Najlepsi z najlepszych Listy 2000

Już po raz 22. „Rzeczpospolita” opublikowała Listę 2000 – zestawienie dużych i średnich firm w naszym kraju. 6 grudnia podczas Forum Restart zorganizowanego wspólnie z Akademią Leona Koźmińskiego w Warszawie odbyła się jej prezentacja, podczas której zostały docenione największe firmy w 11 branżach. W tym roku kapituła Listy 2000 przyznała także nagrody w sześciu kategoriach, najbardziej wyróżniającym się firmom z Listy 2000 i ich menedżerom.

Lista 2000 to kompleksowy obraz polskiej gospodarki powstały na podstawie wyników firm, których przychody ze sprzedaży w 2022 roku wyniosły w sumie blisko 3,9 bln zł, czyli o 32,5 proc. więcej niż w roku wcześniejszym. W sumie spółki te zatrudniają ponad 2,7 mln osób. Można powiedzieć, że publikowana lista jest zwierciadłem polskiego biznesu, przedstawiając dużą liczbę firm obejmującą szereg branż.

Ogólny obraz polskiej gospodarki w roku 2022 był co najmniej dobry. Popandemiczne odbicie, które obserwowaliśmy w roku 2021 (PKB wzrósł wtedy o 6,9 proc.), było kontynuowane – w całym roku 2022 nasza gospodarka urosła o 5,3 proc. W 2023 r. widać jednak wyraźnie, że dynamika stopniowo słabnie. Wysoka inflacja doprowadziła do spadku realnych płac, a w obliczu niepewności politycznej i regulacyjnej oczekiwane ożywienie w inwestycjach nie nastąpiło, co przełożyło się na spadki PKB w dwóch pierwszych kwartałach 2023 roku. Dopiero trzeci kwartał pokazuje lekką poprawę (wzrost o 0,5 proc.) i wciąż nie jest pewne, czy cały rok 2023 polska gospodarka zakończy z plusem,czy minusem przy wskaźniku rocznej dynamiki PKB.

Kondycja firm z Listy 2000 nie jest zła. Rzeczywisty wzrost przychodów firm ujętych w zestawieniu wynosi 8–9 proc. (uwzględniając inflacje). Polski produkt krajowy brutto (PKB) urósł w 2022 r. o 5,3 proc., co oznacza, że elita przedsiębiorstw uwzględniona w Liście 2000 rosła silniej – mówił podczas Forum Restart profesor dr hab. Adam Noga, kierownik Katedry Ekonomii Akademii Leona Koźmińskiego.

Trochę historii

Ideą opublikowanej po raz pierwszy w 2002 roku przez redakcję „Rzeczpospolitej” Listy Największych Polskich Przedsiębiorstw było pokazanie w miarę pełnego zestawienia istotnych dla gospodarki firm. Nie chodziło nam o czołową elitę, gdyż o niej od 1999 roku informowaliśmy już w Liście 500 największych firm. Zależało nam na pokazaniu średnich przedsiębiorstw, które stanowią ważoną gałąź polskiej gospodarki. Bohaterami tej listy są mniejsze przedsiębiorstwa, w większości nieznane szerszej publiczności. To od ich powodzenia i tworzonych przez nie miejsc pracy zależy byt wielu miast i miasteczek.

Lider zestawienia od lat jest ten sam. To Orlen, którego przychody na obecnej Liście 2000 wyniosły 277,6 mld zł i były ponaddwukrotnie wyższe niż rok wcześniej. To efekt wzrostu wolumenów sprzedaży po konsolidacji spółek z dawnej grupy Lotosu i PGNiG oraz wyższych cen ropy naftowej. Opublikowana w 2002 roku lista oparta była na danych finansowych firm za 2001 rok, wtedy to przychody Orlenu wynosiły 23,5 mld zł. Znajdująca się obecnie na drugim miejscu należącą do Jeronimo Martins Biedronka w 2004 roku zajmowała dopiero 11 pozycję, a jej przychody wynosiły 4,3 mld zł, obecnie ponad 85 mld zł. Natomiast zajmując obecnie trzecią pozycję PGE Polska Grupa Energetyczna, w obecnym kształcie powstała dopiero w 2007 roku.

Czas na nagrody

Lista 2000 to zestawienie największych pod względem przychodów ze sprzedaży firm w kraju, w związku z tym redakcja „Rzeczpospolitej” postanowiła docenić największe firm w 11 branżach. Dyplomy otrzymali

- Budownictwo i materiały budowlane – Budimex SA

- Handel, sieci handlowe – Jeronimo Martins Polska

- Dobra konsumpcyjne – LPP

- Motoryzacja – LG Energy Solution Wrocław

- TSL – Grupa PKP SA, Warszawa

- Ochrona zdrowia – Pelion

- Branża spożywcza – Maspex

- Branża chemiczna – Grupa Azoty

- IT, telekomunikacja, nowe media – Asseco Poland

- Opakowania, papier, szkło – CanPack

- Paliwa, energia, wydobycie – Orlen

W tym roku zostały także przyznane dodatkowe nagrody dla najbardziej wyróżniających się firm na Liście 2000. Nad ich wyborem czuwała specjalnie powołana kapituła w składzie: profesor dr hab. Mariola Ciszewska-Mlinarič, Akademia Leona Koźmińskiego; Krzysztof Adam Kowalczyk, szef działu ekonomicznego „Rzeczpospolitej”; profesor dr hab. Adam Noga, kierownik Katedry Ekonomii Akademii Leona Koźmińskiego; profesor Aleksandra Przegalińska, Akademia Leona Koźmińskiego; Cezary Szymanek, zastępca redaktora naczelnego „Rzeczpospolitej”; Marcin Piasecki, redaktor zarządzający dziennika „Rzeczpospolita”.

