Mniejsze kłopoty finansowe Europy, większe – gospodarcze

Moż­li­we, że naj­gor­sza fa­za kry­zy­su fi­nan­so­we­go w stre­fie eu­ro mi­nę­ła. Bal­sam w po­sta­ci ta­nich po­ży­czek z EBC przy­naj­mniej zła­go­dził oba­wy na ryn­ku

Publikacja: 05.03.2012 02:16

Premier Irlandii Eamon Gilmore uznał prognozy Komisji Europejskiej dla strefy euro za przygnębiające

Premier Irlandii Eamon Gilmore uznał prognozy Komisji Europejskiej dla strefy euro za przygnębiające

Foto: PAP/EPA, Enda Doran Enda Doran

Nie­któ­re naj­waż­niej­sze nie­wia­do­me zo­sta­ły usu­nię­te lub ogra­ni­czo­ne. In­we­sto­rzy by­li prze­ra­że­ni, bo nie wie­dzie­li, czy stre­fa eu­ro ma no­wo­cze­śnie funk­cjo­nu­ją­cy bank cen­tral­ny, czy też ta­ki, któ­ry jest do te­go stop­nia zwią­za­ny prze­pi­sa­mi, że nie jest w sta­nie ura­to­wać na­wet sam sie­bie. Gru­dnio­we dzia­ła­nia EBC, by wspo­móc ban­ki, ja­sno po­ka­za­ły, że ma on moż­li­wo­ści – i wo­lę – by po­wstrzy­mać kry­zys.

Trwa rów­nież dłu­go ocze­ki­wa­na re­struk­tu­ry­za­cja za­dłu­że­nia Gre­cji. Nie bę­dzie ona do­bro­wol­na – chy­ba że, jak ma­wia szef Com­merz­ban­ku Mar­tin Bles­sing, w ro­zu­mie­niu te­go sło­wa przez Hisz­pań­ską In­kwi­zy­cję – ale ob­li­ga­ta­riu­sze przy­naj­mniej wie­dzą, cze­go mo­gą się spo­dzie­wać. Na­wet jed­nak je­że­li za­ło­ży­my, że fi­nan­so­wa fa­za kry­zy­su się skoń­czy­ła, de­cy­den­ci wciąż sto­ją w ob­li­czu kry­zy­su go­spo­dar­cze­go, któ­ry po­głę­bił się z po­wo­du dzia­łań za­rad­czych ma­ją­cych po­wstrzy­mać za­wi­ro­wa­nia na ryn­ku dłuż­nym. Ko­mi­sja Eu­ro­pej­ska w ubie­głym ty­go­dniu pro­gno­zo­wa­ła, że go­spo­dar­ka stre­fy eu­ro skur­czy się w tym ro­ku o 0,3 pro­cent. Pre­mier Ir­lan­dii Eamon Gil­mo­re okre­ślił te da­ne ja­ko „przy­gnę­bia­ją­ce".

Oszczęd­no­ści bu­dże­to­we wy­sy­sa­ją wzrost z go­spo­dar­ki re­gio­nu, bo tłu­mią po­pyt. Śred­nio zaj­mu­je pięć lat, za­nim ko­rzy­ści dla wzro­stu pły­ną­ce z ob­ni­że­nia za­dłu­że­nia rzą­du i de­fi­cy­tu za­czy­na­ją prze­wa­żać nad re­ce­syj­nym wpły­wem cięć bu­dże­to­wych, wy­ni­ka z sza­cun­ków MFW. Jed­no­cze­śnie więk­szość re­cept do­ty­czą­cych zdy­na­mi­zo­wa­nia wzro­stu do­ty­czy stro­ny po­da­żo­wej, w tym „re­form struk­tu­ral­nych", któ­re ma­ją uela­stycz­nić ryn­ki pra­cy, wzmoc­nić kon­ku­ren­cję i zwięk­szyć wy­dat­ki na roz­wój i ba­da­nia. Wszyst­kie po­trze­bu­ją cza­su, by za­dzia­łać.

Gil­mo­re za­su­ge­ro­wał rów­nież, że w nie­któ­rych kra­jach środ­ki oszczęd­no­ścio­we mo­gły­by zo­stać zła­go­dzo­ne. – Mu­si­my się przyj­rzeć, jak moż­na by oży­wić wzrost (...) w ca­łej Eu­ro­pie – po­wie­dział ir­landz­ki pre­mier. Nie dał się jed­nak wcią­gnąć w roz­wa­ża­nia, czy ozna­cza to, że Niem­cy – je­dy­na go­spo­dar­ka, któ­ra ma po­le ma­new­ru, by sty­mu­lo­wać po­pyt – po­win­na prze­jąć ro­lę re­gio­nal­nej lo­ko­mo­ty­wy.

