Palestyńczycy: to chwila prawdy

Nie pomogły wielomiesięczne zabiegi dyplomatyczne Izraela, Amerykanów i ich zachodnich sojuszników, próbujących przekonać Palestyńczyków, aby nie prosili o uznanie swojego państwa przez ONZ. Na nic zdały się też stanowcze słowa Baracka Obamy, który w środę przekonywał delegatów z całego świata, że pokoju na Bliskim Wschodzie nie da się osiągnąć za pomocą rezolucji, i ostrzegł, że USA zawetują palestyńską prośbę.

Lider Palestyńczyków Mahmud Abbas wręczył w piątek sekretarzowi generalnemu ONZ Ban Ki Munowi formalny wniosek o członkostwo Palestyny w tej organizacji. Gdy z kopią tego dokumentu w ręku przemawiał na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ, nagradzano go owacjami na stojąco. – Nie wierzę, że ktoś, kto ma chociaż resztki sumienia, może odrzucić nasz wniosek o pełnoprawne członkostwo w Organizacji Narodów Zjednoczonych – mówił przywódca Palestyńczyków, wywołując kolejną burzę oklasków ze strony delegatów z państw muzułmańskich, południowoamerykańskich, afrykańskich i części europejskich.

76-letni Abbas, który od lat 50. XX wieku jest ważnym graczem na palestyńskiej scenie politycznej, podkreślał, że uznanie państwa palestyńskiego jest realizacją niezbywalnych praw narodu palestyńskiego. – Nadeszła chwila prawdy i mój naród chce usłyszeć odpowiedź świata – mówił Mahmud Abbas, deklarując, że po 63 latach cierpienia Palestyńczycy mówią już dość.

– Palestyński przywódca słusznie zauważył, że negocjacje pokojowe od lat donikąd nie doprowadziły. To dobry pomysł, bo daje Palestyńczykom szanse na stworzenie nowych okoliczności bez uciekania się do przemocy – tłumaczy „Rz" Marina Ottaway z waszyngtońskiego Carnegie Endowment for International Peace.

Abbas szybko usłyszał odpowiedź izraelskiego premiera. – W Izraelu nadzieja na pokój nigdy nie maleje – stwierdził Beniamin Netanjahu. – Nie osiągniemy jednak pokoju przez rezolucje ONZ, lecz przez bezpośrednie negocjacje – podkreślił, dodając, że jest gotów natychmiast zacząć rozmowy.

Do wznowienia negocjacji w ciągu najbliższego miesiąca wezwali Palestyńczyków i Izrael członkowie tzw. kwartetu bliskowschodniego, który tworzą ONZ, UE, USA i Rosja. Celem rozmów ma być zawarcie układu pokojowego przed końcem 2012. – To nierealne. Od lat w tej sprawie nic się nie stało i nie ma powodów, by przypuszczać, że tym razem będzie inaczej – mówi „Rz" Brian Williams, profesor Uniwersytetu Massachusetts.

Nie wiadomo, kiedy Rada Bezpieczeństwa zajmie się palestyńskim wnioskiem. Biurokratyczno-dyplomatyczne procedury mogą trwać miesiącami. Wniosek i tak nie ma jednak szans, bo USA zapowiedziały weto. – Abbas postanowił wykorzystać gorączkę arabskiej wiosny, zwiększyć presję na Izrael i pokazać hipokryzję Ameryki. I chociaż wątpię, żeby udało mu się osiągnąć coś konkretnego, to nie ma nic do stracenia – dodaje prof. Williams.

Palestyńczycy liczą jednak na status państwa-obserwatora. – To byłby bardzo ważny krok naprzód, bo taki sam status ma w ONZ Watykan. Palestyńczykom wystarczy do tego jedynie zgoda Zgromadzenia Ogólnego, w którym mają poparcie większości i gdzie nie ma weta. Gdy tak się stanie, Palestyna będzie mogła zostać członkiem wielu organizacji. Będzie też mogła wnosić pozwy do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości – zauważa Marina Ottaway.

– Czekaliśmy na te słowa od 60 lat – mówili Palestyńczycy, którzy na telebimach oglądali przemówienie Abbas. Nie obyło się jednak bez incydentów. Młodzi Palestyńczycy z twarzami zakrytymi arafatkami zaatakowali izraelskie posterunki i komisariaty. Jedna osoba zginęła, wiele zostało rannych i aresztowanych. Wszystko jak zwykle zaczęło się w Jerozolimie. W kilku dzielnicach utworzono barykady z płonących opon. Na funkcjonariuszy izraelskich służb posypał się grad kamieni. Ci odpowiedzieli granatami z gazem. Na nagraniach z Jerozolimy można też było zobaczyć izraelskich policjantów w pełnym rynsztunku – hełmach z plastikowymi przyłbicami i pałkami – szarżujących na miotających kamieniami Arabów. Do starć doszło także w kilku miejscach na okupowanym Zachodnim Brzegu Jordanu i pod Nablusemy.

Izraelczycy postawili w stan gotowości 22 tysiące żołnierzy i policjantów.

—współpr. p.z

Ten wniosek to absurd

prof. Eytan Gilboa, izraelski politolog

Rz: Jakie będą konsekwencje palestyńskiego wniosku do ONZ?

prof. Eytan Gilboa: Ten wniosek to absurd. Wielkie zamieszanie o nic. Jeżeli trafi do Rady Bezpieczeństwa ONZ, to zostanie zawetowany przez Amerykanów. Mahmud Abbas, zamiast próbować zbudować Palestynę w Nowym Jorku, powinien wrócić na Bliski Wschód, zasiąść do stołu rozmów i podpisać porozumienie pokojowe z Izraelczykami.

Palestyńczycy twierdzą, że to Izrael nie chce rozmawiać.

Trudno rozmawiać z kimś, kto zanim zasiądzie do stołu, domaga się zaakceptowania przez drugą stronę „warunków wstępnych". My jesteśmy gotowi na te rozmowy. To Abbas nie chce się zgodzić na trudny kompromis i koncesje.

Spodziewa się pan eskalacji przemocy na Bliskim Wschodzie?

Abbas w skrajnie nieodpowiedzialny sposób rozbudził w swoim narodzie olbrzymie nadzieje. Może dojść do wybu-chu zamieszek, których władze Autonomii nie opanują.

—rozmawiał Piotr Zychowicz

Czara goryczy się przelała

dr Ejad Sarraj, palestyński działacz niepodległościowy

Rz: Co chce zyskać w ONZ Mahmud Abbas?

dr Ejad Sarraj: Wolność dla Palestyny. Niestety, Ameryka, która jest pod całkowitą kontrolą syjonistycznego lobby, zawetuje nasz wniosek o niepodległość. Choć Barack Obama jeszcze niedawno opowiadał w telewizji banialuki o stworzeniu Palestyny, teraz zdjął maskę. Ten człowiek idzie na pasku syjonistów. Teraz nikt już nie ma wątpliwości, że USA stoją po stronie zła.