Podczas gdy na świecie niemal sześć na dziesięć osób chciałoby założyć własną firmę, zaś w skali Unii Europejskiej prawie co druga, to w Polsce takich potencjalnych przedsiębiorców jest tylko 27 proc. Znacznie rzadziej wierzymy też we własne umiejętności biznesowe – tak wynika z tegorocznej, siódmej już edycji Światowego Raportu Amway o Przedsiębiorczości, AGER 2016, do którego dotarła „Rzeczpospolita".
Tysiące przebadanych
Raport przygotowany przez Instytut GfK pod patronatem Uniwersytetu Technicznego w Monachium i ogłaszany z okazji Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości (14–20 listopada 2016) jest wynikiem badania, którym objęto reprezentatywną próbę prawie 59 tys. osób z 45 państw świata, w tym ponad tysiąc z Polski.
– Chcielibyśmy, aby raport był źródłem refleksji prowadzącej do tworzenia sprzyjającego otoczenia dla przedsiębiorczości – mówi Anna Wieraszko, rzecznik polskiego Amwaya, potentata sprzedaży bezpośredniej, który od 2010 r. inicjuje badania AGER. – Sprzedaż bezpośrednia jest dziedziną, która opiera się na przedsiębiorczości, na ludziach, którzy zechcą współpracować z naszymi firmami jako przedsiębiorcy, w tym z firmą Amway, która w swym modelu biznesowym ma cechy inkubatora przedsiębiorczości – podkreśla Wieraszko.
Jak wynika z raportu, inkubatory przedsiębiorczości są w Polsce potrzebne, gdyż gotowość do sprawdzenia się we własnym biznesie z roku na rok rośnie: obecnie już 41 proc. badanych Polaków nie wyklucza założenia w przyszłości firmy (przed rokiem takich deklaracji było 38 proc.).
Średnią podwyższa młode pokolenie tzw. milenialsów, do 35. roku życia. Wśród nich ten potencjał przedsiębiorczości jest największy; 57 proc. wyobraża sobie start w biznesie, a 43 proc. deklaruje chęć założenia własnej firmy.
Milenials chce być swoim szefem
– Niewątpliwie ma na to wpływ wychowanie w duchu wolności. To predestynuje do podjęcia samodzielnej działalności gospodarczej, a tym samym bycia sobie samemu szefem – ocenia prof. Izabela Koładkiewicz z Akademii Leona Koźmińskiego. Jak dodaje, pomimo że środowisko w Polsce nie sprzyja nadmiernie tworzeniu nowych firm, wyniki badania AGER wskazują, że prowadzenie własnej działalności może być dobrym pomysłem na życie. Dla prawie połowy Polaków jej atutem jest niezależność od pracodawcy i szansa na bycie własnym szefem, zaś 40 proc. widzi w tym szansę na realizację własnych pomysłów, a 30 proc. na wyższe dochody.
Nadal jednak (zwłaszcza wśród osób 50+) chęci do startu w biznesie i wiara we własne umiejętności w tej dziedzinie są niewielkie. W rezultacie Polska jest na trzecim miejscu od końca (za Japonią i Bułgarią) pod względem mierzonego w raporcie wskaźnika ducha przedsiębiorczości (AESI). Teraz zdobyliśmy w nim 32 punkty – ciut więcej niż rok wcześniej (29), ale ponaddwukrotnie mniej od lidera, Wietnamu (81) i sporo mniej niż najbardziej przedsiębiorcza w Europie Słowenia (59). Zdaniem autorów raportu jest to skutek różnorakich barier utrudniających zakładanie i prowadzenie firm w Polsce, w tym wciąż wysokiego poziomu biurokracji połączonego z brakiem stabilności i przejrzystości przepisów, mało przewidywalną i sprzeczną politykę podatkową oraz ograniczonym dotychczas wsparciem rządu dla startujących i rozwijających się firm.
Jak zwracają uwagę autorzy AGER 2016, zarówno w skali świata, Europy, jak i Polski najbardziej pozytywne nastawienie do przedsiębiorczości oraz najwięcej chęci do startu w biznesie mają ludzie młodzi i absolwenci uczelni.
Siła nowych technologii
Ten trend widać też w Global Entrepreneurship Index 2016 opracowanym przez Global Entrepreneurship Network (GEN), który w tym roku porównuje 132 państwa zrzeszone w sieci, w tym Polskę. W raporcie, w którym liderem są Stany Zjednoczone, Polska zajęła dość odległe 34. miejsce, ale jest w czwórce państw, które odnotowały największy wzrost od ubiegłego roku za Danią, Szwecją i Węgrami.
Oba raporty zwracają uwagę, że przedsiębiorczości młodych sprzyja rozwój nowych technologii. Nie bez znaczenia jest też fakt, że milenialsi, dobrze sobie radzący w cyfrowym świecie, są najlepiej wykształconym pokoleniem w historii (z największym udziałem absolwentów uczelni). Według AGER wśród polskich milenialsów aż 82 proc. ma pozytywne nastawienie do przedsiębiorczości, przy krajowej średniej 71 proc. (w Europie – 74 proc.) Młodzi częściej przewidują też (39 proc.), że w najbliższych pięciu latach wzrośnie u nas samozatrudnienie, wobec 30 proc. ogółu Polaków i 35 proc średniej w Unii.
