Przed wybuchem pandemii firmy były w dobrej kondycji

Podobnie jak w poprzednich edycjach naszego zestawienia pod względem liczbowym przodują firmy z udziałem kapitału prywatnego z Polski, ale jeśli chodzi o generowane obroty, prowadzą przedsiębiorstwa z zagranicy – to niemal 40 proc. Z kolei stopniowo kurcząca się liczba firm państwowych odpowiada nadal za niemal 30 proc. przychodów.

Lista 2000 „Rzeczpospolitej” - Pełne zestawienie

Liderzy z handlu

W tegorocznej edycji 2 tys. największych polskich firm zakończyło 2019 r. z niemal 2,3 bln zł przychodów, co jest wynikiem zbliżonym do ubiegłorocznego. Dobra passa polskich przedsiębiorstw trwa od kilku lat i jest efektem satysfakcjonujących wyników całej gospodarki. Choć już od miesięcy mówiono o nadchodzącym spowolnieniu gospodarczym i kryzysie, nikt nie spodziewał się, że spowoduje go choroba z Chin i że jej skutki będą opłakane dla całej gospodarki.

Prawdziwe efekty będą widoczne dopiero w kolejnej edycji naszego zestawienia. Na razie należy się cieszyć aktualną edycją, będącą zamknięciem etapu koniunktury w gospodarce. Średnia dynamika przychodów dla firm w zestawieniu wyniosła aż 12 proc. Najwyższą, bo 20- -proc., mogą się pochwalić reprezentanci sektora budownictwa oraz wytwarzania energii. O 18 proc. średnio urosły firmy usługowe, co pokazuje, że gospodarka zmierza w kierunku modelu z krajów zachodnich.

Najgorzej pod względem średniego wzrostu wypadają z kolei producenci wyrobów farmaceutycznych oraz odzieży i wyrobów tekstylnych. Obydwa sektory mają jednak niewielkie znaczenie, jeśli chodzi o generowane obroty. W tym ujęciu zdecydowanym liderem jest handel. Zarówno ten hurtowy, jak i detaliczny to w sumie niemal 30 proc. sumy przychodów firm ujętych w Liście 2000. Zdecydowanym liderem pod względem liczby reprezentantów jest handel hurtowy – takich firm jest 353 i odpowiadają za 17,7 proc. ogólnych obrotów. Z kolei reprezentantów sprzedaży detalicznej jest sporo mniej, bo 188, jednak w tej grupie znalazło się wiele podmiotów dużych, generujących wielomiliardowe obroty. W efekcie odpowiadają za 9,4 proc. sprzedaży.

Kolejne pod względem udziału w ogólnych przychodach są takie sektory, jak produkcja paliw, maszyn i urządzeń RTV i AGD oraz firmy spożywcze. Te dwa ostatnie sektory w dużym stopniu zajmują się produkcją na eksport, w przypadku RTV i AGD nawet ponad 90 proc. powstających w Polsce urządzeń trafia na rynki zagraniczne. Dla żywności poziomy są niższe, ale z kolei eksporterów więcej. Na Liście 2000 znalazło się w sumie 249 firm zajmujących się produkcją żywności, co pokazuje, w jakim tempie modernizuje się ten sektor i że z niesłychanie rozdrobnionego stopniowo się konsoliduje, co widać po coraz wyższej skali generowanych obrotów. Odpowiada już za niemal 12,5 proc. ogólnych przychodów. 227 firm reprezentuje usługi.

Inny obraz zysków

Średnia rentowność netto dla firm, których zyski są ujęte w liście, wynosi 4 proc., co jest wynikiem podobnym do tego z poprzedniej edycji. Zdecydowana większość firm wynik netto podała, jedynie dla 64 z listy nie został on upubliczniony. 1714 z pozostałych miało zysk netto, zatem tylko co dziesiąta pokazała za 2019 r. stratę.

Najwyższą średnią rentownością netto może się pochwalić stosunkowo mało liczne branże: produkcji wyrobów farmaceutycznych oraz informatyczna. W ich przypadku relacja zysku do przychodów wynosi aż 9 proc., czyli ponaddwukrotnie przekracza średnią dla wszystkich firm w zestawieniu.

Z kolei sektory najmocniej na liście reprezentowane, szczególnie handel, wykazują się rentownością poniżej średniej – dla segmentu hurtowego to 3 proc., dla sprzedawców detalicznych – średnio 2 proc. Mimo to oraz mimo wielu kłopotów i wyzwań, jakie spadły na te firmy w związku z pandemią (zamykanie sklepów, ograniczona sprzedaż podczas godzin dla seniorów, koszty środków do dezynfekcji), od 2021 r. rząd planuje wprowadzenie nowych obciążeń dla firm handlowych. Chodzi o podatki obrotowy czy cukrowy, opłatę mocową, podwyższenie danin środowiskowych, np. opłaty za retencję wody w nieruchomościach czy plan podatku za brak recyklingu tworzyw sztucznych. Ma też wejść w życie nowy system gospodarki odpadami, np. kaucje na opakowania, co oznaczać będzie dla sklepów duże koszty.