Jan Fabre - sztuka ucieczki

Prezentacja prac Jana Fabre, jednego z najciekawszych współczesnych twórców, w Muzeum Sztuki – ms2 w Łodzi jest artystycznym wydarzeniem: prowokuje i budzi emocje

Aktualizacja: 01.07.2011 19:16 Publikacja: 30.06.2011 13:39

Jan Fabre - Sztuka trzymała mnie z dala od więzienia!; Virgin/Warrior, performance Jana Fabre'a i Ma

Jan Fabre - Sztuka trzymała mnie z dala od więzienia!; Virgin/Warrior, performance Jana Fabre'a i Mariny Abramovic, Palais de Tokyo, Paryż 2004, fot. Atillo Maranzano

Foto: Muzeum Sztuki w Łodzi

Fabre'a nazywa się twórcą totalnym, bo uprawia różnorodne dyscypliny. Jest malarzem, rzeźbiarzem, performerem, autorem i reżyserem sztuk teatralnych, scenografem, autorem filmów wideo. Pracuje w Antwerpii. Jego dzieła były na festiwalu teatralnym w Awinionie, Biennale w Wenecji, Documenta w Kassel.

www.msl.org.pl

W Łodzi wystawia tylko prace plastyczne, ale wykorzystuje w nich wszystkie doświadczenia. Większość powstały z inspiracji biografią francuskiego przestępcy Jacquesa Mesrine'a, który wielokrotnie uciekał z więzienia, zanim policja zastrzeliła go w 1979 roku. Artysta tak dalece utożsamia się z nim, że tworząc jego wizerunki, nadaje mu własne cechy fizyczne. Tak jak w rzeźbie „Jan Fabre jako Jacques Mesrine", przypominającej Światowida o czterech twarzach, wykrzywionych w różnych grymasach. A także w najważniejszym na tej wystawie dziele — filmowej rejestracji (pokazywanej symultanicznie na trzech ekranach) czterogodzinnego performance'u, który artysta zrealizował w Luwrze w 2008 roku.

Pośród muzealnych antycznych rzeźb i sarkofagów Fabre odgrywał swego idola – gangstera, zmieniając wielokrotnie charakteryzację i ubrania. Z jednej strony jakby chciał zmylić tropy osaczających go fotoreporterów i widzów, z drugiej – zaintrygować swymi metamorfozami. Wcielając się w Mesrine'a nie zamierzał gloryfikować przestępcy. Naprawdę interesowała go sztuka ucieczki, przemiany, masek i ról, zwielokrotniająca życie bohatera i dające mu poczucie niezależności. Jego idol krzyczy w pewnym momencie: „Nie zabierzecie mi moich zamiarów. Ani moich pomysłów".

Podobnie zachowuje się bohater cyklu rysunków – autoportretów Fabre'a – który nieustannie wciela się w kogoś innego, zmieniając rekwizyty. Elementy prowokacji we wszystkich tych pracach to rodzaj przynęty. Głównym tematem Fabre'a jest wolność artysty. Nieprzypadkowo tytuł wystawy brzmi „Sztuka trzymała mnie z dala od więzienia!". Przesłanie jest czytelne. Każda artystyczna kreacja otwiera nową przestrzeń działania i nie pozwala zamknąć się w społecznych konwenansach.

Podobną wymowę mają też na łódzkiej wystawie dwa inne sfilmowane performance: czterogodzinny „Dziewica/Wojownik" (2004), zrealizowany z Mariną Abramovic (oboje przebierają się w zbroje podobne do pancerzy owadów) oraz siedmiogodzinny „Krew/Modilszka" (2001), w którym Fabre, zakuty w zbroję, wykonuje „rytualne" rysunki własna krwią, dając do zrozumienia, że twórczość dla artysty to fizyczna konieczność, jak pot, łzy i krew.

8 lipca Fabre będzie gościł w Polsce na teatralnym festiwalu Malta w Poznaniu. Zaprezentuje nowy spektakl „Prometheus Landscape II". Ofiara Prometeusza jest w nim dwuznaczna. Fabre pyta, kim jest heros we współczesnym społeczeństwie? I ponownie zastanawia się nad wolnością, której dobrowolnie się zrzekamy, uciekając od własnych pragnień.

Monika Kuc

Jan Fabre „Sztuka trzymała mnie z dala od więzienia!", kurator Bart De Baere (MuHKA w Antwerpii), współpraca: Jarosław Lubiak — ms2 w Łodzi, czynna do 2 października

Fabre'a nazywa się twórcą totalnym, bo uprawia różnorodne dyscypliny. Jest malarzem, rzeźbiarzem, performerem, autorem i reżyserem sztuk teatralnych, scenografem, autorem filmów wideo. Pracuje w Antwerpii. Jego dzieła były na festiwalu teatralnym w Awinionie, Biennale w Wenecji, Documenta w Kassel.

www.msl.org.pl

Pozostało 89% artykułu
Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl