Artystyczne dylematy eurolandu

Wybór rewersu monety euro to ważna decyzja. W Bułgarii zorganizowano nawet debaty telewizyjne

Publikacja: 03.07.2008 03:30

Artystyczne dylematy eurolandu

Foto: Rzeczpospolita

Kraje należące do strefy euro same emitują monety i mogą decydować o wyglądzie ich rewersu. Unia Europejska jest na tyle skrupulatna, że zezwoliła krajom nawet na wybór napisu na brzegu monet. Państwa wykorzystują te szerokie kompetencje w różny sposób.

Wybór wyglądu rewersu monet euro to jedna z niewielu suwerennych decyzji, które mogą podejmować kraje członkowskie strefy euro. Unia walutowa z natury zakłada podejmowanie wszystkich najważniejszych decyzji na poziomie wspólnoty, dlatego państwom pozostawiono jedynie kompetencje operacyjne (np. wykonywanie decyzji podjętych przez Europejski Bank Centralny) oraz... artystyczne.

Kraje same odpowiadają za emisję monet, chociaż nie mogą tego robić dobrowolnie. Produkcję i wprowadzanie monet do obiegu koordynuje Komisja Europejska, a co roku EBC musi zatwierdzić wartość emisji dla każdego kraju.

W Polsce po wprowadzeniu euro emisję będzie prowadził Narodowy Bank Polski, chociaż w wielu krajach robi to resort finansów (po zatwierdzeniu przez bank centralny). W przypadku banknotów sytuacja jest nieco inna. EBC jest w tej dziedzinie głównym decydentem, a wszystkie banknoty wyglądają identycznie.

Monety w strefie euro mają wspólne nominały, ciężar i wymiary, są wykonane z identycznych stopów metali oraz posiadają ten sam awers. Na awersie oprócz nominału znajduje się mapa świata z zaznaczoną Europą (od 1 do 5 eurocentów) lub sama mapa Europy (od 10 eurocentów do 2 euro). Kompetencje do określania wszystkich wspomnianych cech ma Unia Europejska. Wygląd rewersu każdy kraj ustala sam. Są tylko dwa wymogi: musi być umieszczony na nim symbol Unii Europejskiej, czyli 12 gwiazdek, oraz nazwa państwa lub jej skrót. O projekcie trzeba z odpowiednim wyprzedzeniem poinformować Komisję Europejską.

Są kraje, które posiadają identyczny motyw rewersu na wszystkich nominałach (np. Belgia), są też takie, które wybrały inny motyw dla każdego nominału (Słowenia). Najczęściej wybieranymi motywami są portrety królów, herby, budynki lub dzieła artystyczne (obrazy, rzeźby itd.)Większość krajów przeprowadziła konkursy, w których wyłaniano ostateczny wzór rewersów. Jeden z najciekawszych konkursów przeprowadził Narodowy Bank Słowacji. Nasi południowi sąsiedzi już w 2004 r. zaczęli zastanawiać się nad tym, jak będą wyglądać ich monety euro. Do banku centralnego przesłano 56 projektów, z czego komisja ekspertów wybrała 36. Następnie zarząd NBS dokonał kolejnej selekcji, pozostawiając dziesięć propozycji. Na końcu bank przeprowadził publiczne głosowanie (oddano 141 tys. głosów), w którym wyłoniono trzy wzory.

W Belgii i Francji konkurs przeprowadziły specjalne komisje składające się z przedstawicieli rządu, numizmatyków i artystów. W Irlandii dokonał tego rząd. Na początku lipca tego roku wzór rewersu wybrali już Bułgarzy. Co ciekawe, decyzja była poprzedzona kilkoma debatami telewizyjnymi, w których uczestniczyli artyści, biznesmeni i historycy.

Co ciekawe, kraje mogą również określać, co będzie napisane na krawędzi monety. Na krawędzi niemieckiej 2 euro widnieje napis: „jedność, sprawiedliwość, wolność”, a na przykład w Finlandii jest to napis: „Suomi Finland”.

Do końca 2008 r. istnieje zakaz zmieniania rewersów narodowych monet. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy zmieniają się głowy państw, których portrety pojawiły się na monetach.

Kraje należące do strefy euro same emitują monety i mogą decydować o wyglądzie ich rewersu. Unia Europejska jest na tyle skrupulatna, że zezwoliła krajom nawet na wybór napisu na brzegu monet. Państwa wykorzystują te szerokie kompetencje w różny sposób.

Wybór wyglądu rewersu monet euro to jedna z niewielu suwerennych decyzji, które mogą podejmować kraje członkowskie strefy euro. Unia walutowa z natury zakłada podejmowanie wszystkich najważniejszych decyzji na poziomie wspólnoty, dlatego państwom pozostawiono jedynie kompetencje operacyjne (np. wykonywanie decyzji podjętych przez Europejski Bank Centralny) oraz... artystyczne.

Pozostało 82% artykułu
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Finanse
Kraje BRICS nie chcą odejść od dolara. Porażka Rosjan
Finanse
Tylko co trzeci młody Polak ma plan oszczędzania na starość
Finanse
W tych sytuacjach trzeba cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL. Jak to zrobić?
Finanse
Co zastąpi WIBOR – czy i jakie ma to znaczenie dla klientów banków