Najkosztowniejszy posiłek dnia. Ceny soku z pomarańczy, kawy i kakao szaleją

Nie tylko złoto wyznacza nowe poziomy rekordów cen, giełdy obserwują od roku spektakularne wzrosty... soku pomarańczowego, a także kawy. Kakao mimo korekt jest kilkakrotnie droższe niż przed trzema laty. Sok pomarańczowy, który jest sprzedawany w formie koncentratu, przed rokiem kosztował 300 dolarów za funt, dzisiaj już 431 dolarów. I to już po korekcie, bo po nagłym skoku pod koniec maja kosztował... 475 dolarów.

Co się stało z sokiem pomarańczowym?

Brazylia i USA odpowiadają za ponad 80 proc. światowej podaży koncentratu soku pomarańczowego, więc jakiekolwiek problemy z produkcją tam mają ogromny wpływ na zachowanie cen, a chwiejność tego rynku potęgują jeszcze spekulacje. Tymczasem świat wszedł w nowy sezon bez zapasów soku, za to z wysokim popytem.

Czytaj więcej

Planeta

Kryzys klimatyczny uderza w uprawy pomarańczy. Najgorsze zbiory od kilku dekad

Producenci pomarańczy mają powody do zmartwień. Ten sezon może być dla nich bardzo nieudany. Jedną z przyczyn są zmiany klimatyczne.

– Rynek kontraktów na sok pomarańczowy, gdzie jest najwięcej transakcji, jest bardzo spekulatywny, a ponieważ jest to rynek mniej płynny niż chociażby zboża czy innych surowców rolnych, to nawet małe ruchy mogą doprowadzić do dużego rozchwiania w cenie – mówił w poniedziałkowym programie „Prosto z Parkietu” Jakub Jakubczak, analityk sektora rolno-spożywczego w BNP Paribas. Wskazywał on, że Brazylia i Floryda mają problemy z produkcją już od dobrych trzech lat. Nie są w stanie poradzić sobie z chorobą zielenienia owocu, która – gdy zagości w sadzie – zmusza do wykarczowania wszystkich krzewów, innego lekarstwa na to nie ma, a taki sposób walki z chorobą roślin powoduje oczywiście ogromne straty. Do tego doszedł niszczący wpływ huraganów, co w efekcie przyniosło drugi najgorszy sezon zbiorów pomarańczy na Florydzie w ostatnich 90 latach.

– To absolutnie bezprecedensowa sytuacja. Najgorszy rok na Florydzie był dwa lata temu, tak więc są to rekordowe spadki produkcji i kolosalne problemy dla tego producenta. W Brazylii mamy również zielenienie owoca, jak i rozchwianą pogodę, stąd soku pomarańczowego może być około 15–20 proc. mniej – mówi analityk.

I o ile w normalnych okolicznościach nie byłby to aż tak duży problem (zapasy koncentratu przechowywane są w formie mrożonej), o tyle ze względu na niską produkcję w ostatnim czasie w chude lata weszliśmy bez zapasów, a niska podaż kreuje wysokie ceny.

Czytaj więcej

Przemysł spożywczy

Upadek kubańskiego cukru. Kuba musi importować swój flagowy produkt

Kuba słynęła z cukru, rumu i cygar. Produkcja cukru przechodzi jednak głęboki kryzys, a cukrownictwo na wyspie jest na skraju upadku.

Rynek kawy także notuje spektakularne zmiany cenowe: wrześniowe kontrakty na arabikę zamknęły się na poziomie 233 dol. za funt, gdy przed rokiem były na poziomie ok. 160 dol. Dla rynku ważne jest rozdzielenie na robustę i arabicę, a największym producentem kawy na świecie jest – znowu – Brazylia, która sprzedaje arabikę. Drugi jest Wietnam, oferujący robustę. Ten gatunek zaś był tradycyjnie uznawany za gorszy, a więc tańszy, ale w ostatnich latach bardzo poprawił jakość i ceny. Jak wyjaśnia Jakub Jakubczak, ostatnie wzrosty cen kawy były powiązane ponownie z grą popytu i podaży.

Chiny spijają kawę ze świata

Ceny kawy wzrosły w związku z obawami, że susze mogą zaszkodzić uprawom w Brazylii i Wietnamie, a także wskutek wybuchu popytu w Chinach, nieporównywalnego do innych regionów świata. – Chiny przeżywają od dwóch lat absolutny boom kawowy. Wzrost konsumpcji w Europie sięga może 1 proc. rocznie, gdy w Chinach mówimy o 5–8 proc. W ciągu roku tylko w dużych miastach Chin, powyżej miliona mieszkańców, otworzyło się ponad 10 tysięcy nowych kawiarni sieciowych – mówi Jakubczak, który przyznaje, że absolutnie zaskoczeni tym rozwojem są najwięksi gracze światowi.

Czytaj więcej

Przemysł spożywczy

Polacy kupują coraz więcej kawy, chociaż drożeje

Ceny w kawiarniach czy w sklepach wzrosły nawet ok. 20 proc., ale Polacy rozsmakowali się w coraz lepszej kawie. Pitej na mieście, jak i domu, co widać także po zainteresowaniu ekspresami.

Starbucks planuje otworzyć tam 7 tysięcy kawiarni w ciągu trzech lat. Popyt wspiera także bogacąca się Afryka, gdzie wzrost jest szacowany na 3–5 proc. Co do cen niepokojące wieści płyną z Wietnamu, gdzie trwa jedna z największych susz w ostatnich 15 latach, a producenci spodziewają się 10–15-proc. spadku zbioru robusty, co wywołało małą panikę na rynku. Jej cena poszła w górę: obecnie tona robusty jest warta 4206 dolarów, a jeszcze kilka tygodni temu było to poniżej 4 tys. dolarów za tonę.