7 najważniejszych wydarzeń 2011 r. w Polsce

Giełda, PZU i Tauron nareszcie na parkiecie. Największa umowa to transakcja gazowa z Rosjanami. Rewolta w OFE panaceum na rosnące długi

Publikacja: 30.12.2010 02:47

Dług publiczny Polski zbliża się do 800 mld zł

Dług publiczny Polski zbliża się do 800 mld zł

Foto: Forum, Radek Pasterski RP Radek Pasterski

[srodtytul]1. Umowa gazowa “rzutem na taśmę”[/srodtytul]

Polskie władze zdołały dopiero w październiku ostatecznie uzgodnić nową umowę gazową z Rosją. Choć na początku roku wydawało się, że już wiosną obie strony zatwierdzą wszystkie dokumenty. Na ostatnim etapie do negocjacji włączyła się Komisja Europejska, która chciała mieć pewność, że nowe porozumienie gazowe jest zgodne z prawem unijnym. Najwięcej emocji wywołały zapisy o udostępnieniu polskiego odcinka gazociągu jamalskiego wszystkim zainteresowanym firmom. – Bruksela oczekiwała, że będzie transportował gaz nie tylko na zlecenie właścicieli, czyli rosyjskiego koncernu Gazprom oraz Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa. I takie zapisy w umowie polsko-rosyjskiej się znalazły. Poza tym uzgodniono, że PGNiG będzie od Gazpromu kupował więcej gazu niż dotychczas – ponad 10 mld m sześc. rocznie. Pomimo wcześniejszych zapowiedzi, nie wydłużono o 15 lat okresu obowiązywania umowy. Kontrakt zwiększający import rosyjskiego gazu jest ważny do 2022 r. Polskie władze zgodziły się też na zmianę akcjonariatu spółki EuRoPol Gaz, do której należy gazociąg jamalski. Dla tego jednego z najbardziej wpływowych polskich biznesmenów – Aleksandra Gudzowatego to rozstanie z sektorem gazowym.

[srodtytul]2. Na ratunek wyższy VAT[/srodtytul]

Minister finansów Jacek Rostowski – mimo pokerowej miny utrzymywanej przez cały rok w sprawie narastającego długu – przepchnął przez parlament ustawy, które mają nas uchronić przed przekroczeniem kolejnych progów ostrożnościowych. Już od stycznia przyszłego roku w górę pójdą stawki VAT – z 3 do 5 proc. rośnie podatek od towarów i usług na żywność nieprzetworzoną, z 7 do 8 proc. na niektóre usługi i z 22 do 23 proc. podstawowej stawki. Zmaleje tylko stawka na żywność przetworzoną z 7 do 5 proc. Ale i tak w ślad za wzrostem podatku mogą wzrosnąć też ceny w sklepach. Wyższy VAT ma przynieść budżetowi państwa dodatkowe 6,2 mld zł. Jednocześnie minister zdecydował zawiesić prawo do pełnego odliczania VAT od aut z kratką. A to nie koniec zabezpieczeń ze strony ministra. Na wypadek, gdyby dług publiczny jednak przekroczył poziom 55 proc. PKB, czekają nas dwie kolejne podwyżki stawek VAT od 1 lipca 2012, 1 lipca 2013 lub 1 lipca 2014.

[srodtytul]3. Marek Belka w NBP[/srodtytul]

Marek Belka prezesem NBP został po tragicznie zmarłym w katastrofie smoleńskiej poprzednim szefie banku centralnego Sławomirze Skrzypku. Belka, były szef Departamentu Europejskiego w Międzynarodowym Funduszu Walutowym, tuż po objęciu prezesury zapewnił, że w NBP nie potrzeba rewolucji, do euro musimy być dobrze przygotowani, a interwencje walutowe można przeprowadzać tylko w nadzwyczajnych okolicznościach. Od tego czasu konsekwentnie stara się wypełniać te zapewnienia, choć w ostatnich tygodniach kilkakrotnie zwracał uwagę na istnienie pola do umocnienia się złotego, co niektórzy odczytywali jako słowne interwencje walutowe. Na grudniowym spotkaniu w redakcji “Rz”, mówiąc o perspektywach naszego kraju na przyszłość, stwierdził, że jego zdaniem Polska jest z pewnością w stanie rozwijać się w tempie sięgającym 4 proc.

