Stulatek, który wyskoczył przez okno i zniknął - recenzja filmu

Najpierw była debiutancka powieść Szweda Jonasa Jonassona, która po ogromnym sukcesie w ojczyźnie zawojowała świat, zyskując także w Polsce licznych entuzjastów. „Stulatek, który wyskoczył przez okno i zniknął" to z wdziękiem opowiedziana historia życia nieco opóźnionego umysłowo mężczyzny, który nie zdając sobie sprawy z wagi własnych czynów i ich konsekwencji, wpłynął na losy świata w XX wieku.

Zobacz galerię zdjęć

Popularności szwedzkiego bestsellera nie zaszkodziły nasuwające się jednoznacznie analogie z „Forrestem Gumpem" Winstona Grooma, genialnie zekranizowanym przez Roberta Zemeckisa, czy wyłącznie filmowym „Zeligiem" Woody'ego Allena. A zapewne przyspieszyły decyzję o ekranizacji, którą powierzono Felixowi Herngrenowi.

Reżyser nie miał wszakże łatwego zadania z uwagi na pędzącą z prędkością światła i nieprawdopodobnie pogmatwaną fabułę literackiego pierwowzoru, ale udało mu się ominąć wszelkie pułapki i klarownie przełożyć na język filmu fabularne zawirowania.

W dniu swych setnych urodzin Allan Karlsson (Robert Gustafsson) potajemnie – tylko w kapciach – ucieka przez okno z domu spokojnej starości, w którym nudził się potwornie przez ostatnie lata. Mimo sędziwego wieku jest wciąż w dobrej kondycji i uważa, że nigdy nie jest za późno, by zacząć wszystko od nowa. I tak jak wcześniej przez całe życie niczego nie planuje, zdaje się na przypadek. ?I wkrótce właśnie przez przypadek staje się posiadaczem walizki z milionami koron należącymi do bezwzględnego gangstera.

Allan zdobywa też paczkę nowych przyjaciół: emerytowanego kolejarza Juliusa (Iwar Wiklander), kierowcę Benny'ego (David Wiberg) oraz właścicielkę cyrkowego słonia Gunillę (Mia Skaringer). Podąża za nimi wysłana przez gangstera banda niewydarzonych motocyklistów skinheadów i flegmatyczny policjant (Ralph Carlsson).

Podczas ucieczki Allan opowiada o swym pełnym fajerwerków życiu. Fajerwerków także w sensie dosłownym, bo od najmłodszych lat pochłaniała go pasja pirotechniczna. A zaczęło się niewinnie – od wysadzenia wiejskiej wygódki, potem były m.in. mosty w ogarniętej wojną domową Hiszpanii.

To burzliwe hobby niejednokrotnie ratowało go z opresji lub stwarzało okazję do przeżycia kolejnej przygody. I tak przypadkiem uratował życie generałowi Franco, pomagał prezydentowi Trumanowi skonstruować bombę atomową, potem został konsultantem Stalina, a po wypadnięciu z jego łask trafił do łagru.

Tam poznał Herberta Einsteina (postać fikcyjna), opóźnionego w rozwoju brata bliźniaka sławnego uczonego. W czasach zimnej wojny był podwójnym agentem, potem otarł się także o Reagana i Gorbaczowa. Uff! Sporo jak na jedno, nawet bardzo długie, życie.

„Stulatek, który wyskoczył przez okno i zniknął" to zabawna i błyskotliwie zrealizowana pochwała wpływającego na życie ślepego przypadku. Jego bohater na zawsze zapamiętał ostatnie słowa matki: „Twój ojciec myślał za dużo. Nie myśl, tylko działaj. Realne jest tylko to, co tu i teraz. Skup się na tym". A jednocześnie film jest udaną mozaiką gatunkową: od politycznej satyry przez kino drogi po czarną komedię.