Wszyscy znali Bohdana Butenkę

Kultowy rysownik, który stworzył Gapiszona, Kwapiszona, Gucia i Cezara, zmarł w wieku 88 lat. Na jego ilustracjach wychowało się kilka pokoleń Polaków.

Aktualizacja: 16.10.2019 18:20 Publikacja: 16.10.2019 18:09

Bohdan Butenko (1931–2019)

Bohdan Butenko (1931–2019)

Foto: Rzeczpospolita, Dominik Pisarek

Był także grafikiem, autorem komiksów, scenarzystą, scenografem dla Kabaretu Starszych Panów, projektantem lalek i dekoracji dla teatrów lalkowych, autorem ilustracji do ponad 200 książek dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

W 1955 roku ukończył ASP w pracowni Jana Marcina Szancera i w tym też roku rozpoczął pracę w wydawnictwie Nasza Księgarnia. Współpracował potem z wieloma wydawcami oraz czasopismami dla dzieci i młodzieży: „Misiem", „Płomyczkiem", „Płomykiem", „Świerszczykiem".

Własne postacie i ich przygody wymyślał zgodnie z dewizą Georges'a Braque'a, „który mówił, że jeśli chce mieć jakiś obraz, to go sobie maluje. Ze mną jest podobnie – kiedy mam pomysł na jakieś ilustracje, a nie mam tekstu, to go piszę" – opowiadał w wywiadzie dla „Plusa Minusa" z 2017 roku.

O sukcesie, jaki odniósł, zdecydowało poczucie humoru i niepowtarzalna kreska. Podobno, gdy powstawały filmy według książek przez niego ilustrowanych, reżyserzy szukali odtwórców ról według narysowanych przez Butenkę postaci, jak na przykład Konrad Nałęcki w filmach „Mniejszy szuka dużego" czy w „I ty zostaniesz Indianinem".

Gapiszona powołał do życia w 1958 roku, początkowo rysując go na szklanych taflach na żywo w telewizji. Potem w „Misiu" zaczął pojawiać się w serii kolorowych ilustracji. Przygody Gapiszona zrobiły karierę w Polsce i za granicą. Na ich podstawie realizowano też wielokrotnie filmy animowane. Butenko kontynuował wymyślanie nowych historii bohatera jeszcze po 2000 roku.

Serię z Kwapiszonem, wpadającym w nieustanne tarapaty, wydawała Nasza Księgarnia w latach 1976–1981. Hipopotama Gucia i psa Cezara stworzył pod koniec lat 60. dla „Świerszczyka". Na podstawie ich przygód TVP zrealizowała popularną 10- odcinkową dobranockę ze scenografią artysty. W 2011 roku wydawnictwo Dwie Siostry wydało przygody Gucia i Cezara zebrane w jednej książce.

Znakomite ilustracje Bohdan Butenko stworzył także do książek innych autorów, m.in. „Cyryl, gdzie jesteś?" Wiktora Woroszylskiego, „Sposób na Alcybiadesa" i „Niewiarygodne przygody Marka Piegusa" Edmunda Niziurskiego, według których powstał też telewizyjny serial, czy „Wakacje z duchami" Adama Bahdaja.

Książki z jego rysunkami wielokrotnie zdobywały tytuł Najpiękniejszej Książki Roku przyznawany przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek oraz tytuł Książki Roku. Bohdan Butenko był także kawalerem Orderu Uśmiechu.

Był także grafikiem, autorem komiksów, scenarzystą, scenografem dla Kabaretu Starszych Panów, projektantem lalek i dekoracji dla teatrów lalkowych, autorem ilustracji do ponad 200 książek dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

W 1955 roku ukończył ASP w pracowni Jana Marcina Szancera i w tym też roku rozpoczął pracę w wydawnictwie Nasza Księgarnia. Współpracował potem z wieloma wydawcami oraz czasopismami dla dzieci i młodzieży: „Misiem", „Płomyczkiem", „Płomykiem", „Świerszczykiem".

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Rzeźba
Nagroda Europa Nostra 2023 za konserwację Ołtarza Wita Stwosza
Rzeźba
Tony Cragg, światowy wizjoner rzeźby, na dwóch wystawach w Polsce