Zadania gminy dotyczące czystości i porządku określa ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej u.c.p.). Natomiast działania na rzecz ochrony zwierząt powinny być podejmowane zgodnie z ustawą o ochronie zwierząt (dalej u.o.z.). W myśl art. 11 ust. 1 u.o.z. do zadań własnych gminy należy zapobieganie bezdomności zwierząt, zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom i ich wyłapywanie. Wypełniając ten obowiązek, rada gminy określa, w drodze uchwały, corocznie do 31 marca, program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt (por. art. 11a u.o.z.).
Dwa różne akty prawne
Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 13 u.c.p. do zadań gminy należy także określanie wymagań wobec osób utrzymujących zwierzęta domowe w zakresie bezpieczeństwa i czystości w miejscach publicznych. Rada gminy uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy (por. art. 4 u.c.p.). Należy jednak pamiętać, że program opieki i regulamin utrzymania czystości są dwoma różnymi aktami, uchwalanymi na podstawie innych upoważnień ustawowych i wymagającymi zaopiniowania przez inne podmioty.
Czytaj także: Uchwała o gminnym programie opieki nad zwierzętami bezdomnymi to prawo miejscowe - wyrok WSA
Projekt programu przekazuje się do zaopiniowania właściwemu powiatowemu lekarzowi weterynarii, a także organizacjom społecznym, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt i dzierżawcom lub zarządcom obwodów łowieckich z obszaru gminy. Program utrzymania czystości jest uchwalany po zasięgnięciu opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Rada gminy nie może dowolnie rozstrzygać jakie kwestie ureguluje w każdym z tych aktów.
Definicje ustawowe
Rada gminy nie może samodzielnie ustalać kiedy zwierzę należy uznać za bezdomne, gdyż rozstrzyga to art. 4 pkt 16 u.o.z. Bezdomnymi są zwierzęta domowe lub gospodarskie, które uciekły, zabłąkały się lub zostały porzucone przez człowieka, a nie ma możliwości ustalenia ich właściciela bądź innej osoby, pod której opieką dotąd trwale pozostawały.