[srodtytul]4. Akcjonariat obywatelski[/srodtytul]

Akcjonariat obywatelski, promowany przez resort skarbu, miał swój pierwszy wielki dzień przy okazji debiutu PZU. Na 7 058 582 akcje ubezpieczyciela zapisało się około 250 tys. drobnych inwestorów (ok. 28 proc. całej oferty), którzy otworzyli ok. 140 tys. nowych rachunków maklerskich. Wszyscy dostali tyle, ile zamówili – maksymalnie po 30 akcji na osobę. Cała pula dla drobnych akcjonariuszy liczyła 7,746 mln sztuk. Ci, którzy skusili się na akcje PZU, nie zawiedli się. Na otwarciu sesji kurs wyniósł 349 zł, rosnąc o 11,68 proc. w porównaniu z ceną sprzedaży akcji w ramach oferty publicznej ustaloną na maksymalnym poziomie 312,50 zł. W dniu debiutu akcje spółki zyskały na wartości 15,20 proc. W związku z debiutem Tauronu liczba rachunków inwestycyjnych prowadzonych przez banki i biura maklerskie wzrosła w czerwcu 2010 r. o ponad 82 tysiące w porównaniu z majem. Tym razem jednak nie było tak dobrze. Spółka zadebiutowała po kursie 5,13 zł, czyli cenie takiej samej, po jakiej jej akcje były sprzedawane w ofercie. Na drugim biegunie była prywatyzacja z udziałem państwowych firm. Największą taką transakcją jest niesfinalizowany jeszcze zakup Energi przez PGE. To transakcja warta 7,5 mld zł.

[srodtytul]5. Giełda na giełdzie[/srodtytul]

Kulminacją dobrego roku na rynku kapitałowym był jednak debiut akcji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Oferta ta przyciągnęła ponad 323 tysiące zapisów inwestorów indywidualnych. Kupowali oni akcje po 43 zł, podczas gdy inwestorzy instytucjonalni musieli zapłacić 46 zł. Opłaciło się – na otwarciu notowań kurs akcji wzrósł o 18,02 proc., do 50,75 zł, a pierwszy dzień na giełdzie Giełda zakończyła 25,58 proc. powyżej poziomu otwarcia. Skarb Państwa zachował 35 proc. akcji tej instytucji.

[srodtytul]6. Nasze drogie długi, OFE zagrożone [/srodtytul]

Zadłużenie Polski sięga już 765,2 mld zł, czyli 54,2 proc. w relacji do PKB. Fundacja Leszka Balcerowicza, Forum Europejskiego Rozwoju, wylicza, że na jednego obywatela przypada prawie 21 tys. zł państwowego długu. To wstrząsająca liczba, tym bardziej że w ciągu zaledwie trzech miesięcy od uruchomienia licznika długu fundacji FOR w centrum Warszawy u zbiegu ulic Marszałkowskiej i Al. Jerozolimskich zadłużenie na jednego Polaka zwiększyło się o prawie 2 tys. zł. Wówczas zadłużenie wynosiło ponad 724 mld zł, co oznacza, że w ciągu kwartału zwiększyło się o 41,2 mld zł. Na razie jedyną metodą, która ma ograniczyć ryzyko przekroczenia progów ostrożnościowych, są pomysły zmniejszenia transferów z ZUS do OFE. Składka do funduszy może zostać ograniczona.

[srodtytul]7. Hiszpański romans z BZ WBK[/srodtytul]

Hiszpański Santander pokonał PKO Bank Polski i francuski BNP Paribas w wyścigu o Bank Zachodni WBK (piąty pod względem sumy bilansowej bank w Polsce). Zapłaci irlandzkiemu AIB 3,1 mld euro za akcje polskiego banku i jego spółki zarządzającej aktywami. Transakcja została zaakceptowana przez Komisję Europejską, ale polska Komisja Nadzoru Finansowego nadal nie wydała odpowiednich zgód dla hiszpańskiej instytucji. Hiszpanie wciąż nie mogą więc przelać pieniędzy Irlandczykom.

[i]—a.ła., eg, b.ch., krześ.[/i]

Ekonomia
Gaz może efektywnie wspierać zmianę miksu energetycznego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Ekonomia
Fundusze Europejskie kluczowe dla innowacyjnych firm
Ekonomia
Energetyka przyszłości wymaga długoterminowych planów
Ekonomia
Technologia zmieni oblicze banków, ale będą one potrzebne klientom
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Ekonomia
Czy Polska ma szansę postawić na nogi obronę Europy