Do rzecznika zgłaszają się zaniepokojeni obywatele w związku z problemami powstającymi w toku postępowań sądowych w sprawach rodzinnych. W skargach pojawia się m.in. zarzut zbyt długiego oczekiwania na badanie oraz sporządzenie opinii, co w efekcie prowadzi do przewlekłości postępowania sądowego.

Na mocy uchwalonych w ubiegłym roku przepisów zamiast rodzinnych ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych pojawiły się opiniodawcze zespoły sądowych specjalistów, działające w sądach okręgowych pod nadzorem Ministra Sprawiedliwości. Nowa ustawa o opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów nie określa jednak organizacji ani metod pracy tych zespołów.

RPO zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości z pytaniem o aktualny stan prac nad zarządzeniem w sprawie standardów metodologii opiniowania dla zespołów specjalistów, a także o zbadanie w ramach nadzoru, czy utworzenie opiniodawczych zespołów sądowych specjalistów pomogło skrócić czas oczekiwania na opinię.

Rzecznik wskazuje, bowiem, iż dotychczas w obrocie prawnym znalazło się jedynie rozporządzenie w sprawie trybu i sposobu sprawowania nadzoru nad opiniodawczymi zespołami sądowych specjalistów. Zdaniem RPO brak regulacji standardów przeprowadzania dowodu z opinii zespołu sądowych specjalistów budzi wątpliwości z punktu widzenia realizacji zasady ochrony prawnej życia rodzinnego, wynikającej z Konstytucji.