Zasady gospodarowania nieruchomościami gminnymi

- wydzierżawiania i wynajmowania nieruchomości, jeżeli po umowie zawartej na czas oznaczony do trzech lat strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość.

Rada gminy nie może przekraczać ustawowego zakresu tej uchwały. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu uznał, że rada gminy nie ma uprawnień do stanowienia zasad najmu i wydzierżawiania nieruchomości na okres krótszy niż trzy lata (wyrok WSA w Opolu z 7 maja 2015 r., NZS 2015/4/2, LEX). Tak samo przyjąć należy, że nie ma podstawy prawnej, aby w tego typu uchwałach rad gmin określać zasady dotyczące użyczenia nieruchomości. Inaczej jednak sytuacja wygląda z użytkowaniem wieczystym i ograniczonymi prawami rzeczowymi – mieszczą się one w zakresie pojęcia „obciążenia" nieruchomości.

Zgodnie z powyższym, organ stanowiący gminy, jeżeli nałoży na nabywców obowiązek ponoszenia kosztów związanych z wyceną nieruchomości naruszy art. 18 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym poprzez wprowadzenie regulacji wkraczającej w sferę unormowań ustawowych i sferę kompetencji organu wykonawczego gminy (wyrok WSA w Olsztynie z dnia 17 lutego 2015 r., II SA/Ol 1354/14, LEX nr 1653266). Nie można bowiem na poziomie uchwały rady gminy przesądzać o treści przyszłych postanowień umowy sprzedaży nieruchomości. W uchwale nie można również imiennie wskazywać podmiotów uprawnionych np. do nabycia gminnych nieruchomości. Uchwały mają bowiem dotyczyć nieruchomości, a nie ich nabywców.

W gminach zdarzają się sytuacje, kiedy uchwała – odnosząca się do wszystkich gminnych nieruchomości – nie została podjęta. W takiej sytuacji – jak uznał Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z 27 marca 2013 r., I OSK 2614/12, LEX nr 1369001) – rada gminy ma jedynie kompetencje w przedmiocie wyrażania zgody na wymienione konkretne czynności związane z obrotem nieruchomościami w formie indywidualnych uchwał. Jednak nawet w tych indywidualnych uchwałach nie ma kompetencji do określania z kim i na jakich zasadach dana umowa ma zostać zawarta.

—dr Maciej J. Nowak, radca prawny

podstawa prawna: art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1875 ze zm.)