Poważny najeźdźca miał w arsenale tysiąc metod, by pokonać umocnienia. Znane doskonale były balisty, w powszechnym użyciu tarany i drabiny, była na koniec taktyka, na przykład pozorowanego ataku. Ludy Wielkiego Stepu, Hunowie czy później Mongołowie, umiały symulować natarcie, by odwrócić uwagę obrońców od swego prawdziwego celu. Jednocześnie przeprowadzały prawdziwy atak sto mil dalej na wschód czy na zachód i pokonywały umocnienia bez większych problemów.
Niby to jasne, a jednak mur budowano na przestrzeni 20 wieków, od czasów pierwszych cesarzy, aż po późną dynastię Ming. Budowano konsekwentnie, co musi świadczyć o skuteczności tego typu idei obronnej.
Całe północne i zachodnie Chiny są pełne pozostałości po konstruowanych przed wiekami murach i wałach. To zarazem dowód, że legenda o jednym, ciągłym murze jest nieprawdziwa. Mur to dziesiątki rozproszonych fortyfikacji z różnych okresów. Co więcej, idea muru nigdy nie stanowiła chińskiej wyłącznoś...
- E-wydanie "Rzeczpospolitej"
- Dostęp do wszystkich treści w serwisie www.rp.pl
- Aplikacja na smartfon i tablet
- Specjalistyczne dodatki i newslettery
- Dedykowane oferty dla prenumeratorów
