Czy warto zapisywać się na certyfikaty

Bardziej zróżnicowane inwestycje, wyższy potencjalny zysk, ?ale też większe ryzyko straty. Poza tym wycofanie pieniędzy przed terminem jest trudne.

Publikacja: 20.02.2014 13:33

Czy warto zapisywać się na certyfikaty

Foto: Bloomberg

Towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI) coraz chętniej uzupełniają swoją ofertę funduszami zamkniętymi (FIZ). W ciągu 2013 r. udział tych ostatnich w aktywach funduszy ogółem wzrósł z ponad 30 proc. do blisko 40 proc. Na koniec stycznia 2014 r. w funduszach zamkniętych ulokowane było ponad 71 mld zł.

Duży przyrost zgromadzonego kapitału to przede wszystkim zasługa funduszy aktywów niepublicznych, do których przeciętny Kowalski nie ma dostępu. Tworzone są one dla firm, by mogły inwestować nadwyżki finansowe.

Ale oferta dla drobnego inwestora także jest bogata. Najliczniejszą grupę stanowią fundusze absolutnej stopy zwrotu. Dużą reprezentację mają też fundusze ochrony kapitału; zostały one utworzone głównie przez KBC TFI oraz BPH TFI. Poza tym istnieją też klasyczne fundusze operujące na rynku akcji czy obligacji. Sporo jest również funduszy sektorowych, pozwalających inwestować np. na rynku wierzytelności.

Więcej swobody

Fundusze zamknięte mają wiele zalet w porównaniu z otwartymi, ale nie są pozbawione wad. Przede wszystkim mogą inwestować bardzo różnorodnie, w tym w instrumenty pochodne (znacznie ułatwia to tworzenie strategii inwestycyjnych), w waluty czy nieruchomości.

Limity określające maksymalną liczbę akcji jednego emitenta w portfelu są dwukrotnie wyższe. Z jednej strony, jeśli zarządzający dobrze wytypuje spółkę, stwarza to możliwość osiągnięcia ponadprzeciętnych zysków. Jednak z drugiej strony może być źródłem wysokich strat. Wyższe limity mogą być zatem dodatkowym czynnikiem ryzyka.

Fundusze zamknięte mają z reguły określony czas inwestycji oraz z góry ustaloną wielkość aktywów. Ułatwia to zarządzającemu realizację polityki inwestycyjnej. Fundusz otwarty, do którego stale napływają nowe środki, jest zmuszony do kupowania np. akcji nawet wtedy, gdy są one przewartościowane.

Subskrypcja lub giełda

Istotnie różni się sposób zakupu obu rodzajów funduszy. Jednostki funduszy otwartych są wyceniane codziennie i każdego dnia można je kupić lub złożyć zlecenie umorzenia. Certyfikaty funduszy zamkniętych kupuje się zaś albo na rynku pierwotnym w ściśle określonym czasie (w trakcie zapisów na certyfikaty), albo na rynku wtórnym, czyli na giełdzie (co prawda nie wszystkie certyfikaty są notowane na GPW).

Polski rynek wtórny niestety jest płytki. Obroty certyfikatami są niewielkie. Ma to wpływ na wyceny i bardzo utrudnia sprzedaż certyfikatów, czyli wyjście z inwestycji. To jedna z wad funduszy zamkniętych.

Duża rozpiętość wyników

Jeśli chodzi o wyniki, zrobiona przez nas analiza pokazuje, że przeciętne stopy zwrotu funduszy zamkniętych i otwartych są zbliżone. Na przykład w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy fundusze zamknięte absolutnej stopy zwrotu wypracowały średnio prawie 8 proc. zysku, natomiast inwestujące podobnie fundusze otwarte niewiele więcej, bo około 9 proc. Gdy jednak weźmiemy pod uwagę najlepsze i najsłabsze wyniki (patrz wykresy), widać ogromne dysproporcje. Najefektywniejszy fundusz zamknięty, Acer Aggressive z grupy Quercus TFI, zarobił prawie 50 proc., podczas gdy najlepszy fundusz otwarty, Agio-Multistrategia – tylko 22 proc. Z drugiej jednak strony fundusz zamknięty Opera zanotował stratę przekraczającą 22 proc., a najsłabszy fundusz otwarty absolutnej stopy zwrotu stracił tylko nieco ponad 1 proc. Bardzo duża jest też rozpiętość między stopami zwrotu najlepszego i najgorszego funduszu zamkniętego, wynosi ponad 70 punktów proc. Potwierdza to tezę, że fundusze zamknięte są zdecydowanie bardziej ryzykowne w porównaniu z otwartymi.

Podobnie jest z funduszami ochrony kapitału. Tu również w obu grupach przeciętne stopy zwrotu były zbliżone, ale różnice między najlepszym a najsłabszym FIZ sięgnęły 20 pkt proc., podczas gdy w funduszach otwartych dysproporcja ta była prawie dwa razy mniejsza.

Jak widać, większa swoboda inwestycyjna, jaką mają FIZ, sprawia, że ogromne znaczenie mają umiejętności i doświadczenie zarządzającego. Co prawda historyczne wyniki nie dają gwarancji na przyszłość, ale mimo wszystko przed zainwestowaniem pieniędzy warto sprawdzić, kto zarządza funduszem i jak sobie radził w poprzednich latach.

Warto wiedzieć

Fundusze zamknięte (FIZ) emitują certyfikaty inwestycyjne. Są to papiery wartościowe na okaziciela, dlatego mogą być notowane na giełdzie. Tak jak inne papiery podlegają wtedy codziennej wycenie rynkowej na sesjach giełdowych. Poza tym certyfikaty inwestycyjne są cyklicznie wyceniane przez ich emitenta, z częstotliwością określoną w statucie, lecz nie rzadziej niż raz na trzy miesiące. Wycena ta wynika z oszacowania wartości instrumentów finansowych, w które zainwestował fundusz. FIZ jest tworzony na określony czas. Jego działalność kończy postępowanie likwidacyjne polegające na umorzeniu certyfikatów inwestycyjnych i wypłacie uczestnikom pieniędzy.

Towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI) coraz chętniej uzupełniają swoją ofertę funduszami zamkniętymi (FIZ). W ciągu 2013 r. udział tych ostatnich w aktywach funduszy ogółem wzrósł z ponad 30 proc. do blisko 40 proc. Na koniec stycznia 2014 r. w funduszach zamkniętych ulokowane było ponad 71 mld zł.

Duży przyrost zgromadzonego kapitału to przede wszystkim zasługa funduszy aktywów niepublicznych, do których przeciętny Kowalski nie ma dostępu. Tworzone są one dla firm, by mogły inwestować nadwyżki finansowe.

Pozostało 89% artykułu
Ekonomia
Gaz może efektywnie wspierać zmianę miksu energetycznego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Ekonomia
Fundusze Europejskie kluczowe dla innowacyjnych firm
Ekonomia
Energetyka przyszłości wymaga długoterminowych planów
Ekonomia
Technologia zmieni oblicze banków, ale będą one potrzebne klientom
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Ekonomia
Czy Polska ma szansę postawić na nogi obronę Europy