Bar­dziej bez­po­śred­ni jest Phi­lip­pe Le­gra­in, nie­za­leż­ny do­rad­ca eko­no­micz­ny Ko­mi­sji Eu­ro­pej­skiej. – Rzą­dy, któ­re mo­gą po­ży­czać po bez­pre­ce­den­so­wo ni­skich kosz­tach – ze­ro pro­cent w uję­ciu re­al­nym na 10 lat, jak to ma miej­sce w przy­pad­ku Nie­miec – mu­szą ode­grać swo­ją ro­lę w kre­owa­niu po­py­tu – na­pi­sał w ar­ty­ku­le dla in­ter­ne­to­wej stro­ny z ko­men­ta­rza­mi Pro­ject Syn­di­ca­te. Za­su­ge­ro­wał też, że Niem­cy mo­gły­by ob­ni­żyć po­da­tek od war­to­ści do­da­nej przed przy­szło­rocz­ny­mi wy­bo­ra­mi.

Więk­szość ofi­cjal­nych pro­po­zy­cji zdy­na­mi­zo­wa­nia wzro­stu jest bar­dziej umiar­ko­wa­na. W ubie­głym ty­go­dniu An­to­nio Ta­ja­ni, ko­mi­sarz UE ds. przed­się­bior­czo­ści, przed­sta­wił li­stę pro­po­zy­cji, któ­re ma­ją po­móc fir­mom zwięk­szyć in­no­wa­cyj­ność, uła­twić fi­nan­so­wa­nie pro­jek­tów in­fra­struk­tu­ral­nych i zwięk­szyć pro­duk­cję su­row­ców w Eu­ro­pie. Ta­kie po­my­sły mo­gą wspo­móc roz­wój, ale tyl­ko w mar­gi­nal­nym stop­niu.

Jed­nak w naj­bliż­szym cza­sie do­mi­nu­ją­cy wpływ na wzrost bę­dzie miał kry­zys po stro­nie po­py­to­wej. – Fi­skal­na cno­ta (...) sta­ła się eko­no­micz­nym wy­stęp­kiem – mó­wi Phi­lip Why­te z Cen­ter for Eu­ro­pe­an Re­form w Lon­dy­nie. I ostrze­ga, że to mo­że po­li­tycz­nie utrud­nić zmia­ny po stro­nie po­da­żo­wej, „po­nie­waż w umy­słach wy­bor­ców bę­dą się one ko­ja­rzy­ły z za­ła­ma­niem ak­tyw­no­ści go­spo­dar­czej i wzro­stem bez­ro­bo­cia".

—Ste­phen Fi­dler, tłum. TK

Nie­któ­re naj­waż­niej­sze nie­wia­do­me zo­sta­ły usu­nię­te lub ogra­ni­czo­ne. In­we­sto­rzy by­li prze­ra­że­ni, bo nie wie­dzie­li, czy stre­fa eu­ro ma no­wo­cze­śnie funk­cjo­nu­ją­cy bank cen­tral­ny, czy też ta­ki, któ­ry jest do te­go stop­nia zwią­za­ny prze­pi­sa­mi, że nie jest w sta­nie ura­to­wać na­wet sam sie­bie. Gru­dnio­we dzia­ła­nia EBC, by wspo­móc ban­ki, ja­sno po­ka­za­ły, że ma on moż­li­wo­ści – i wo­lę – by po­wstrzy­mać kry­zys.

Pozostało jeszcze 88% artykułu
Patronat Rzeczpospolitej
Naukowcy też zadbają o bezpieczeństwo polskiego przemysłu obronnego
Materiał Promocyjny
VI Krajowe Dni Pola Bratoszewice 2025
Ekonomia
E-Doręczenia: cyfrowa przyszłość listów poleconych
Patronat Rzeczpospolitej
Silna gospodarka da Polsce bezpieczeństwo
Ekonomia
Sektor farmaceutyczny pod finansową presją ustawy o KSC
Materiał Promocyjny
Cyberprzestępczy biznes coraz bardziej profesjonalny. Jak ochronić firmę
Ekonomia
Cyberprzestępczy biznes coraz bardziej profesjonalny. Jak ochronić firmę
Materiał Promocyjny
Pogodny dzień. Wiatr we włosach. Dookoła woda po horyzont