Summer Black Friday, Ausverkauf, Soldes jusqu'a 50 proc., czy po prostu letnia wyprzedaż – pod tymi nazwami kryją się wakacyjne promocje na towary i usługi – nie tylko w Polsce, ale i zagranicą. Szał tańszych zakupów trwa, obniżki wkrótce mogą sięgnąć 80 proc. Łatwo stracić głowę i dokonać niewłaściwego wyboru - przypomina UOKiK. Eksperci Urzędu wraz z Europejskim Centrum Konsumenckim przygotowali poradnik dla konsumentów w ramach cyklu „Wyprzedaże – takie same prawa".
- Najczęstsze nieprawidłowości z jakimi spotyka się UOKiK w kontekście sezonowych wyprzedaży to anulowanie zamówień, wprowadzanie w błąd co do warunków wyprzedaży oraz tworzenie pozorów atrakcyjności promocji, podczas gdy cena jest taka sama lub nawet wyższa niż w czasie regularnych zakupów – mówi prezes UOKiK Tomasz Chróstny. - Przygotowywane zmiany prawne implementujące tzw. dyrektywę omnibus mają wyeliminować sytuacje, w których sprzedawcy sztucznie zawyżają ceny towarów czy usług tuż przed zastosowaniem obniżek, aby później zachęcać nas do zakupów rzekomo wysokim rabatem - dodaje.
Zgodnie z projektem, sprzedawcy będą mieć obowiązek informowania o cenie sprzed obniżki. Dotyczyć to będzie zarówno produktów, jak i usług.
- Rozwiązanie, które znalazło się w projekcie ustawy zakłada, że przedsiębiorca ma obowiązek informowania konsumentów o najniższej cenie danego produktu z ostatnich 30 dni. Nie będzie mógł być wtedy wykorzystywany mechanizm sztucznego podnoszenia cen na tydzień czy dwa tygodnie przed wyprzedażami po to, aby później chwalić się obniżkami cen, zaś konsument będzie wiedział, jaka jest rzeczywista skala obniżki – wyjaśnia Prezes UOKiK.
Jeśli przedsiębiorca nierzetelnie informuje o cenach, Inspekcja Handlowa może zastosować sankcje do 20 tys. zł, a w przypadku powtarzających się nieprawidłowości do 40 tys. zł. Jeśli natomiast skala zjawiska byłaby powszechna i doszłoby do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, wówczas prezes UOKiK może nałożyć sankcję do 10 proc. rocznego obrotu przedsiębiorcy.
- Stoimy na straży praw konsumentów i przypominamy o podstawowych zasadach świadomych i satysfakcjonujących zakupów podczas specjalnych cenowych okazji. „Wyprzedaże – takie same prawa", to akcja którą kierujemy zarówno do konsumentów, jak i sprzedawców - mówi prezes UOKiK, Tomasz Chróstny.
Kupując na wyprzedażach w innych krajach Unii Europejskiej, konsumentom przysługują te same prawa, co w Polsce. W niektórych państwach UE, to przepisy określają maksymalny czas trwania wyprzedaży np. we Francji lub w Luksemburgu jest to miesiąc w ciągu każdego sezonu letniego i zimowego, a w Portugalii 4 miesiące w roku. Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce w czasie wyprzedaży notuje zgłoszenia konsumentów dotyczące m.in. problemu z wymianą wadliwego produktu, szczególnie, gdy został on kupiony po wyjątkowo okazyjnej cenie. Sprzedawcy wolą zwrócić pieniądze niż dostarczyć nową rzecz, która jest już dostępna w regularnej cenie.
Jak sobie radzić na wyprzedażach? Oto porady ekspertów:
1. Często trafiamy na informacje typu „ubrania przecenione nie podlegają reklamacji". Sprzedawcy, którzy stosują tego typu sformułowania, łamią prawo.
Przemysł obronny, kontrakty, przetargi, analizy, komentarze
2. Pamiętajmy, że rzecz kupioną na wyprzedaży można reklamować, ale już jej zwrot zależy tylko od dobrej woli sprzedawcy.
3. Reklamację składamy u sprzedawcy - najlepiej na piśmie. Gdy do produktu dołączona jest gwarancja, wtedy możemy zgłosić reklamację gwarantowi (najczęściej jest to producent lub dystrybutor towaru). Prawo wyboru między obiema możliwościami należy do nas.
4. Pamiętajmy, że jeśli powodem obniżenia ceny jest wada towaru, o której wiedzieliśmy podczas zakupu, nie możemy jej reklamować u sprzedawcy. Wszystkie inne wady – tak.
5. Zanim zdecydujemy się na skorzystanie z oferty promocyjnej, sprawdźmy, czy rzeczywiście jest ona dla nas najkorzystniejsza. Może się bowiem okazać, że ten sam towar w innym sklepie kosztuje mniej.
W razie kłopotów można zgłosić się do odpowiednich instytucji, gdzie pomoc prawną otrzymamy bezpłatnie:
Infolinia Konsumencka - w sprawach prostych bez analizy dokumentów, nr tel.: 801 440 220 oraz 22 290 89 16.
Konsumenckie Centrum E-porad - w sprawach prostych oraz wymagających analizy dokumentów, adres e-mail: porady@dlakonsumentow.pl.
Europejskie Centrum Konsumenckie - w sprawach transgranicznych, które dotyczą sprzedawców z obszaru Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii, Norwegii i Islandii. Strona internetowa: konsument.gov.pl.
Rzecznicy konsumentów w mieście lub powiecie - w sprawach prostych oraz wymagających analizy dokumentów. Kontakty pod adresem: www.uokik.gov.pl/pomoc.
Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej - w sprawach prostych oraz wymagających analizy dokumentów. Kontakty pod adresem www.uokik.gov.pl/wiih.
