O ile jeszcze w latach 90. eksport odpowiadał za 20 proc. polskiego PKB, o tyle obecnie jego udział sięga 50 proc. - Taki wzrost nie może być zasługą jedynie dużych firm. Dowodzi, że odbiorców za granicą szukają dziś wszyscy – komentuje Piotr Dylak, dyrektor ds. finansowania handlu Banku Zachodniego WBK.
Firmy sektora MSP coraz bardziej dywersyfikują kierunki zagranicznej sprzedaży. Wyszukiwanie nowych rynków znacznie przyspieszyło w ostatnich kilkunastu miesiącach, co jest związane z zamknięciem dla polskich produktów rynku rosyjskiego i drastycznym ograniczeniem obrotów towarowych z Ukrainą. Szacuje się, że blisko jedna piąta polskich eksporterów z sektora małych i średnich przedsiębiorstw odczuwa spadek przychodów spowodowany konfliktem na Wschodzie. W dodatku unijne sankcje wobec Rosji uderzyły zarówno w tych polskich eksporterów, którzy sprzedawali swoje wyroby bezpośrednio na rynku rosyjskim, ale także w polskie firmy dostarczające surowce lub komponenty do produkcji gotowych wyrobów sprzedawanych na rynku rosyjskim.
Wychodzenie na zagraniczne rynki, zwłaszcza te bardziej odległe, nie jest zadaniem prostym. – Ponieważ strategie ekspansji zagranicznej są dużym wyzwaniem, szczególnie dla małych i średnich firm, to muszą być realizowane z bardzo dobrym przygotowaniem do każdej fazy – podkreśla Robert Antczak, dyrektor sprzedaży produktów bankowości korporacyjnej BZ WBK. Bank wspiera eksporterów zarówno na etapie planowania ekspansji, jak i późniejszym, gdy zawierane są transakcje i realizowane dostawy. W ofercie BZ WBK są więc takie rozwiązania, jak gwarancje, akredytywy, faktoring międzynarodowy czy forwardy, ale także możliwość zasięgania informacji o danych rynkach i działających na nich odbiorcach poprzez portal SantanderTrade.com. Pomocnym narzędziem umożliwiającym dzielenie się wiedzą n/t eksportu jest również realizowany przez BZ WBK Program Rozwoju Eksportu. – To ważne narzędzia wsparcia handlu zagranicznego, dzięki którym małe i średnie przedsiębiorstwa przełamują bariery i obawy przed wyjściem za granicę – twierdzi Antczak.
W przypadku dużej części małych i średnich firm, które już prowadzą działalność eksportową, problemem jest brak zabezpieczeń przed ryzykiem występującym na zagranicznych rynkach. Z badań wynika, że nawet 80 proc. małych firm nie zabezpiecza się przed ryzykiem kursowym. Tymczasem gwałtownych zmian nie można wykluczyć nawet na kursie euro/złoty, czyli na rynkach unijnych, gdzie działa zdecydowana większość polskich eksporterów, a co dopiero na rynkach dalekich, słabo rozpoznanych, gdzie do ryzyka kursowego dochodzi jeszcze brak stabilności politycznej.
Jak twierdzą eksperci BZ WBK, godzenie się na ryzyko w założeniu, że wpływ zmian kursowych na wyniki przedsiębiorstwa będzie niewielki, może utrudnić działalność gospodarczą w przypadku gwałtownych zawirowań na rynku walutowym. Z kolei odpowiednie zarządzanie ryzykiem może skutki takich zawirowań osłabić a nawet zniwelować. - Zarządzanie ryzykiem walutowym pozwala znacznie ograniczyć negatywny wpływ zmian kursu na wyniki. Ponadto zapewnia dużo większą wiarygodność prognoz finansowych – twierdzi Maciej Makarewicz, dyrektor ds. tworzenia rozwiązań produktowych w Departamencie Usług Skarbu BZ WBK.
