Choć Ukraina nadal jest dotknięta wojną, to jej kondycja gospodarcza wreszcie zaczyna wykazywać oznaki poprawy. Ukraiński PKB wzrósł w czwartym kwartale 2016 r. o 4,7 proc., licząc rok do roku (1,9 proc. kw./kw.), po zwyżce o 2 proc. w trzecim. Dane te okazały się lepsze niż prognozowano. Co prawda był to wzrost ze stosunkowo niskiego poziomu bazowego (PKB Ukrainy skurczył się w latach 2013–2015 aż o 17 proc.), ale widać wyraźną poprawę choćby w rolnictwie i w budownictwie.
Zmiana specjalizacji
O ile przemysł i górnictwo poniosły poważne straty w wyniku wojny w Donbasie, o tyle rolnictwo stało się kluczem do ożywienia gospodarczego. – Rolnictwo stało się lokomotywą ukraińskiej gospodarki. Dane są naprawdę oszałamiające – stwierdził w wywiadzie dla agencji Bloomberga Dmytro Sołohub, wiceprezes Narodowego Banku Ukrainy.
Ukraiński eksport pszenicy, jęczmienia i oleju słonecznikowego wzrósł w 2016 r. do rekordowych poziomów. Udział produktów rolniczych w eksporcie sięgnął 40 proc., gdy udział metali przemysłowych (dotychczasowej specjalności ukraińskiego przemysłu) zmniejszył się do 25 proc. – Ma to złe strony. Zapasy pszenicy na świecie są rekordowo duże. Ponadto nadmierna zależność od eksportu jednej grupy towarów może zaszkodzić wzrostowi gospodarczemu, gdy cena tych towarów spadnie. Ale światowy popyt na żywność powinien rosnąć w długim terminie i być mniej wrażliwy na wstrząsy niż popyt na metale – wskazuje Olena Bilan, ekonomistka z ukraińskiego banku Dragon Capital.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy spodziewa się, że ukraiński PKB wzrośnie w tym roku o 2,5 proc., by w przyszłym zwiększyć się o 3 proc. Tego typu prognozy wciąż są jednak obciążone dużym ryzykiem. I to nie tylko ze względu na ewentualne dalsze zaostrzenie wojny w Donbasie czy kryzys węglowy (czytaj w ramce).
Sprawy sporne
„Ryzyko w ukraińskim systemie bankowym wciąż zalicza się do najwyższych na świecie. Można się spodziewać, że pożyczkodawcy będą wykazywać w 2017 r. bardzo duże straty kredytowe i wysoki odsetek złych pożyczek" – piszą analitycy agencji ratingowej Standard & Poor's.