Jaruzelski do Moskwy?

Szef wydziału administracyjnego kancelarii prezydenta Rosji Władimir Kożin wymienił 86-letniego generała Wojciecha Jaruzelskiego w ekskluzywnym gronie dziewięciu byłych szefów państw, którzy walczyli na frontach II wojny światowej w Europie. Wszyscy zostali zaproszeni na uroczystości, które odbędą się 9 maja w stolicy Rosji. Są wśród nich m.in. byli prezydenci USA i Francji – George Bush senior i Valery Giscard d’Estaing. Czterech już potwierdziło swój udział. Kożin nie ujawnił jednak, czy były polski prezydent jest wśród nich.

Sam generał nie chciał komentować informacji z Moskwy. – W tej materii obecnie wypowiadać się nie chcę – podkreślił Jaruzelski w rozmowie z PAP. Zaproszenie dla generała może znacznie utrudnić decyzję prezydenta Lecha Kaczyńskiego o udziale w majowych obchodach.

Moskwa zamierza w tym roku świętować rocznicę zwycięstwa w II wojnie światowej wyjątkowo hucznie. Na uroczystości zaproszono 14 głów państw, z których większość już potwierdziła swój udział, m.in. liderzy Armenii, Francji, Kazachstanu, Łotwy, Niemiec, Mołdawii, Serbii, Ukrainy i Wietnamu. Potwierdzenia udziału pozostałych Moskwa oczekuje w najbliższych dniach. Wśród nich jest prezydent Lech Kaczyński, któremu zaproszenie przekazał ambasador Rosji w Polsce Władimir Grinin.

[srodtytul]Brak decyzji[/srodtytul]

Czy prezydent odwoła swą wizytę, jeśli miałby podczas wojskowej defilady stać na trybunie obok generała Jaruzelskiego? – Nie chciałbym tego komentować. Jak na razie nie ma w tej sprawie decyzji. W tym tygodniu odbędzie się spotkanie przedstawicieli Kancelarii Prezydenta, MON, MSZ i Urzędu ds. Kombatantów związane z zaproszeniem prezydenta na obchody. Wtedy zostaną omówione wszystkie szczegóły, także udział w uroczystościach generała Jaruzelskiego – powiedział „Rz” sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Paweł Wypych. Według niego pogłoski o ewentualnym odwołaniu wizyty prezydenta to czysta spekulacja. – Prezydent jeszcze nie potwierdził swojego udziału, więc nie może go odwołać – dodaje Wypych.

Także szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Aleksander Szczygło nie chce się wypowiadać w tej sprawie. – Nie znamy szczegółów zaproszenia dla generała Jaruzelskiego. Za wcześnie więc, by mówić o rezygnacji prezydenta z wyjazdu – mówił Szczygło „Rz”.

Jeśli chodzi o zaproszenie Kremla dla generała, panuje ogólna zgoda – zarówno w Polsce, jak i w Moskwie – że to nie prowokacja, tylko wynik pewnej tradycji. Jaruzelski uczestniczył już w 2005 r. w Moskwie w obchodach 60. rocznicy zwycięstwa nad III Rzeszą. W uroczystościach wziął też udział ówczesny prezydent RP Aleksander Kwaśniewski.

– Polskie władze powinny zareagować spokojnie na zaproszenie dla Jaruzelskiego. Zawsze był zapraszany i w tym, że zrobiono to także tym razem, nie ma żadnej intrygi – ocenił w rozmowie z „Rz” zastępca redaktora naczelnego opozycyjnego Radia Echo Moskwy Siergiej Buntman.

[srodtytul]Zasługi generała[/srodtytul]

– Nikt nie oczekuje, że Kaczyński będzie się na trybunie obejmował z generałem. Ale nie widzę przeszkód, żeby obaj wzięli udział w uroczystościach – dodał Buntman. Przypomniał, że „ZSRR był mu wiele winien”. – W 1940 r. wraz z rodziną Jaruzelski był zesłany na Syberię, gdzie pracował przy wyrębie lasu i nabawił się choroby oczu. Potem walczył w II wojnie światowej przeciwko faszystom. Zaproszono go, bo jest weteranem. Rzadko mogę powiedzieć coś takiego, ale w tym przypadku, gdybym był na miejscu władz, postąpiłbym tak samo – powiedział Buntman.

Także eurodeputowany PiS Paweł Kowal nie dopatruje się w geście Kremla żadnego ukrytego znaczenia. – Generał Jaruzelski był już wielokrotnie zapraszany na te obchody. To wydaje mi się rutyną. Jako były przywódca PRL ma dobre kontakty w Moskwie. Nam generał nie kojarzy się koniecznie z niepodległością, ale Rosjanie mogą to widzieć inaczej – mówi „Rz” Kowal.