Przewodniczący rady gminy - czy można przyznać mu dodatkowe kompetencje

Zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 sierpnia 2018 r. (sygn. II OSK 1362/18, LEX nr 2535249) art. 19 ust. 2 u.s.g. kształtuje jednoznacznie usługowy charakter funkcji przewodniczącego w stosunku do rady gminy i nie jest dopuszczalna zmiana, a tym bardziej odwrócenie tej relacji w statucie. Rada gminy, jak każdy organ kolegialny, musi mieć przewodniczącego i obraduje pod jego kierownictwem. Przewodniczącego można uznać tylko za organ wewnętrzny rady.

Ani przewodniczący rady, ani jego zastępcy nie są organami gminy. Ich wyłącznym zadaniem jest sprawne organizowanie i prowadzenie prac rady, w tym przewodniczenie jej obradom. Przez organizowanie prac rady należy rozumieć wiele czynności, głównie o charakterze materialno-technicznym, takich jak przygotowywanie projektu sesji, zawiadomienie radnych o miejscu, terminie sesji oraz porządku obrad, przygotowanie dla radnych stosownych dokumentów i innych materiałów itp. W wyroku WSA w Gliwicach z 3 listopada 2008 r. (sygn. IV SA/Gl 396/08, LEX nr 509626) zwrócono uwagę, że przewodniczący może wyznaczyć do wykonywania swoich zadań tylko wiceprzewodniczącego. Przepisy u.s.g. nie dopuszczają możliwości wykonywania zadań przewodniczącego przez jakiegokolwiek innego radnego poza wiceprzewodniczącymi. Należy także pamiętać, że tylko osoby wskazane w u.s.g. mogą skutecznie podejmować działania związane ze zwoływaniem i prowadzeniem obrad rady gminy. Tylko obrady z udziałem tych osób mogą prowadzić do skutecznego podejmowania legalnych uchwał (rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego z 30 września 2016 r., znak WN-II.4131.1.33.2016, LEX nr 2303471).

Anna Puszkarska, radca prawny

Podstawa prawna: art. 19-20 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU. z 2018 r. poz. 994 ze zm.)