Złożenie wniosku to pierwszy etap konkursu. Warszawa musi się tu liczyć z dużą konkurencją, bo chęć ubiegania się o tytuł wyraziło 11 miast (m.in. Gdańsk, Katowice i Poznań).
Wszyscy kandydaci trzymają w tajemnicy swoje programy. O tym, które propozycje są najciekawsze, zdecyduje sześciu ekspertów z Polski i siedmiu z innych krajów UE. Ich werdykt – tak zwaną „krótką listę” obejmującą od dwóch do czterech miast – poznamy w połowie października.
Na kolejnym etapie miasta uszczegółowią programy i jeszcze raz przedstawią komisji. Zwycięzca zostanie ogłoszony w trzecim kwartale 2011 roku.
Aplikację Warszawy na zlecenie ratusza przygotowała fundacja Pro Cultura przy wsparciu Rady Programowej ESK 2016. Oddanie tego zadania w ręce tego podmiotu zrodziło kontrowersje w środowisku organizacji pozarządowych. Jednak wątpliwości co do trybu i wymogów przetargu rozwiało Biuro Kontroli miasta. Wynik jego kontroli w biurze pełnomocnika prezydenta ds. ESK 2016 w zakresie przestrzegania procedur udzielania zamówień publicznych jest pozytywny.
W 2016 r. tytuł ESK poza polskim miastem otrzyma też miasto hiszpańskie. W tym roku przypadł on niemieckiemu Essen, węgierskiemu Pecs i tureckiemu Stambułowi.
