Zmiany w OFE obniżą przychody PTE

W ubiegłym roku łączne przychody PTE zamknęły się kwotą  1,82 mld zł, a tzw. zysk techniczny towarzystw na zarządzaniu (liczony jako różnica przychodów i kosztów) przekroczył 580 mln zł. Po wprowadzeniu proponowanych przez rząd zmian w OFE oba te parametry ulegną drastycznej obniżce. Z szacunków „Rz" wynika, że przychody PTE mogą spaść o jedną trzcią a zyski PTE o dwie trzecie.

Wpływ na to będą miały  przede wszystkim mniejsze transfery do OFE. Od nich pobierana jest opłata w wysokości 3,5 proc. Przychody z tego tytułu stanowiły w 2010 roku ponad 44 proc. łącznych przychodów PTE. Szacujemy, że w przyszłym roku udział ten spadnie o połowę. Już w ubiegłym roku po obniżeniu stawki opłat od składki z maksymalnego poziomu 7 proc. udział tej części przychodów dość wyraźnie obniżył się na rzecz przychodów z zarządzania. Te ostatnie na koniec ub.r. stanowiły prawie 49 proc. łącznych przychodów PTE. (w 2009 r. było to 31 proc.). – Nastąpi radykalne obniżenie  przychodów PTE, co odczują najmniejsi  gracze – zwraca uwagę Robert Garnczarek, prezes Axa PTE.

– Kontrreforma w zasadzie nie dotyka przychodów dużych OFE, bo relatywnie niewielki jest w ich przypadku udział przychodów od nowych składek – wtóruje Marek Sojka, wiceprezes PTE PZU. – Problem mają małe towarzystwa, które żyją głównie z opłaty od nowych składek– wyjaśnia.

Zakładając 3-proc. wzrost płac i utrzymanie przychodów za zarządzanie na ubiegłorocznym poziomie, można szacować, że łączne przychody PTE zamkną się kwotą nieco ponad 1,1 mld zł. Choć niewykluczone, że wartość aktywów OFE, od których pobierane jest wynagrodzenie, spadnie z uwagi na niepewną sytuację na GPW oraz oczekiwany spadek cen obligacji w związku z podwyżkami stóp – nowe wpłaty mogłyby nie zdołać zrekompensować tej zniżki. – Można oczekiwać, że w tym roku stopa zwrotu z OFE wyniesie 5 – 10 proc. – mówi jednak Ewa Radkowska-Świętoń, członek zarządu ING PTE.

Proponowane przez rząd zmiany spowodują automatyczny spadek kosztów, jednak nie będzie aż tak duży jak spadek przychodów. To spowoduje, że zyski mocno spadną. Szacujemy, że na koniec tego roku łączny techniczny wynik PTE wyniesie mniej niż 200 mln zł.

Najmocniej spadną koszty stałe, głównie te pobierane od składki. Chodzi tu przede wszystkim o koszty z tytułu prowizji dla ZUS od składek członków OFE. W ub.r. była to kwota 181,2 mln. zł. Na koniec 2012 roku będzie to niespełna 55 mln zł. Ustawa zakłada również zakaz akwizycji zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym. W naszych założeniach obniżyliśmy koszty akwizycji o połowę.

– Wciąż nie wiemy, czy nowa ustawa pozwoli na tzw. bierną akwizycję, czyli np. reklamy. Jeśli tak, PTE na to przeznaczą sporą część „zaoszczędzonych" kosztów akwizycji. Gdy okaże się, że wszyscy Polacy będą mieć losowane OFE, wydatki na reklamy spadną niemal do zera – mówi jeden z szefów PTE. – Na reklamę mogą wydawać mniejsze PTE. Dużym się to mniej opłaca, bo i tak od aktywów powyżej 45 mld zł nie mogą pobierać opłaty za zarządzanie, więc zarabiają tylko na opłacie od składki – mówi Marek Sojka.

Niewykluczone, że zysk mniejszych PTE obniży się w jeszcze większym stopniu, ponieważ pewna forma akwizycji dalej będzie istniała. – Może nawet kosztować więcej, bo będzie mniej efektywna. Na przykład agent nie będzie mówił „konkurencyjne OFE jest gorsze, wybierz moje, tutaj jest formularz", ale będzie mówił „konkurencyjne OFE jest gorsze, a tu jest numer na naszą infolinię" – dodaje przedstawiciel jednego z PTE.

Zdaniem przedstawicieli branży, fuzji i przejęć raczej nie będzie. – Potencjalny kupujący musi mieć świadomość, że może pojawić się kolejna reforma, która jeszcze bardziej obniży rentowność PTE. Nie sądzę, by ktoś takie ryzyko chciał na siebie wziąć – komentuje Marek Sojka.