Stajnie Kubickiego zostały wybudowane w latach 1825-26 na folwarku na tyłach pałacu Myślewickiego według projektu Jakuba Kubickiego, znakomitego architekta tamtych czasów, intendenta generalnego budowli królewskich. Stajnie i wozownie wzniesiono na planie prostokątnej podkowy otwartej na dziedziniec folwarku. Środkowa wyższa część przeznaczona była na mieszkania dla powożących i stajennych. Po bokach tzw. Korpusu mieściły się stajnie, a na skrzydłach wozownie.
Z czasem stajnie pełniły i inne funkcje, m.in. przechowywano w nich rzeźby w okresie zimowym i mieściły się w nich magazyny pułku huzarów. W okresie międzywojennym należały także do wojska. A w ostatnich latach miały wielu użytkowników.
- Ponownie otwieramy Stajnie Kubickiego, przepiękny budynek - mówił Zbigniew Wawer, dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie podczas wtorkowej konferencji prasowej. – Jest to dopełnienie tego, co możemy pokazać w Łazienkach zwiedzającym, bo każda rezydencja królewska posiadała swoją powozownię. Koszt przedsięwzięcia wyniósł blisko 11 mln zł, z czego 7 mln zł pochodziło ze środków unijnych, a pozostała część z Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
W trakcie prac odtworzono historyczną formę i układ Stajni Kubickiego. Do potrzeb wystawienniczych zostały zaadoptowane skrzydła wschodnie i zachodnie. Powstały tam dwie ekspozycje stałe: Powozownia im. Zbigniewa Prus-Niewiadomskiego i królewska manufaktura tkacka.
Patron powozowni Zbigniew Prus-Niewiadomski (1922-1997) był wybitnym rzeczoznawcą zabytków związanych z zaprzęgami konnymi. To dzięki niemu w okresie powojennym historyczne pojazdy konne uznano za zabytki.
Na wystawie stałej w powozowni można oglądać pojazdy konne i zabytki hipologiczne. - Prezentujemy 10 pojazdów konnych. – opowiada kuratorka Hanna Polańska. - Siedem należy do zbiorów naszego muzeum. Ostatnio kupiliśmy 5 pojazdów konnych i jest to nasz wielki sukces. 3 pojazdy mamy wypożyczone, m.in. lando z Muzeum Zamkowego w Pszczynie
Zobaczymy tu także kolekcję uprzęży konnych w stylu angielskim, krakowskim i bałagulskim, siodeł i latarni powozowych oraz innych akcesoriów.
- W 1923 r oku powstała idea Muzeum Konia, które gromadziłoby zabytki związaną z hodowlą, użytkowaniem koni oraz świadectwa obecności koni w kulturze polskiej - przypomina kuratorka - ale wówczas nie doszło do jej realizacji. Po II wojnie wrócono do tematu i rozpatrywano nawet Stajnie Kubickiego jako miejsce dla takiego muzeum. Stało się jednak inaczej. W 1983 roku powołano w Łazienkach Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa, nawiązujące także do historycznych tradycji, bo na terenie folwarku mieściły się w XIX wieku koszary kawaleryjskie ułanów, kirasjerów oraz huzarów, a w okresie międzywojennych stacjonował w pobliżu Łazienek I Pułk Szwoleżerów Józef Piłsudskiego i I Dywizjon Artylerii Konnej imienia generała Józefa Bema. W okresie międzywojennym odbywały się konkursy hippiczne, a w 1927 toku powstał w Łazienkach hipodrom
Z kolei druga nowa ekspozycja w Stajniach Kubickiego pokazuje manufakturę tkacką z XIX-wiecznymi krosnami żakardowymi, które są spuściznę po powojennej spółdzielni „Ład " oraz po Manufakturze Królewskiej Gobelinów, działającej od 2000 roku w Łazienkach Królewskich. Maszyny dzięki przeprowadzonej konserwacji odzyskały walory estetyczne i użytkowe.
Jednocześnie ekspozycja nawiązuje do tradycji królewskiej manufaktury tkanin jedwabnych i pasów kontuszowych, założonej z polecenia Stanisława Augusta około 1768 r. w Grodnie. Zakład wzorowany był na słynnych francuskich warsztatach lyońskich. To właśnie wynalazcy i tkaczowi z Lyonu, którym był Joseph Marie Jacquard, krosna zawdzięczają swoją nazwę. Odkryty przez niego w 1805 r. mechanizm, kierujący osnową, pozwolił na produkcję tkanin o obustronnym, skomplikowanym wzorze.
W sierpniu po wystawach stałych będą odbywać się oprowadzania kuratorskie, bogaty jest też program edukacyjny dla dzieci i dorosłych.
Wybierając się do zabytkowych stajni Kubickiego, warto zwrócić uwagę na prace archeologiczne za Pałacem Myśliwieckim, bo to jeszcze jedna nowość Łazienek. Zaczęto je w 2019 roku, ale pandemia je przerwała. Obecnie je sfinalizowano i prowadzone są teraz prace konserwatorsko zabezpieczające reliktów odkrytej sztucznej groty XVIII-wiecznego ogrodu krajobrazowego. Znalezione ryciny w Gabinecie Rycin Biblioteki UW potwierdzają, że w tym miejscu znajdował się sztuczny pagórek zwieńczony altaną.
