Mądrość i głupota bohaterów "Wesela"

"Wesele" odnosi się do "teraz". Jego istotą jest czas. Zgodnie z sugestią Wyspiańskiego, "patrząc poprzez obraz" podkrakowskiej chaty, widzimy naszą rzeczywistość. Siebie w przestrzeni, która sięga czasów przedchrześcijańskich, rzutuje w przyszłość, lecz pokazuje "dziś". "Wesele" to pułapka zastawiona na nas - mówi Anna Augustynowicz

Publikacja: 21.09.2007 14:07

Anna Augustynowicz

Anna Augustynowicz

Foto: Fotorzepa, Raf Rafał Guz

Rz: Czy Polacy kiedykolwiek wyciągnęli wnioski z lektury "Wesela"? Czy też przed "Weselem" i po "Weselu" Polak tak samo głupi - tańczy swój chocholi taniec?

Anna Augustynowicz:

Wyrwać się z rytmu chocholego tańca znaczyłoby tyle, co wyrzec się własnego języka: zmienić mentalność. "Wesele" pokazuje, że to niemożliwe.

A czy my czasem nie zaczęliśmy już perwersyjnie zachwycać się naszą niemożnością?

Utwór jest partyturą rodzimych brzmień i Wyspiański, mam wrażenie, nie pozostawił jej po to, byśmy się swoim własnym dramatem zachwycali, ale żeby spróbować się usłyszeć, zobaczyć. Poeta nie ocenia swoich bohaterów, pozwala im pokazać głupotę i mądrość.

Starała się pani uwspółcześnić dramat Wyspiańskiego - czy zobaczymy rozśpiewaną, podkrakowską chatę?

"Wesele" odnosi się do "teraz". Jego istotą jest czas. Zgodnie z sugestią Wyspiańskiego, "patrząc poprzez obraz" podkrakowskiej chaty, widzimy naszą rzeczywistość. Siebie w przestrzeni, która sięga czasów przedchrześcijańskich, rzutuje w przyszłość, lecz pokazuje "dziś". "Wesele" to pułapka zastawiona na nas.

Inteligencja i chłopi w Polsce zmienili się od czasu napisania dramatu?

Jest to utwór sprzed rewolucji i jeśli znów popatrzeć "poprzez obraz" Wyspiańskiego, odkrywamy nową barwę weselnej chaty - tęsknotę do koloru.

Doświadczenie rządu PiS - Samoobrona pogłębiło pani interpretację wątku "sojuszu inteligencji i chłopów"?

Doświadczenie "Wesela" jest moim własnym i sięga głębiej wspólnoty ludzkiej niż doraźne polityczne sojusze.

Jak potraktowała pani postać Racheli?

Mam nadzieję, że pozwoliłam jej być w dramacie, nie odbierając prawa do własnego głosu o miłości niemiłowanej. Przecież to jest druga panna młoda, która została przez Pana Młodego odrzucona. Chodzi o ludzkie uczucia, a nie symbole czy sprawy narodowościowe.

A co z Poetą? To postać w naszym życiu prawie nieobecna, zmarginalizowana.

Cały problem, zdaje się, polega na tym, że wszyscy pragniemy być poetami. To właśnie pragnienie popycha nas na scenę i ujawnia nasze zdolności w działaniu. Niekiedy staje się ono sztuką.

Wernyhorę gra Irena Jun. Czy to ma związek z kobiecą intuicją?

Od Ireny Jun dostałam kiedyś książkę z dedykacją: "Do poezji się dorasta". Teraz próbujemy zmierzyć się z brzmieniem liry, na której gra w"Weselu" Wernyhora.

Nieśmiertelne "Jutro, jutro" znowu będzie nas mamić przez kolejne lata?

Jutro - to perspektywa, "Wesele" odbywa się teraz i Jasiek musi dokonać wyboru, czy skorzysta ze sznura, który mu "się ostał".

¦JEDNA Z NAJCIEKAWSZYCH indywidualności reżyserskich. Ukończyła teatrologię na UJ i reżyserię w PWST w Krakowie.

¦ DEBIUTOWAŁA "Klątwą" Wyspiańskiego w Teatrze Współczesnym w Szczecinie (1991). Rok później objęła dyrekcję tej sceny. Konsekwentnie promuje nową dramaturgię (Larsson, McIntyre, Schwab, Nawrocki).

¦ KLASYKĘ WYSTAWIA przez pryzmat problemów współczesności: kryzysu rodziny, dominacji popkultury. Nagrodzona m.in. Paszportem "Polityki" (1997) i Laurem Konrada (1998). j.r.k.

Rz: Czy Polacy kiedykolwiek wyciągnęli wnioski z lektury "Wesela"? Czy też przed "Weselem" i po "Weselu" Polak tak samo głupi - tańczy swój chocholi taniec?

Anna Augustynowicz:

Pozostało 94% artykułu
Publicystyka
Rosja zamyka polski konsulat. Dlaczego akurat w Petersburgu?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Publicystyka
Marek Kozubal: Dlaczego Polacy nie chcą wracać do Polski
Publicystyka
Jacek Nizinkiewicz: PiS robi Nawrockiemu kampanię na tragedii, żeby uderzyć w Trzaskowskiego
Publicystyka
Estera Flieger: „Francji już nie ma”, ale odbudowała katedrę Notre-Dame
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Publicystyka
Trzaskowski zaczyna z impetem. I chce uniknąć błędów z przeszłości