Potrzeba dodatkowych miliardów na służbę zdrowia

Ochrona zdrowia to tykająca bomba finansowa. W ciągu czterech lat potrzebnych jest ponad 112 mld zł ponad to, co ubezpieczeni płacą jako składki – przestrzegają ekonomiści

Publikacja: 08.12.2023 03:00

Potrzeba dodatkowych miliardów na służbę zdrowia

Foto: Adobe Stock

Komisja Zdrowia ma zatwierdzać w poniedziałek kolejną zmianę w planie Narodowego Funduszu Zdrowia. Choć tym razem zmiana jest niewielka (najpoważniejszą zmianą jest przeznaczenie dodatkowych ponad 652 mln zł na świadczenia medyczne), to będzie to 57. korekta w tym roku. Wojciech Wiśniewski, ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich, zwraca uwagę na to, iż przepisy zastosowane w czasie pandemi umożliwiają zmiany planu finansowego NFZ bez konieczności każdorazowego prezentowania ich w parlamencie: – Zmian jest kilkadziesiąt w ciągu roku, a posiedzeń w tej sprawie kilka, co najwyżej kilkanaście.

Z planu finansowego wynika, że w tym roku NFZ na świadczenia opieki medycznej wyda ponad 159 mld zł, a wszystkie przychody wyniosą 145,9 mld zł. Finansowanie ochrony zdrowia w najbliższych latach może być jednym z najpoważniejszych problemów dla finansów publicznych. Wojciech Wiśniewski przypomina, iż funkcjonowanie ustawy „7 proc. PKB na zdrowie” oznacza, że w latach 2025–2027 odsetek PKB przeznaczany na ten cel wzrośnie z 6,5 proc. PKB do 7 proc. PKB.

Czytaj więcej

Dariusz Adamski: Jak wyleczyć krajowy system leczenia

– Metodologia wskazana w ustawie wskazuje, że odsetek PKB na zdrowie jest liczony w stosunku do wskaźnika PKB sprzed dwóch lat. Oznacza to, że minimalny poziom nakładów na ochronę zdrowia w 2025 r. wyniesie 223,9 mld zł, a w 2027 r. – 283,4 mld zł.

Głównym źródłem finansowania ochrony zdrowia są składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, które płaci większość ubezpieczonych. W tym roku ma być to (według planu finansowego) 137,6 mld zł.

Wyraźne zwiększenie przychodów ze składek pomiędzy 2021 a 2022 r. wynika z dwóch przyczyn: inflacji i zmiany sposobu liczenia daniny dla samozatrudnionych i przedsiębiorców. W umowie koalicyjnej zapowiedziano chęć cofnięcia zmian w sposobie odprowadzania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców zapisanej w Polskim Ładzie. – To może doprowadzić do uszczuplenia przychodów NFZ o ok. 21–25 mld zł w perspektywie do 2027 r. – po wprowadzeniu Polskiego Ładu wartość składek odprowadzonych przez przedsiębiorców wynosi ok. 7 mld zł rocznie – dodaje Wojciech Wiśniewski.

Zastanawia się, w jaki sposób politycy zamierzają równocześnie zrealizować plany zapowiedziane w umowie koalicyjnej i zadbać o odpowiednie zabezpieczenie pieniędzy na opiekę zdrowotną. – Równocześnie ma nastąpić cofnięcie części zapisów PŁ i wprowadzenie zasady sześciomiesięcznego vacatio legis przy zmianach podatkowych. A to oznacza, że ewentualne zmiany na 2025 r. parlament powinien uchwalić w ciągu pierwszych pięciu miesięcy przyszłego roku (tak, by mógł je zaakceptować prezydent).

Ekonomista szacuje, że samo zachowanie ustawy „7 proc. PKB na zdrowie” oznacza konieczność znalezienia dodatkowego finansowania 112,5 mld zł w latach 2025–2027. Jeśli zaś dodatkowo zmieniono by zasady opłacania składki przez przedsiębiorców, będzie to 133,5–137,5 mld zł do końca obecnej kadencji Sejmu. Bartosz Arłukowicz, przewodniczący sejmowej Komisji Zdrowia, poseł KO, były minister zdrowia, uważa, że sytuacja w ochronie zdrowia po ośmiu latach rządów PiS jest trudna. Jako przykłady podaje: długi czas czekania na wizyty u lekarzy specjalistów, podwojenie zadłużenia szpitali, brak dostępności (i wysokie ceny) leków, zmniejszenie liczby łóżek szpitalnych oraz likwidację ok. 1000 aptek: – Trzeba posprzątać, ale koncepcję zmian przedstawi nowy rząd i minister. Pierwsze rozważania na temat finansów na pewno pojawią się przy uchwalaniu budżetu na przyszły roku – uważa wiceprzewodniczący KO.

Wojciech Wiśniewski uważa, że potrzebna jest poważna debata na temat sposobu finansowania ochrony zdrowia. I to szybko: – Jeśli nic się nie zmieni, to wydatki budżetowe na zdrowie za kilka lat będą równe lub wyższe dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo wyniosą tyle co 800+. – Przypomina, że Fundusz Medyczny dysponuje ok. 8 mld zł. Jego zdaniem także warto zastanowić się nad powolnym zwiększaniem wysokości składki zdrowotnej połączonej z odpisami podatkowymi albo nad wysokością składki płaconej przez rolników.

Komisja Zdrowia ma zatwierdzać w poniedziałek kolejną zmianę w planie Narodowego Funduszu Zdrowia. Choć tym razem zmiana jest niewielka (najpoważniejszą zmianą jest przeznaczenie dodatkowych ponad 652 mln zł na świadczenia medyczne), to będzie to 57. korekta w tym roku. Wojciech Wiśniewski, ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich, zwraca uwagę na to, iż przepisy zastosowane w czasie pandemi umożliwiają zmiany planu finansowego NFZ bez konieczności każdorazowego prezentowania ich w parlamencie: – Zmian jest kilkadziesiąt w ciągu roku, a posiedzeń w tej sprawie kilka, co najwyżej kilkanaście.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Jeden diament odmieni los zadłużonego mieszkańca Indii
Biznes
Unikalna kolekcja autografów sprzedana za 78 tys. funtów. Najdroższy Mao Zedong
Biznes
Japończycy kontra turyści. Ceny w restauracjach różne dla miejscowych i gości
Biznes
Wymiany aktywami nie będzie. Bruksela zabrania transakcji z Rosjanami
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Biznes
Bernard Arnault stracił w 2024 r. więcej niż jakikolwiek miliarder