Drogi lokalne zyskają na jakości dzięki pieniądzom z Funduszu Dróg Samorządowych

Samorządowe drogi dzięki dodatkowym pieniądzom mają być lepszej jakości. A to wszystko za sprawą ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych, która wchodzi w życie we wtorek. Czemu to takie ważne? Najwięcej tragicznych zdarzeń ma bowiem miejsce na drogach powiatowych. I to mimo tego, że stanowią one niespełna 30 proc. długości wszystkich dróg w Polsce.

Problem z drogami powiatowymi jest np. taki, że stają się nimi często stare drogi krajowe. Za zarządzanie nią stają się odpowiedzialne samorządy powiatowe, ale nie dostają na to pieniędzy.

Finansowy zastrzyk

– Na drogach, których nikt nie chce, kierowcy nie mogą czuć się bezpiecznie – alarmuje od lat Najwyższa Izba Kontroli. Na niewiele to się jednak zdaje. Rok 2019 może się okazać w tej sprawie przełomowy. Budżet Funduszu Dróg Samorządowych w latach 2019–2028 może sięgnąć nawet 36 mld zł. Znajdą się w nim pieniądze na dofinansowanie remontów, budów i modernizacji dróg lokalnych oraz budowę mostów w ciągach dróg samorządowych. Chodzi o nie byle jakie kwoty, bowiem wartość dofinansowania pojedynczego projektu ma wynieść maksymalnie 30 mln zł.

Na wejście ustawy w życie nie mógł się już doczekać Tomasz Matuszewski, starosta Gostynina. Nie ukrywa, że perspektywa środków na drogi bardzo go cieszy, bo będzie na co wydawać.

– W 2018 r. udało się przeznaczyć na drogi już 9 mln zł. To sporo w porównaniu z poprzednimi latami. Kiedy planuje się remont, najpierw myśli się o jezdni (np. stawia bariery energochłonne), potem, jeśli to w ogóle możliwe, zastanawiamy się, czy uda się wygospodarować chodnik – zdradza starosta. I tu pojawia się problem. Przyznaje, że na kilometrach dróg, jakie zostały wyremontowane, tylko na krótkich odcinkach udało się odseparować ruch, czyli zbudować chodniki czy ścieżki rowerowe. Brakuje miejsca i są problemy własnościowe z gruntami. To niejedyny problem.

– Kiedy drogi są kiepskiej jakości, mieszkańcy, wiedząc o tym, jeżdżą wolniej. Kiedy nawierzchnia się poprawia, to kierowcy przyspieszają. Wtedy zagrożone staje się bezpieczeństwo pieszych.

W co najmniej kilkudziesięciu innych powiatach problemy są podobne do tych w Gostyninie.

Mieszkańcy skarżą się, że na drogach powiatowych nie ma linii wyznaczających pasy ruchu na jezdni i krawędziowych. Twierdzą, że brak poziomych oznaczeń jest bardzo niebezpieczny. Najgorsze są wieczory, gdy jest mgła.

Powiat w prawie

Drogi powiatowe to obecnie najbardziej niedofinansowane trasy w Polsce. To właśnie powiatom najbardziej brakuje pieniędzy na ich utrzymanie, ich remonty i budowę. Z tego powodu drogi powiatowe w wielu miejscach kraju są w fatalnym stanie – twierdzą samorządowcy. I mają pomysł, jak to zmienić. Chcą zmian prawnych w zakresie kategoryzacji dróg.

„Drogi powiatowe – zgodnie ze standardami wynikającymi z ustawy o drogach publicznych – powinny stanowić, wraz z drogami wyższych kategorii, szkielet komunikacyjny na swoim terenie. Niestety, ze względu na zaszłości historyczne w wielu przypadkach powiaty zarządzają drogami spełniającymi w najlepszym przypadku kryteria drogi gminnej. Konieczność utrzymywania wszystkich dróg uniemożliwia skoncentrowanie wydatków powiatowych na ciągach najistotniejszych z punktu widzenia lokalnej sieci drogowej. Obecnie brak jest przepisów umożliwiających szybką racjonalizację istniejącego stanu rzeczy" – pisze Związek Powiatów Polskich.

Kto się zrzuci?

Podstawowymi źródłami finansowymi funduszu będą wpłaty pochodzące z budżetu państwa (w tym z części Ministerstwa Obrony Narodowej), Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe oraz wpłat jednoosobowych spółek Skarbu Państwa i spółek, w których wszystkie akcje (udziały) są własnością Skarbu Państwa. Przewiduje się również pozyskanie środków do FDS poprzez emisję skarbowych papierów wartościowych.