Czego dotyczył spór
W lipcu 2015 r. do kierownika urzędu stanu cywilnego wpłynął wniosek o zmianę drugiego imienia oraz nazwiska rodowego. Wnioskodawca tłumaczył, że pozostaje w związku partnerskim od trzech lat. Zmiana nazwiska ułatwi mu dostęp do informacji o stanie zdrowia partnera. Ponadto wskazał, że chce zmienić nazwisko i pozbyć się drugiego imienia, bo na tej podstawie jest kojarzony z biologicznymi rodzicami, którzy są nałogowymi alkoholikami. Miał z tego powodu wiele problemów. Podkreślił, że źle się czuje ze swoim nazwiskiem, nie utożsamia się z nim i nawet na portalach społecznościowych go nie używa.
Kierownik nie wyraził zgody na taką zmianę, gdyż jego zdaniem można to zrobić wyłącznie z ważnych powodów. W szczególności gdy nazwisko jest ośmieszające, nielicujące z godnością człowieka, było kiedyś używane i zostało bezprawnie zmienione. Odwołując się do ustawy o zawodzie lekarza oraz ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta, urzędnik stwierdził, że zmiana nazwiska nie upoważni wnioskodawcy do bezpośredniego wglądu w dokumentację medyczną i uzyskania informacji o stanie zdrowia partnera. Prawo do otrzymania takich informacji ma jedynie pacjent i jego przedstawiciel ustawowy (w przypadku małoletnich i ubezwłasnowolnionych). Inne osoby, np. członkowie najbliższej rodziny, powinowaci, a nawet osoby niespokrewnione, mogą je uzyskać jedynie za zgodą pacjenta.
Jeśli chodzi o przykrości, jakich wnioskodawca zaznał w dzieciństwie ze strony rodziców, kierownik zgodził się, że taka argumentacja przemawiałby za zmianą nazwiska. Jednak w jego ocenie nie na takie, jakie wskazano we wniosku. Zmiana na nazwisko partnera stworzy bowiem pozory legalności związku partnerskiego, który zgodnie z Konstytucją RP jest niedopuszczalny.
Wnioskodawca odwołał się od decyzji, a ponieważ nie przyniosło to oczekiwanego skutku, poskarżył się do sądu administracyjnego. Na rozprawie jako główny powód ubiegania się o zmianę nazwiska i drugiego imienia wskazał to, że nie chce być kojarzony ze swymi rodzicami, którzy źle go traktowali i z którymi nie utrzymuje kontaktu. Choć przyznał, że pozostawanie w związku partnerskim również ma dla niego znaczenie i wpłynęło na wybór nazwiska.
Rozstrzygnięcie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uwzględnił skargę wnioskodawcy. Zauważył, że zmiana nazwiska może nastąpić tylko na wniosek strony. Sugeruje to, że „ważne powody" należy rozumieć w znaczeniu subiektywnym. Tym samym należy je oceniać jako ważne przede wszystkim dla strony, a nie dla organu.