gen. von Grollman, bohater wojny wyzwoleńczej 1813 r. Przy budowie koszar zniwelowano średniowieczny kopiec graniczny, tzw. Ślimaczą Górę.

[srodtytul]Obiekty PKP, ul. Słowackiego ul. 11 Listopada[/srodtytul]

Historyczne obiekty znajdujące się na terenie PKP, związane z obsługą ruchu i naprawą taboru kolejowego (budynek dworca, wieża ciśnień, nastawnie). Budowę linii kolejowej z Torunia do Insterburga przez Ostródę zakończono w 1873 roku. Pierwszy pociąg do Ostródy wjechał w 1872 roku.

[srodtytul]Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, ul. Sienkiewicza[/srodtytul]

Zbudowany w latach 1856 – 1857, pierwotnie bez wieży. Wieżę kościoła dobudowano w latach 1910 – 1913. Kościół od początku służył gminie katolickiej. Na uwagę zasługują architektura bryły kościoła, a także zabytki – okna witrażowe przedstawiające postacie świętych z początku XX wieku wykonane przez Georga Schneidera z Ratyzbony, pieta nieznanego artysty pochodząca z XIV wieku, rzeźby ołtarzy i ambony, organy oraz obrazy przedstawiające drogę krzyżową.

[srodtytul]Zespół zabudowań kościoła ewangelicko-metodystycznego i ewangelicko-augsburskiego, ul. Sienkiewicza.[/srodtytul]

Kościół zbudowano w latach 1907 – 1909. Na wieży kościoła możemy podziwiać mechanizm zegara wahadłowego, wykonanego przez firmę J.L. Wenele z Bockenem w 1909 roku. Społeczeństwo miasta Bochum ufundowało trzy dzwony, z których największy waży 3200 kg. Warto zobaczyć również zabytkowe organy wykonane przez firmę Orgelbauanstalt A. Terlezki z Elbląga. W kościele ponadto znajdują się interesujące tablice zawierające nazwiska poległych parafian oraz piękne witraże.

[srodtytul]Kaplica Batystów, ul. Nadrzeczna[/srodtytul]

Zbudowana w 1910 roku w stylu neogotyckim. W 1899 zbór baptystów w Ostródzie liczył 171 wyznawców. Na czele zboru stał w tym czasie kaznodzieja C.A. Schellans.

[srodtytul]Zamek krzyżacki, ul. Mickiewicza[/srodtytul]

XIV-wieczny zamek, którego budowę rozpoczął w 1349 r. komtur Günther von Hohenstein, zbudowano na planie czworoboku. Od strony północnej wyposażony był w wysunięty dansker – wieżę ustępową, pełniącą funkcję w systemie obronnym zamku, która spełniała też często funkcję donjonu, czyli ostatniego punktu obrony, a południowo-wschodni narożnik budowli wieńczyła wieża.Do dziś zachowały się ceramiczne profilowane portale na wewnętrznych elewacjach. Komunikację w obrębie zamku zapewniały drewniane krużganki dostawione do elewacji. Gotycki charakter budowli do dziś zachowały piwnice, gdzie przetrwały sklepienia krzyżowe na gurtach. Natomiast w przyziemiach skrzydeł północnego i południowego zastosowano sklepienia krzyżowo-żebrowe. Pomieszczenia te przeznaczone były do celów gospodarczych.Po bitwie pod Grunwaldem ostródzkim zamkiem na krótko władał książę Janusz Mazowiecki, który otrzymał go od króla Władysława Jagiełły. Jego rządy skończyły się 19 września 1410 roku, kiedy to zamek ponownie przejęli Krzyżacy.

Pozostało 87% artykułu
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"