Gminy muszą podjąć nowe uchwały dot. stawek opłat za wywóz śmieci

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach jeszcze nie weszła w życie, a już powoduje zamieszanie. Powód? Ministerstwo Środowiska poinformowało, że gminy muszą podjąć nowe uchwały w sprawie stawek opłat za odbiór odpadów komunalnych do 1 lutego 2015 r.

Skąd to ekspresowe tempo? Resort tłumaczy, że uchwały wydane na podstawie art. 6k ust. 1 i 4 ustawy w dotychczasowym brzmieniu utracą moc z dniem wejścia w życie nowelizacji, czyli właśnie 1 lutego. Przepisy przejściowe nie określają bowiem, że obecne uchwały zachowują moc do czasu podjęcia nowych.

Zdania podzielone

Część prawników uważa jednak, że rady gmin wcale nie muszą się martwić, gdy określone w uchwałach stawki opłat nie przekraczają maksymalnych.

– Uchwała musi być zgodna z ustawą. Jeżeli ustawa została zmieniona, ale uchwała jest z nią w dalszym ciągu zgodna, to nie ma potrzeby podejmowania nowego aktu prawa miejscowego – uważa prof. Marek Chmaj, konstytucjonalista ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej.

W art. 6k ustawy nadal będzie bowiem delegacja do wydania uchwał w sprawie stawek opłat za odbiór śmieci, a nowością jest m.in. mechanizm określający maksymalne stawki, których gmina nie może przekroczyć. .

Z kolei według prof. Marka Górskiego z Uniwersytetu Szczecińskiego doszło jednak do zmiany podstawy prawnej.

– Delegacja do wydania uchwały pozostanie taka sama, ale zmienią się przepisy, które z nią korespondują – mówi profesor. Jako przykład podaje zmiany dotyczące zwolnień w opłatach i dopłatach dla mieszkańców czy to, że podstawowa stawka za odbiór odpadów będzie dotyczyła posegregowanych, a nie zmieszanych śmieci. Z tym, że tylko część gmin wprowadziła do uchwał zwolnienia przedmiotowe czy dopłaty. A w wypadku odpadów posegregowanych stawki nadal będą niższe niż za odbiór zmieszanych, czyli zgodnie z nowelizacją.

– Mimo to uważam, że rady gmin powinny podjąć nowe uchwały. Jeżeli tego nie zrobią, to od 1 lutego utracą podstawę do pobierania opłat za odbiór opadów – wskazuje prof. Górski.

Niewykluczone są więc spory z mieszkańcami, którzy nie będą chcieli płacić za śmieci, jeżeli gmina nie podejmie nowych uchwał.

Samorządy w kropce

– Naszą intencją nie było zmuszanie gmin do jak najszybszej pracy nad uchwałami – mówi poseł Tadeusz Arkit, który prowadził projekt nowelizacji w Sejmie. Dodaje, że podczas prac w Senacie zwrócił uwagę, iż być może konieczny jest przepis przejściowy. Senatorowie jednak nie zgłosili poprawki, a Sejm nie mógł później nic zmienić.

Nawet te gminy, które postanowią szybko podjąć nowe uchwały, mogą mieć kłopot. Skoro prawnicy różnie interpretują przepisy, to regionalne izby obrachunkowe też mogą. I gdy gmina podejmie nową uchwałę, którą uchyli obecną, RIO może to zakwestionować. Uzna np., że nie trzeba uchylać aktu, który przestał obowiązywać po zmianie ustawy. Inna izba może z kolei uznać, że stare uchwały obowiązują i trzeba je uchylać nowymi uchwałami.