Wielka Sobota ze święconką

Wielka Sobota należy do Triduum Paschalnego. Obok Wielkiego Piątku jest jednym z dwóch dni w roku, kiedy nie odprawia się Mszy Świętej. Wielka Sobota obchodzona jest przez chrześcijan obu tradycji: wschodniej i zachodniej.

Wielka Sobota jest czasem oczekiwania na Zmartwychwstanie Chrystusa. Od wczesnego rana odbywa się adoracja Najświętszego Sakramentu złożonego do Grobu. Wierni oddają pokłon krzyżowi oraz przynoszą do święcenia koszyczki z pokarmem.

Zdarza się, że Wielką Sobotę błędnie utożsamia się z Wigilią Paschalną. Uroczystości Wigilii Paschalnej rozpoczynają się po zapadnięciu zmroku w sobotę i należą już do Niedzieli Wielkanocnej. Ta niecodzienna przynależność sobotniej nocy do niedzieli wywodzi się z tradycji żydowskiej, która uznaje, że po zmroku rozpoczyna się nowy dzień. Dlatego w Wielką Sobotę również Kościół katolicki nie celebruje Eucharystii.

Od wczesnych godzin porannych katolicy adorują Najświętszy Sakrament w przygotowanej do tego celu kaplicy zwanej Grobem Pańskim. To czas żałoby po ukrzyżowanym Jezusie Chrystusie. Jest to również okazja do skorzystania z Sakramentu Pokuty.

Święconka

Pokarmy niesione do święcenia w Wielką Sobotę nazywane są święconką lub święconym. Wierni do koszyczków wkładają głównie mięsa, jaja, chrzan i chleb.

Święcone, to też nazwa uroczystego śniadania wielkanocnego. Zwyczaj pochodzi z czasów pogańskich. W VII wieku błogosławiono już żywność, a święconki z chlebem i jajkami znane są  od XII wieku.

W Polsce, w wielu miejscowościach kultywuje się święcenie potraw przed kościołem. Na stołach wystawionych na zewnątrz wierni pozostawiają koszyki. W innych rejonach, stoły ustawione są w Kościele. Pokarmy mogą święcić kapłani, diakoni, akolici oraz lektorzy będący alumnami z wyższych seminariów duchownych.

Bez względu na rejon Polski, w skład święconki wchodzą jaja (symbole nowego życia),  baranek (symbolizuje zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa), sól kuchenna (miała chronić przed zepsuciem), chleb, wędlina, chrzan, pieprz, ciasta świąteczne (pascha). Koszyczek najczęściej jest z wikliny, przystrojony bukszpanem.

Jajka ze święconki mogą być w postaci kolorowych pisanek, kraszanek lub zwykłych jajek ugotowanych na twardo. Baranki początkowo formowane były z masła lub ciasta pieczonego w specjalnych formach. Później przyjęło się, że baranek może być cukrowy lub czekoladowy. Często ozdobiony dodatkowo chorągiewką z napisem Alleluja.

Święte Triduum Paschalne

Triduum Paschalne (z łac. triduum – Trzy Dni) jest najważniejszym wydarzeniem w roku liturgicznym katolików. Jego istotą jest celebracja Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa. Rozpoczyna się wieczorną Mszą w Wielki Czwartek (Msza Wieczerzy Pańskiej), kończy zaś drugimi nieszporami po południu Niedzieli Wielkanocnej.