Święci patroni i pogańskie legendy

Dzieje obu świątyń, położonych malowniczo w krakowskiej dzielnicy Zwierzyniec, sięgają odległych czasów i początków chrześcijaństwa na tym terenie.

Publikacja: 24.04.2008 12:56

Święci patroni i pogańskie legendy

Foto: Rzeczpospolita

Romański kościół Najświętszego Salwatora – Chrystusa Zbawiciela otrzymał wezwanie, które nadawane było pierwszym katedrom i kościołom misyjnym. Z kolei w określeniu gontyna, jak nazywana jest kaplica pod wezwaniem św. św. Małgorzaty i Judyty, przetrwała pamięć o starych, pogańskich wierzeniach.

Według legend w dawnych czasach właśnie tu poganie oddawali cześć swoim bogom. W XIX w. ukuty został termin „gontyna” – świątynia pogańska.

Pierwsze wzmianki o kościele Najświętszego Salwatora pochodzą z XII wieku, choć świątynia istniała tu już zapewne znacznie wcześniej. Archeolodzy natrafili na ślady kilku romańskich kościołów, które były kolejno wznoszone w tym miejscu. Prawdopodobnie ich budowy nie ukończono albo zostały zniszczone. Fragmenty jednej – XII-wieczne mury – zachowały się w części wschodniej istniejącej do dziś świątyni.

Budowla jest jednonawowa, murowana z kamienia i cegły, z przylegającą od zachodu wieżą. Kościół był wielokrotnie przebudowywany, m.in. po zniszczeniach w czasie potopu szwedzkiego. W prezbiterium zachowały się cenne dekoracje malarskie z początków XVI w. przedstawiające cudowne rozmnożenie chleba i ukrzyżowanie. Ołtarz główny pochodzi z XX w., ale budując go, wykorzystano romańską kamienną mensę ołtarzową. W niszach obok ołtarza znajdują się cztery figury świętych – starsze, św. Augustyna i św. Norberta, są wczesnobarokowe, młodsze – św. Jana Chrzciciela i prawdopodobnie św. Hermana Józefa – późnobarokowe. Na uwagę zasługują też ambony – XVI-wieczna, drewniana wewnątrz kościoła, i kamienna z pocz. XVII w. – na zewnątrz.Oryginalna, zbudowana na planie ośmioboku, kaplica św. Małgorzaty i św. Judyty powstała w 1690 r. na miejscu starszej, również drewnianej budowli, która spłonęła w 1587 r.

10.00 – 18.00 Kościół i kaplica dostępne dla zwiedzającychZwiedzanie z przewodnikiem:

10.00 – 17.00 Kościół pw. Najświętszego Salwatora, o pełnych godzinach

10.30 – 17.30 Podziemia kościoła pw. Najświętszego Salwatora, co 30 minut, w grupach ośmioosobowych

10.00, 12.00, 14.00, 16.00 Kaplica pw. św. św. Małgorzaty i Judyty

12.00 – 19.00 Kościół i kaplica dostępne dla zwiedzającychZwiedzanie z przewodnikiem:

12.00 – 18.00 Kościół pw. Najświętszego Salwatora, o pełnych godzinach

12.00 – 18.30 Podziemia kościoła pw. Najświętszego Salwatora co 30 minut, w grupach ośmioosobowych

12.00, 14.00, 16.00, 18.00 Kaplica pw. św. św. Małgorzaty i Judyty

12.00 – 18.00 Projekcja filmu dok. z cyklu „Piórkiem i węglem” prof. Wiktora Zina poświęconego Salwatorowi (o pełnych godzinach, budynek obok kościoła)

15.00 „Salwator oczami dzieci” – otwarty konkurs plastyczny dla dzieci. Rozstrzygnięcie konkursu i wręczenie nagród o godz. 16.30

Romański kościół Najświętszego Salwatora – Chrystusa Zbawiciela otrzymał wezwanie, które nadawane było pierwszym katedrom i kościołom misyjnym. Z kolei w określeniu gontyna, jak nazywana jest kaplica pod wezwaniem św. św. Małgorzaty i Judyty, przetrwała pamięć o starych, pogańskich wierzeniach.

Według legend w dawnych czasach właśnie tu poganie oddawali cześć swoim bogom. W XIX w. ukuty został termin „gontyna” – świątynia pogańska.

Pozostało 83% artykułu
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"