Odpady - gminy mogą dopłacać do systemu gospodarki odpadami

Gmina, w której opłaty od mieszkańców za wywóz śmieci nie starczają na pokrycie wszystkich kosztów związanych z gospodarką odpadami, może dofinansować ten system z innych źródeł. Tak uważa Ministerstwo Środowiska. Taka interpretacja przepisów może prowadzić do nieprawidłowości w niektórych samorządach.

Stanowisko ministerstwa zostało przedstawione w odpowiedzi na interpelację posła Pawła Suskiego. Przedstawił on sytuację miasta, w którym zwiększono częstotliwość odbioru odpadów komunalnych, co podwyższyło koszty funkcjonowania systemu. Wskazał, że nie zawsze można szybko podjąć nową uchwałę podwyższającą opłaty za odbiór śmieci, co sprawia, że system gospodarki odpadami się nie bilansuje. Stąd pytanie, czy system ten może być dofinansowany z budżetu gminy.

Janusz Ostapiuk, wiceminister środowiska, w odpowiedzi zaznaczył, że w pierwszej kolejności należałoby podjąć uchwałę określającą wyższą niż dotychczas stawkę opłaty. Wskazał też, że jest możliwe zbilansowanie wyższych kosztów odbierania odpadów z budżetu gminy.

– Nie można pokrywać z opłat innych działań niż związane z kosztami funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, ale możliwe jest dofinansowanie tego systemu z innych źródeł – czytamy w odpowiedzi na interpelację.

Przepisy a interpretacja

Maciej Kiełbus, partner w kancelarii Dr Krystian Ziemski & Partners, wskazuje, że ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie pozwala dopłacać do systemu.

– Ustawodawca, upoważniając radę gminy do określenia stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, nie pozostawił jej pełnej swobody. Zobowiązał do dokonania kalkulacji obejmującej wskazane w ustawie elementy, na podstawie których wyliczone mają zostać stawki opłat za odbiór śmieci – mówi.

Do kosztów, które zgodnie z ustawą powinny być uwzględnione do ustalenia opłat, zaliczają się m.in. wydatki na transport śmieci, ich przetwarzanie. W opłacie powinny być też uwzględnione koszty edukacji mieszkańców i obsługi administracyjnej systemu.

– Przyjęcie interpretacji Ministerstwa Środowiska mogłoby w skrajnych przypadkach prowadzić do ustalenia przez radę gminy stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wysokości symbolicznej złotówki, co nijak miałoby się do rzeczywistych kosztów funkcjonowania systemu – ocenia Maciej Kiełbus. Dodaje, że stwarza ona ryzyko, iż w przyszłości kolejne rady gmin ustalą stawki opłat w wysokości niepozwalającej na bilansowanie się systemu.

37 proc.

w tylu gminach opłaty za odbiór śmieci nie pokrywają kosztów gospodarki odpadami

Finansowanie systemu

Na problem finansowania systemu gospodarki odpadami zwróciła niedawno uwagę Najwyższa Izba Kontroli. W swoim raporcie wskazała zarówno przykłady wpływów z opłat zbyt małych do pokrycia kosztów systemu śmieciowego, jak i nadwyżki. Zaznaczyła przy tym, że według obowiązujących przepisów system powinien funkcjonować na zasadzie samofinansowania, tzn. jego koszty należy pokrywać ze środków uzyskanych przez gminę z opłat.