Nagrody trafiły do:

- Menedżer roku – Rafał Brzoska

- Eksporter roku – Press Glass Holding

- Najbardziej innowacyjna firma – Selena FM

- Najbardziej innowacyjna firma – Zakłady Farmaceutyczne Polpharma

- Odkrycie roku – Miropasz

- Najlepsza firma rodzinna – Werner Kenkel

- Lider ESG i zrównoważonego rozwoju – Arche SA

Podziękowania i debaty

Wszyscy nagrodzeni zgodnie twierdzili, że ostatni czas dla przedsiębiorców nie był łatwy. Ostatnie trzy lata to skumulowanie problemów: covid, łańcuchy dostaw, wojna, kryzys energetyczny. Niemniej jednak każdy z tych problemów daje pewien aspekt do rozwoju firmy. Jej doskonalenia i unowocześnienia. Trzeba łapać i wykorzystywać okazje, jakie przynosi życie. A najważniejsze jest zaufanie do pracowników. Bez nich nie ma firmy, firma to ludzie w niej pracujący. I to właśnie do pracowników popłynęły największe podziękowania.

Podczas gali odbyły się dwie debaty naświetlające obecne i przyszłe problemy polskich przedsiębiorstw. Pierwsza dyskusja poruszała temat sztucznej inteligencji oraz ESG. Temat drugiej debaty to nowe otwarcie. Co trzeba zmienić w gospodarce po wyborach?

Komentarz:

Grzegorz Mazurek, rektor Akademii Leona Koźmińskiego

W obliczu zmian gospodarczych, których Polska doświadczyła w ostatnich latach, kluczową rolę odgrywa dziś edukacja, zwłaszcza zorientowana na przedsiębiorczość i przywództwo.
Nie dziwi, a przy tym niezwykle cieszy, że wśród firm na tegorocznej Liście 2000 nie brakuje organizacji, dla których potrzeba ciągłego rozwoju liderów jest oczywista. Kompetencje menedżerskie przekładają się nie tylko na umiejętne zarządzanie organizacją „tu i teraz”, ale też na zdolność do adaptacji „na jutro” – w świecie, gdzie innowacje i technologie podyktują coraz trudniejsze wyzwania. To kompetencje i umiejętności liderów zadecydują również o przyszłości i dalszym tempie rozwoju firm. Edukacja przyszłości oznacza tym samym rozwój strategicznych umiejętności oraz ciągłe wsparcie w rozumieniu globalnych trendów, wpływu technologii na biznes oraz kwestii zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności społecznej. Biznesowa edukacja przyszłości to edukacja zintegrowana, holistyczna, adekwatna do skali wyzwań, stawianych przez otoczenie gospodarcze. Sukcesy odniosą firmy stawiające na nieustanny rozwój i prowadzone przez liderów potrafiących poradzić sobie z niepewnością, wykorzystać innowacje oraz stawić czoła globalnej konkurencji.

Komentarz:

Cezary Szymanek, z-ca redaktora naczelnego „Rzeczpospolitej”

Otwarta na świat, ale wciąż dość mocno przywiązana do tradycji. Kusząca dla nowych, ale kryteria przynależności poszły w górę. Zdecydowanie zwiększająca terytorium działania, ale zmuszona zapłacić za to o wiele więcej niż choćby rok temu. Jednak przede wszystkim – zyskowna. Tak mogłaby brzmieć ogólna charakterystyka gospodarki, gdyby tworzyły ją tylko firmy z Listy 2000 „Rzeczpospolitej”.
Oto niespełna połowa z nich to firmy zagraniczne. W zdecydowanej większości działają w sektorach tradycyjnych (przemysł przetwórczy, paliwowo-surowcowy, spożywczy czy budownictwo). Sektor TMT (technologie, media, telekomunikacja) to zaledwie 3 proc. wszystkich firm na liście. Jest niemal 400 debiutantów, choć bariera wejścia była o niespełna 100 mln zł większa niż rok wcześniej. Przychody przedsiębiorstw ujętych w Liście 2000 wyniosły niemal 3,9 bln zł, czyli o jedną trzecią więcej niż rok wcześniej. Wolniej rosły ich zyski, ale to przede wszystkim w związku z wyższymi kosztami.
Ale z Listy 2000 „Rzeczpospolitej” płynie jeszcze jeden – najważniejszy – wniosek. Mimo zawirowań geopolitycznych i makroekonomicznych duch przedsiębiorczości nad Wisłą jest w bardzo dobrej kondycji.

biznes

Pozostało 90% artykułu