Mapa Morawieckiego dla fiskusa

Na stronach resortu finansów pojawił się nietypowy dokument – „Kierunki działania i rozwoju Ministerstwa Finansów na lata 2017–2020". Nietypowy, bo dotychczas taka swoista mapa drogowa dla resortu zapisana była w innych dokumentach strategicznych (np. wieloletnim planie finansowym państwa).

Poza tym „Kierunki..." przygotowane przez obecnego ministra finansów, premiera Mateusza Morawieckiego, mogą stanowić pewną schedę i wskazówki dla jego następcy, który najprawdopodobniej zostanie wybrany spośród obecnych wiceministrów finansów. Jako kandydatów na to stanowisko wymienia się Teresę Czerwińską (obecnie odpowiada na przygotowanie budżetu) czy Pawła Gruzę (odpowiada za system VAT).

Pięć priorytetów

Za najważniejszy kierunek działań uznano utrzymanie stabilności i poprawę efektywności finansów publicznych. W tym zakresie celem nowego ministra ma być zapewnienie przestrzegania zasad bezpieczeństwa ?nansów państwa, wprowadzenie systemu wieloletniego budżetowania, wzmocnienie systemu zarządzania państwowymi aktywami i zobowiązaniami oraz racjonalizacja ?nansów samorządów.

Drugim priorytetem fiskusa mają być rozwiązania systemowe zapewniające wpływy z tytułu podatków i innych danin, czyli uszczelnienie systemu podatkowego oraz kształtowanie pożądanych postaw w zakresie wypełniania obowiązków podatkowych.

Na trzecim miejscu znalazła się poprawa warunków prowadzenia działalności gospodarczej. W tym zakresie szczegółowych celów jest niewiele (np. wsparcie rozwoju MŚP), ale resort finansów podkreśla, że uzupełnieniem całej strategii są „Kierunki działania i rozwoju Krajowej Administracji Skarbowej na lata 2017–2020". Tam zaś napisano, że oprócz skutecznej walki z przestępczością gospodarczą celem  KAS jest także stworzenie administracji przyjaznej uczciwym podatnikom i otwartej na ich potrzeby.

Czwarty i piąty priorytet resortu finansów to rozwiązania zapewniające rozwój i budowanie przewag konkurencyjnych polskiego sektora ?nansowego oraz wzmocnienie zdolności MF do skutecznej realizacji zadań (w tym m.in. zapewnienie realizacji priorytetów Polski – w zakresie spraw realizowanych przez ministerstwo finansów – na forum UE i organizacji międzynarodowych).

– Wyznaczone dla fiskusa kierunki działań są zapewne słuszne, ale zbyt ogólne – zgodnie mówią eksperci poproszeni przez „Rzeczpospolitą" o opinie.

Sprzeczne cele?

– Ciekawie brzmi uznanie za priorytet resortu finansów poprawy warunków dla działalności gospodarczej. Wcześniej zajmował się tym głównie resort rozwoju – zauważa Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Pracodawców RP. – Szkoda tylko, że ten cel jest wymieniany jako trzeci w kolejności, po celu nadrzędnym, jakim jest uszczelnianie systemu podatkowego. Inna sprawa, że mogą się one wzajemnie wykluczać. Bo jednak zwiększanie ściągalności podatków niesie dla przedsiębiorców dodatkowe obciążenia. Zarówno jeśli chodzi o koszty dostosowania się do wymagań fiskusa, jak i koszty większej kontroli nad obrotem gospodarczym – wyjaśnia Kozłowski.

– Najlepszym sposobem na poprawę warunków dla firm było radykalne uproszczenie przepisów dotyczących podatków – zaznacza Wojciech Warski, ekspert Business Centre Club. – Tymczasem zamiast stworzenia nowego, jasnego systemu VAT mamy do czynienia z jego ustawicznym komplikowaniem, by poprawić ściągalność – dodaje.

Zabrakło mierników

Warski zwraca także uwagę, że przydałyby się bardziej sprecyzowane cele dotyczące stabilności finansów publicznych. – Chciałbym usłyszeć jasną deklarację, że naszym celem w czasie dobrej koniunktury jest walka z deficytem budżetowym i ograniczenie udziału tzw. wydatków sztywnych w budżecie. Na razie niczego takiego nie ma – mówi.