Czas srebrnej gospodarki

Co szósty Polak ma obecnie ponad 50 lat. W 2030 roku co trzeci

Publikacja: 21.09.2009 11:06

Polskie społeczeństwo będzie się szybko starzało. Oznacza to poważne problemy dla ZUS i budżetu pańs

Polskie społeczeństwo będzie się szybko starzało. Oznacza to poważne problemy dla ZUS i budżetu państwa.

Foto: Rzeczpospolita

Na razie jesteśmy na szarym końcu krajów europejskich, które potrafią wykorzystywać kapitał intelektualny seniorów – wynika z badań, na jakie powoływali się uczestnicy krynickiego panelu na ten temat. Zastanawiali się nad tym, jak można go wykorzystać.

Dyskusja była tym bardziej uprawniona, że spotkanie zorganizowały wspólnie Fundacja Forum Obywatelskiego Rozwoju i Stowarzyszenie Uniwersytetów III Wieku. Słuchacze tych ostatnich spotykają się w Krynicy na swoim corocznym ogólnopolskim spotkaniu.

W zeszłym roku przeciętna osoba, która dostała swoją pierwszą emeryturę, nie miała skończonych 58 lat. Pod względem aktywności zawodowej seniorów Polska jest na ostatnim miejscu w UE – stopa zatrudnienia osób od 55 do 64 lat w Polsce jest półtora raza mniejsza niż średnia unijna. Oznacza to potencjalne kłopoty dla systemu emerytalnego czy ochrony zdrowia.

Dodatkowo bierności zawodowej towarzyszy bierność społeczna. Tylko co piąta osoba, która skończyła 55 lat, korzysta w Polsce z Internetu, podczas gdy w całej UE jest to dwa razy więcej. Także pod względem edukacji czy zdobywania nowych umiejętności jesteśmy na szarym końcu. W Polsce uczy się nowych umiejętności, przydatnych w życiu zawodowym, tylko 16 proc. osób, które skończyły 50 lat, gdy w krajach Europy Zachodniej jest to dwa razy więcej.

Po to, by sobie poradzić z problemami demograficznymi, rynku pracy oraz transferów socjalnych za dziesięć lat, powinien być aktywny co drugi, a nie co czwarty pięćdziesięciolatek.

Uczestnicy spotkania zastanawiali się, czy wystarczy zmienić prawo czy też potrzebna jest zmiana nastawienia samych dojrzałych ludzi do ich miejsca w społeczeństwie.

– Ekonomiczne bodźce, głównie związane z niskimi emeryturami tych, którzy krótko pracują, zaczną być odczuwalne dla dzisiejszych czterdziestolatków, ale dla obecnych emerytów jeszcze nie – tłumaczy Wiktor Wojciechowski, ekonomista FOR. Dlatego ważne jest, by znaleźć inne bodźce dla aktywności społecznej i zawodowej ludzi dojrzałych wiekowo.

– Ponieważ stajemy się społeczeństwem coraz starszym, powinniśmy się zastanowić, w jaki sposób wykorzystać umiejętności, jakie mają nestorzy – uważa Jan Król, były wicemarszałek Sejmu, ekspert BCC, jeden z panelistów. Ale, jak zaznacza, nie można traktować ludzi starszych jak zamkniętą i spójna grupę społeczną. Przypominał także, że mamy jednych z najmłodszych emerytów w Europie.

Riposta słuchaczy uniwersytetów III wieku była natychmiastowa: – Nie wszyscy chcą pracować do późnej starości, niektórzy chcą już odpocząć – tłumaczyła starsza pani, uczestniczka spotkania. – Ważne jest, by producenci, firmy, uwzględniali nasze potrzeby i możliwości.

– Państwo powinno stworzyć ramy do wykorzystania potencjału osób starszych, takie jak elastyczny czas pracy, ale w żadnym razie nie powinny być to szczegółowe przepisy – dodaje Jan Król.

Także Agnieszka Chłoń-Domińczak, do niedawna wiceminister pracy, zajmująca się wdrażaniem rządowego programu Solidarność Pokoleń 50+, zwraca uwagę na to, że starzenie się ludności spowoduje wzrost roli usług przeznaczonych dla osób starszych.

– Niektórzy nazywają to rozwojem tzw. srebrnej gospodarki (silver economy). Powoli zmieniają się instytucje, zarówno opiekuńcze, jak i finansowe. W świecie coraz popularniejsza się staje, zupełnie u nas zapomniana, tak zwana odwrócona hipoteka (reverse mortgages): starsi ludzie otrzymują dożywotnie transfery pieniężne od banków w zamian za prawo własności do ich domu czy mieszkania w przyszłości. Ale oprócz rozwoju usług czy towarów przeznaczonych dla osób starszych ważne jest też przygotowanie dla nich specjalistycznej oferty edukacyjnej:

– To powinny być kursy, które dają uczestnikom jak najbardziej praktyczne umiejętności, bo oni tego najbardziej potrzebują – dodała Agnieszka Chłoń-Domińczak.

Na razie jesteśmy na szarym końcu krajów europejskich, które potrafią wykorzystywać kapitał intelektualny seniorów – wynika z badań, na jakie powoływali się uczestnicy krynickiego panelu na ten temat. Zastanawiali się nad tym, jak można go wykorzystać.

Dyskusja była tym bardziej uprawniona, że spotkanie zorganizowały wspólnie Fundacja Forum Obywatelskiego Rozwoju i Stowarzyszenie Uniwersytetów III Wieku. Słuchacze tych ostatnich spotykają się w Krynicy na swoim corocznym ogólnopolskim spotkaniu.

Pozostało 88% artykułu
Biznes
Ministerstwo obrony wyda ponad 100 mln euro na modernizację samolotów transportowych
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Biznes
CD Projekt odsłania karty. Wiemy, o czym będzie czwarty „Wiedźmin”
Biznes
Jest porozumienie płacowe w Poczcie Polskiej. Pracownicy dostaną podwyżki
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Rok nowego rządu – sukcesy i porażki w ocenie biznesu
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Biznes
Umowa na polsko-koreańską fabrykę amunicji rakietowej do końca lipca