Już 89 proc. prezesów w Europie Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce, wskazuje trudności z pozyskaniem kluczowych kompetencji za główne wyzwanie dla swoich firm. To o 3 pkt. proc. niż w minionym roku wynika z najnowszego badania PwC (CEO Survey 2019). W kolejnych latach odsetek tych wskazań będzie się zwiększał, o ile polskie władze nie wprowadzą zmian, które zachęcą Polaków do szybszego wejścia i dłuższego pozostania na rynku pracy.
Jak szacują eksperci PwC, przy prognozowanym na najbliższe lata tempie rozwoju gospodarki i rosnących potrzebach biznesu konieczne będzie zatrudnienie dodatkowo 1,5 mln osób do 2025 r.-czyli ok. 300 tys. rocznie. Demografia nie ułatwi życia pracodawcom, bo –jak przypomina Mariusz Ignatowicz, partner w PwC - co roku dwukrotnie więcej osób, ok. 300-400 tys, będzie schodziło z rynku pracy (głównie na emeryturę) niż się na nim pojawiało. Młode pokolenia nie zapełnią więc miejsc pracy po starszych kolegach, nie wspominając o nowych wakatach.
Niezbędne są więc ulgi i zachęty do szybszego wchodzenia na rynek pracy i pozostawania na nim dłużej. PwC proponuje, by osobom podejmującym pierwszą pracę zaoferować dwukrotnie wyższą kwotę wolną od opodatkowania, zaś tym, którzy chcą pracować po przekroczeniu wieku emerytalnego obniżyć stawkę PIT do 5 proc. Z kolei zachętą dla pracodawców mogłaby być możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów 150 proc. wynagrodzenia obu tych grup pracowników. Zdaniem PwC potrzebne jest także wsparcie podatkowe inwestycji w automatyzację i robotyzację pracy w polskich firmach.
Jak jednak podkreśla Agnieszka Kucharska, menedżer w dziale prawno-podatkowym PwC, nawet zwiększona aktywność zawodowa najmłodszych i najstarszych Polaków nie wystarczy- potrzebne są zachęty i ułatwienia dla pracowników z zagranicy. Tym bardziej, że Polacy nadal chętnie wybierają pracę na Zachodzie.
Co prawda w ostatnich latach napływ imigrantów zarobkowych, głównie z Ukrainy, pomagał wyrównać niedobory rynku pracy a pod względem liczby wydawanych obcokrajowcom zezwoleń na pobyt, czyli tzw. kart pobytu, Polska jest zdecydowanym liderem w Unii Europejskiej, lecz nowe regulacje wprowadzane w Niemczech zmniejszą naszą atrakcyjność. Zdaniem PwC, konieczne jest ograniczenie barier administracyjnych, które utrudniają zatrudnianie pracowników z zagranicy wsparte inwestycjami w informatyzację urzędów. Dzisiaj pracodawcy i cudzoziemcy, których chcą zatrudnić, miesiącami czekają na załatwienie formalności związanych z uzyskaniem prawa pobytu i zezwolenia na pracę. PwC postuluje, by ujednolicić procedury dotyczące legalizacji zatrudnienia i pobytu obcokrajowców, czy wydłużyć listę zawodów specjalistycznych i deficytowych w Polsce.